Kadıköy’de ‘sosyalistlerin’ yarışı: 'Ceketimi koysam kazanırım anlayışı son bulacak'
Müzeyyen YÜCE
İSTANBUL - Yerel seçimlere günler kala İstanbul’da, büyükşehir belediye başkanlığının yanında bazı ilçe belediye başkanlıkları için de sıkı bir rekabet yaşanıyor. Geçmişten bu yana CHP’nin kalesi olarak nitelenen ve Türkiye solunun en aktif olduğu ilçelerinden biri olan Kadıköy, özellikle ‘sosyalist’ partilerin kıyasıya yarıştığı bir seçim sürecine tanıklık ediyor.
İlçede alternatif olma’ iddiası ile yarışa katılan Türkiye İşçi Partisi (TİP), Türkiye Kominist Partisi (TKP) ve DEM Parti, seçmeni CHP’nin ‘tek seçenek’ olmadığı konusunda ikna etmeye çalışırken, CHP uzun yıllardır yönettiği kalesini korumayı ve oy kaybını önlemeyi hedefliyor.
Seçime sayılı günler kala sol partilerin saha çalışmalarını ve Kadıköy sokaklarının nabzını tuttuk.
KADIKÖY’DE SOSYALİSTLERİN YARIŞI
Muhalefet için önemli bir oy deposu olan ve beşyüz binin üzerinde seçmenin oy kullanacağı Kadıköy’de ikisi bağımsız 24 aday yarışacak. Aday popülasyonunun yoğun olduğu ilçede CHP ve AK Parti’nin yanı sıra ağırlıklı olarak sosyalist partilerin adayları öne çıkıyor.
CHP yıllardır yönettiği Kadıköy’de bu seçimde mevcut başkan Şerdil Dara Odabaşı’nın yerine Mesut Kösedağ’ı aday gösterdi. Kamuoyunun “Komünist Başkan” olarak tanıdığı Fatih Maçoğlu ise Türkiye Komünist Partisi’nin (TKP) belediye başkan adayı olarak karşımıza çıkıyor.
Türkiye İşçi Partisi’nin (TİP) belediye başkan adayı mevcutta TİP Genel Başkan Yardımcılığı görevini sürdüren Doğan Ergün.
İstanbul’da 12 ilçede kent uzlaşısı sağlanamadığı gerekçesiyle aday gösteren DEM Parti’nin Kadıköy’deki belediye eşbaşkan adayları ise Veysi Eksi ile Nimet Çelebi Erdoğan oldu.
SOL PARTİLER SEÇİM SONUCUNU ETKİLER Mİ?
Kadıköy’de sosyalist partilerin seçim sonucuna nasıl etki edeceği merak konusu olurken, geçmiş seçimlere bakıldığında CHP’nin ilçedeki gücü açıkça görülüyor. Nitekim 14 Mayıs 2023’te yapılan seçimlerde CHP, Kadıköy’de yüzde 58,47 oy alarak birinci parti olmuştu. Aynı seçimlerde bir ivme yakalayan TİP ise yüzde 9,60 oy oranı alarak ilçedeki varlığını arttırdı. Yine bu seçimlerde şimdiki DEM Partisi, Yeşil Sol Parti adıyla seçimlere girmiş ve Kadıköy’de yüzde 3,13 oranında oy almıştı. Diğer sosyalist partilerden TKPn’in oyu ise yüzde 0,21’de kalmıştı.
‘KESİN KAZANIRIM RAHATLIĞI YAŞAYAN CHP’Yİ DAHA ÇOK SAHADA GÖRÜYORUZ’
14 Mayıs ve 28 Mayıs seçimlerinde Millet İttifakı’nın kaybetmesi muhalif seçmende bir umutsuzluğa yol açarken, genel seçimler sonrası oluşan bu tablo yerelde de kendini hissettiriyor. Özellikle Kadıköy’de öncekilere kıyasla seçimlere olan ilgi oldukça düşük.
Sahadaki seçim atmosferi, sadece merkezde ve işlek bölgelerde partilerin hazırladığı afişler, broşürler ve kurdukları seçim stantları ile kendini gösterirken, Kadıköy’ün iç kısımlarına, ara mahallelerine gittikçe bu hava da tamamen ortadan kayboluyor.
‘DEĞİŞİM TELEBİ DİLLENDİRİLSE DE DEĞİŞİM BEKLENMİYOR’
Konuştuğumuz Kadıköylülerin hemen hepsinin gündemi seçimden çok yaşanan ekonomik sorunlar ve seçim sonrası gelmesi muhtemel zamlar. Yeni yönetim talepleri yüksek sesle dillendirilse de bu yönde bir değişim olacağı beklentileri de oldukça düşük.
CHP’nin yönettiği ilçede seçmenin büyük çoğunluğu, sandığa giderken sosyalist partilerin çeşitliliğinin artmasına olumlu yaklaşsa da CHP alışkanlığından da kolay vazgeçecek gibi görünmüyor.
‘SOSYALİST PARTİLERİN ADAYLIĞI İTİCİ GÜÇ OLDU’
İlçede 35 yıldır esnaflık yapan Hülya K. da Kadıköy seçimlerinde bir sürpriz yaşanmayacağını düşünenlerden. “‘CHP’nin kalesi’ söylemi yıkılmak istenmiyor” diyen Hülya K., “Kadıköy’e sosyolojik olarak baktığımızda insanlar tercihlerini yaşam tarzlarını korumak üzerinden yapıyor. İlçede seçim sonuçları yıllardır CHP üzerinden şekillendiği için de bu seçimde bir heyecan oluşmuyor. Genel seçimin hayal kırıklığı da hala taze. Ancak bu seçimlerde sosyalist partilerinin artışı seçmene yeni bir tercih şansı sundu. Bu da aslında CHP’nin parti olarak saha çalışmalarını yoğunlaştırmasına neden oldu. Önceki yıllarda ‘kesin kazanırım’ rahatlığı yaşayan partiyi bu seçimde daha çok sahada görüyoruz. Sosyalist partiler bir nevi itici bir unsur oluşturdu. Ama yine de Kadıköylünün CHP tercihi tekerrür edecektir” ifadelerine yer verdi.
'KADIKÖY’DE DEĞİŞİM ZAMANI GELDİ’
Diğer yandan Kadıköy’de yıllardır CHP’yi tercih etmiş ancak tek bir parti içine sıkıştırılmaya itiraz eden, bu yüzden de sosyalist partilere şans vermek isteyen bir seçmen kitlesi de bulunuyor.
Özellikle 2014-2019’da Dersim'in Ovacık ilçesinde ardından da Dersim’de belediye başkanlığı yapan Fatih Maçoğlu’nun Kadıköy’den aday olması, birçok insan için sürpriz olurken, TİP’in adayı Ergün de dikkat çeken bir diğer isim olarak öne çıkıyor.
DEM Parti’nin belediye eşbaşkan adayları Veysi Eksi ile Nimet Çelebi Erdoğan da sık sık Kadıköy halkı ile buluşarak parti programlarını halka aktarıyor.
Kendisini CHP seçmeni olarak tanıtan ancak son düzlükte oyunu TKP’den yana kullanacağını kaydeden Kadıköy seçmeni Evren A.ya göre de Kadıköy’de değişim zamanı geldi. CHP’nin rakipsiz olduğunu düşünmesinin ilçeye getirilen hizmeti olumsuz etkilediğine dikkat çeken Evren A., şunları ifade etti:
“CHP uzun yıllardır Kadıköy’ü yönetiyor. Rakipsiz olmak bazen hizmetlerin aksamasına neden olabiliyor. Kadıköy’ün depremden tutun da temizlik ve kaldırımlara ilişkin çok sayıda çözülmesi gereken sorunları var. Bu ‘ceketimi koysam kazanırım’ anlayışı ile çözülmez. 40 yıldır CHP’liyim ama bu seçimlerde tercihimi değiştireceğim. Ceketimi koysam kazanırım anlayışı son bulacak. Diğer sosyalist partiler bize bir alternatif sağlıyor. Sandıkta da ona göre tercihimi yapacağım.”
SOL PARTİLER SAHADA
Belediye başkan adayları da sahada seçmenleri ikna turunu sürdürüyor. Kapı kapı dolaşan adaylar kimi zaman seçmenin desteğini alıyor kimi zaman da eleştiriliyor..
Partinin gençlik kollarında çalışarak politikaya adım atan, Kadıköy Belediye Meclisi ve İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi’nde üyelik yapmış bir siyasetçi olan CHP’nin Kadıköy adayı Mesut Kösedağı, seçim çalışması kapsamında Kozyatağı’ndaki bir parkta seçmenlerle bir araya geldi.
Adaylığının açıklandığı 12 Şubat’tan bu yana Kadıköy’ün her yerinde çalışma yürüten Kösedağı, adaylar arasında en çok seçmen desteği alan isimlerden bir tanesi olarak öne çıkıyor. Destek açıklamalarının yanı sıra parti üzerinden eleştirilerin de yapıldığı sahada, seçmen Kadıköy’deki mevcut belediye yönetiminin değişecek olmasından büyük oranda memnun. Sahada Kösedağı’na yansıtılan sorunlar arasında depreme dayanıksız yapı stoku ve temizlik sorunu dikkat çekiyor. Kösedağı, bu sorunların ivedilikle çözüleceği vaadinde bulunuyor.
CHP’Lİ KÖSEDAĞI: KADIKÖY’DE CHP SÜPRİZ YAŞAMAZ
Kadıköy’de seçimi kazanmaktan ziyade rekor oy almak gibi bir hedefleri olduğuna vurgu yapan Kösedağı’na göre seçimi kaybetmek gibi bir risk bulunmuyor. Sol ve sosyalist partilerin Kadıköy’de aday çıkarmasını ‘demokrasinin renkleri’ olarak değerlendiren Kösedağı, seçim sonuçlarına ilişkin şunları söyledi:
“Kadıköy’de seçime bol adaylı bir yarış ile gidiyoruz. Çok güzel bir atmosfer var sahada. Bizim yaptığımız saha çalışması ve anketlerde seçimi kazanmama ihtimaline ilişkin çok büyük bir sorun görmüyoruz. Ancak yine de biz buna rağmen seçim bıçak sırtıymış gibi gece gündüz çalışmaya, halkla buluşmaya devam ediyoruz. Ben 37 gündür sahadayım. 28 Mayıs seçimlerinden sonra oluşan olumsuz atmosfer dağılmış durumda. Herkes önümüzdeki maçlara bakalım şeklinde bakıyor olaya. Küskün seçmene çok denk gelmedim. Seçmende bir kırgınlık ve küskünlükten ziyade bir şeylerin hızlıca düzelmesini isteyen bir anlayış hakim. Biz de bu çağrısı duyuyoruz ve bu çağrıya cevap vereceğiz. Kadıköy’de yönetime talip olan sosyalist partilerin CHP’nin oylarını böleceğine ilişkin sahada ve anketlerde bir durumla karşılaşmadım. Kadıköy halkı yine bize teveccüh gösterecek gibi duruyor. Kadıköy’de CHP bir sürpriz yaşamaz. Rekor oy alacağımızı düşünüyoruz.”
'ARA SOKAKLARDA KİMSENİN SOSYALİSTLERDEN HABERİ YOK’
DEM Parti’nin Kadıköy eşbaşkan adayı Veysi Eski de seçim çalışmalarını ilçenin iç kısımlarında, ara sokaklarında sürdürdüklerini söyledi.
“Kadıköy sadece Moda ve Bahariye’den ibaret değil” diyen Eksi, “Ara sokaklarda sosyalistlerden kimsenin haberi yok. Biz oralara gidip seçmeni ziyaret ediyoruz ve diğer partilerden hiçbir yetkilinin gelmediğini söylüyorlar. Son dönemde gelişen popülist siyasetin etkisi Kadıköy’de de etkisini gösteriyor” şeklinde konuştu.
İktidarın DEM Parti’yi Kürt mahallelerine sıkıştırma gibi bir derdi olduğunu, Kadıköy’e adaylık açıklayan diğer sol partilerin de buna hizmet ettiğini belirten Eski, seçime ilişkin şunları söyledi:
“Ne yazık ki DEM Parti’yi Kürt mahallesine sıkıştırmak, parti ile yan yana görünmeme meselesi Kadıköy’de de kendini belli ediyor. Ancak 14 Mayıs seçimlerinden sonra altılı masasının muhalif seçmende yarattığı büyük bir hayal kırıklığı var. Bu hayal kırıklığının yansımalarını yerel seçimlere giderken de sahada hissediyoruz. Bu da insanları antipolitika zemine doğru götürüyor. Seçmende bir kırgınlık ve küskünlük var. Bu noktada DEM Parti halkta umut yaratan bir parti olarak öne çıkıyor."
SEÇMENDEN MAÇOĞLU’NA: MHP’LİYİM AMA KADIKÖY’DE OYUM SANA
TKP’nin Kadıköy adayı Fatih Maçoğlu da Caddebostan Sahili’nde yürüyüş yapan yurttaşlarla buluştu, parti programlarını anlattı.
Kamuoyunda “Komünist Başkan” olarak tanınan ve 2014-2019’da Dersim'in Ovacık ilçesinde ardından da Dersim’de belediye başkanlığı yapan Maçoğlu’nun Kadıköy’den aday olması, sol ve sosyalist çevrelerce eleştirildi. Ailesinin neredeyse 30 yıldır İstanbul’un Kadıköy başta olmak üzere çeşitli ilçelerinde yaşadığına dikkat çekerek aday olduğu ilçenin dokusuna ve seçmen yapısına yabancı olmadığını ifade eden Maçoğlu, halkçı, katılımcı ve adaletli bir belediye anlayışını Kadıköy’de oluşturmak için aday olduğunu söyledi.
Caddebostan Sahili boyunca seçmenle sohbet edip fotoğraf çektiren, masa tenisi oynayan Maçoğlu’na hitaben “Seni destekleyeceğiz”, “MHP’liyim ama Kadıköy’de oyum sana”, “Kadıköy’de başkan sensin” gibi cümleler işitilirken, “Kazanamazsan siyaseti bırakma” şeklinde talepler de yükseldi.
‘KADIKÖY’ÜN CHP’NİN KALESİ OLDUĞU SÖYLEMİNE KATILMIYORUZ’
CHP’nin İstanbul’daki kalesi konumunda olan Kadıköy’den aday olarak risk aldığı eleştirilerine de bu süreçte maruz kalan Maçoğlu, aday olma nedenini ve kazanma şansını ise şu cümleler ile anlattı:
“Türkiye’deki kötü gidişata dur demek, halkla ortaklaşarak birlikte yönetme kültürülü geliştirmek adına bir yola çıktık. Bu yolu Kadıköy’de yürüme fikri de yaptığımız çalışmaların bir ürünü olarak ortaya çıktı. Kadıköy bu ülkenin mücadele şehirlerinden bir tanesi ve biz de tüm renkleri ve dokusuyla bu kenti yönetmeye talibiz. Kadıköy’ün CHP’nin kalesi olduğu söylemlerine katılmıyoruz. Şu ana kadar sosyalistler Kadıköy’de güçlü bir irade ortaya koyamamıştır. Kadıköy halkı zamanında oy vermiştir ancak bizim adaylığımız artık Kadıköylünün alternatifsiz olmadığını gösteriyor. Biz bunu sahada da görüyoruz. Görüştüğümüz insanlar “şu ana kadar oy verecek kimseyi göremediğimiz için veriyorduk” diyorlar. Bize yönelik çok büyük bir teveccüh var. Biz o alternatifi veriyoruz insanlara. Dolayısıyla seçimi kazanma konusunda da iddialıyız.”
TİP İDDİASINI SÜRDÜRÜYOR
14 Mayıs 2023 seçimlerinde Kadıköy’deki en dikkat çekici ilerleme Türkiye İşçi Partisi’nden (TİP) gelmişti. TİP, yüzde 9,69 oy olarak yüzde 9,30 alan İYİ Parti’nin önünde Kadıköy’ün üçüncü partisi olmuştu.
Bu seçimlerde oylarını daha da artırmayı amaçlayan TİP’in adayı Doğan Ergün de seçim çalışması kapsamında ziyaretlerini sürdürüyor. Özellikle genel seçimlerin ardından küskün CHP seçmeninin oylarına da talip olan Ergün, seçimlerin CHP ile kendi aralarında geçeceği görüşünde.
‘KADIKÖY’DEKİ DEĞİŞİM İSTEDİĞİNE GÜÇLÜ BİR YANIT VERECEĞİZ’
Kadıköy’ün sosyalistler açısından önemli olduğuna vurgu yapan Ergün, TİP’i diğer sosyalist partilerden ayıran taraflarını ise şöyle açıkladı:
“Türkiye’de sola, sosyalizme yüzünü dönmüş insanlar var ve Kadıköy bunun merkezlerinden bir tanesi. Dolayısıyla kentteki sosyalist partilerin adaylıkları bizde bir telaş oluşturmuyor. TİP’i diğer sosyalist partilerden ayırt eden unsur şudur; biz sadece Kadıköy üzerinde bir değerlendirme yapmıyoruz. TİP, Türkiye genelinde sol, sosyalist mücadelenin örgütlü, güçlü bir şekilde örgütlenmesine gayret ediyor. O yüzden bu seçimde de iddialı evet ama genel olarak yakaladığı ivmeyi halk ile birlikte devam ettirme derdinde olan bir partidir.”
Seçim çalışmaları kapsamında Kadıköy’deki değişim isteğini gözlemlediklerini kaydeden Ergün,
“‘Ne yaparsak yapalım kazanırız’ anlayışı ile yönetilen belediyelerde, bu durum halk ile belediye arasındaki ilişkileri çok koparmış veya halkın talep ve isteklerinin gözardı edilmesine yol açmış. O yüzden halkta bir değişim istediği yükseliyor. Biz de bu değişim istediğine güçlü bir yanıt vereceğiz” dedi.
