Vekilliği kıl payı kaçıran Yeşil Sol Parti adayı Ali Kenanoğlu, Adıyaman'daki oy kaybının nedenlerini anlattı
Remzi BUDANCİR
Artı Gerçek - Kıl payı vekilliği kaçıran Yeşil Sol Parti adayı Ali Kenanoğlu, oy kaybının nedenlerini açıkladı. Kenanoğlu, açıklamasında bu nedenleri madde madde şöyle özetledi:
- Sandık güvenliği
- Kürt illerinde CHP’nin, batı illerinde TİP’in HDP'ye alternatif olarak yaratılması
- Seçmen ‘Bir oy Kılıçdaroğlu’na, bir oy Yeşil Sol Pati’ye’ çağrısını CHP anladı. Adıyaman’da 20 bin geçersiz oydan 10 binin üzerinde pusulada hem CHP, hem de Yeşil Sol Parti mührü olduğu görüldü.
- Depremden sonra Adıyaman'da göç dalgası yaşandı.
- Çok sayıda partilinin cezaevinde olması, seçim çalışması sürecine de yansıdı.
14 Mayıs 2023 seçimlerine Emek ve Özgürlük ittifakı çatısı altında Yeşil Sol Parti listelerinden giren HDP’nin hem Kürt illerinde, hem de batı illerinde yaşadığı oy kaybına ilişkin tabanda tartışmalar sürüyor. Yeşil Sol Parti’nin Adıyaman birinci sıra adayı olan HDP Milletvekili Ali Kenanoğlu, kentte vekil çıkarmamaları ile ilgili Youtube hesabından çektiği video ile açıklama yaptı.
'TÜM SANDIK TUTANAKLARINI ALAMADIK'
Kenanoğlu açıklamasında ilk olarak sandık güvenliğine dikkat çekti: “Aslında iki noktada hırsızlık yapılıyor. Birincisi sandıklar açılıp oylar sayılırken ve tutanağa geçerken yapılan hırsızlık. Adıyaman’da 1452 tane sandık vardı. Oyların çalındığı ikinci nokta bilgisayara geçiş noktasıdır. Yeşil Sol Parti oyunun MHP’ye yazıldığını gördük. Aslında hırsızlık sadece bir yerde yapılıyor. Oylar tutanağa geçerken de yapılıyor. O tutanağı almazsanız her türlü hırsızlığa maruz kalırsınız. Şimdi biz Adıyaman’da 1452 tane sandığın tutanağını alabildik mi? Alamadık, yoktu. Bunlar tabi örgütsel sorunlar, yetmezlikler gibi nedenlerden dolayı bu sağlanmadı.”
'MERKEZİ İTTİFAK POLİTİKASI NEDENİYLE OY KAYBETTİK'
Kenanoğlu’nun değindiği bir başka konu HDP’nin 2018 seçimlerine oranla yaşadığı oy kaybı. Sadece Adıyaman’da değil, Türkiye genelinde oy kaybı yaşandığını hatırlatan Kenanoğlu, oy kaybına neden olan nedenleri de sıraladı: “Bu kaybetmenin sebebi neydi? Bana göre bu kaybetme tümüyle merkezi ittifak politikasından kaynaklıydı.
HEM CHP HEM DE TİP
Nasıl oldu bu? Kürt illerinin tamamında CHP’yi kendimize bir alternatif olarak yarattık. Batı illerinde ise Türkiye İşçi Partisi’ni kendimize alternatif olarak yarattık. Batı illerinde kaybın daha fazla olmasının sebebi orada hem CHP, hem de TİP vardı. Bu ne anlama geliyor? Adıyaman üzerinden örnek vereceğim. ‘Bir oy Kılıçdaroğlu’na, bir oy Yeşil Sol Pati’ye’ dediğimiz zaman biz aslında CHP’yi seçmen nezdinde oy verilebilir meşru bir konuma soktuk. Bizim oylarımızın büyük çoğunluğu CHP’ye gitti. Adıyaman’da CHP bizden 20 bin oy fazla almış. Bu Adıyaman tarihinde görülmüş bir şey değil. Bunun sebebi tamamen ‘Bir oy Kılıçdaroğlu’na, bir oy Yeşil Sol Parti’ye’ söyleminin getirdiği meşruluk.”
GEÇERSİZ OLAN 10 BİN OY YEŞİL SOL PARTİ'NİN
Kenanoğlu diğer nedenleri de şöyle sıraladı:
“Geçersiz olan 12 bin oyun yaklaşık 10 bini hem CHP’ye, hem de Yeşil Sol Partisine basılan oylardı. Yani bizim oylarımız bunlar. Bunu ilk 10 gün içerisinde böyle olacağını fark ettik. Yoğun olarak nasıl oy kullanılması gerektiğini anlattık kalan tüm sürelerde. Bir aylık seçim çalışmasının 20 gününde gittiğimiz yer yerde ‘Bir oy Kılıçdaroğlu’na, bir oy Yeşil Sol Parti’ye’ derken aslında CHP’ye vermemeleri gerektiğini anlatmaya çalıştık. Fakat ne kadar kişiye ulaşabildiğimiz tartışmalı tabi ki. Yaygın olarak insanlar bu oyu kullandılar ve bizim yaklaşık 10 bin oyumuz bu şekilde geçersiz sayıldı.”
YURT DIŞI OYLARIN ETKİSİ
“Diğer taraftan yurt dışı oyları etkili oldu. Son açıklanan verilere göre eğer yurt dışından biz yeteri kadar oy alabilmiş olsaydık, önceki oylarımızı almış olsaydık Adıyaman şu anda bir milletvekili çıkarmış olacaktı. Aslında bir anlamıyla yurt dışı oylarında da kaybettik. Çünkü yurt dışında çok ciddi bir şekilde AKP’ye oy yazıldı. Onların oy oranını yükseltti. Dolayısıyla bizim vekillik düştü. Bu da bir gerekçe olarak önümüzde duruyor.”
DEPREM VE GÖÇ
“Depremler nedeniyle göç meselesi vardı. Özellikle geçlerin geçen seçimlerden bu yana Adıyaman’ı terk etmesi, psikolojik, siyasi baskılar, tümüyle bir güvensizlik politikası gibi nedenlerden dolayı da bir göç dalgasına maruz kaldı seçmen. Bunu da göz ardı etmemek gerekiyor.”
GÖZALTI VE BASKILAR
“2015’ten bu yana yürütülen siyasi baskılar sonucu arkadaşlarımızın kimisinin içeride, kimisinin dışarıda olması örgütteki sorunları da meydana getirdi. Yetersizlikler oluştu. Bundan kaynaklı olarak planlama, seçim sürecini örme gibi birçok konuda da partimizin eksik kalmasına sebep oldu. Dolayısıyla bütün bunlara baktığımız zaman bizim kaybetmemiz gerekirdi. Adıyaman’da mutlaka bir milletvekili çıkarılması gerekirdi. Bütün bunları üst üste koyduğumuz zaman sonuçta tüm Türkiye’de yaşanan sorunların bir başka versiyonunun Adıyaman’da yaşandı. Kıl payı vekil çıkaramadık.”
İKİNCİ TURDA “SANDIĞA GİDİN” ÇAĞRISI
Konuşmasının sonunda 28 Mayıs’ta yapılacak olan Cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci turunu hatırlatan Kenanoğlu, şu çağrıyı yaptı: “İkinci tur seçimlerine gidiyoruz. İkinci turda sayın Kılıçdaroğlu’nu destekleyeceğiz, oyumuzu vereceğiz. Bu düzenin değişmesi açısından önmli bir fırsattır. Bu fırsatı kaçırmayacağız ve oyumuzu vereceğiz. Halkımızın da böyle davranmasını talep ediyoruz. Halkımızın sandığa giderek oyunu vermesini talep ediyoruz.”
SEÇMEN YEŞİL SOL PARTİ YERİNE SOL PARTİ’YE MÜHÜR BASMIŞ
HDP açısından en zor olan, seçimlere Yeşil Sol Parti listesinden girmekti. Seçime az bir süre kala Yeşil Sol Parti listelerinden giren HDP, yeni partiyi seçmenine anlatmaya zaman bulamadı. Kürt illeri başta olmak üzere HDP’nin güçlü olduğu kentlerde Sol Parti’ye yoğun oy çıkması seçmenin Yeşil Sol Parti yerine yanlışlıkla Sol Parti’ye oy verdiğini gösteriyor. Bir diğer sorun HDP’nin Cumhurbaşkanlığında aday çıkarmayarak ‘Bir oy Yeşil Sol Parti’ye, bir oy Kılıçdaroğlu’na’ çağrısıydı. Sandıklardan çıkan pusulalar bu mesajında yanlış anlaşıldığını ortaya çıkardı. HDP seçmeninin yoğun olduğu bir sandıktan çıkan 10 binlerce oy pusulalarında Yeşil Sol Parti ve CHP’ye mühür basıldığı görüldü. Bu oylar geçersiz sayıldı.
20 BİN PUSULADA HEM YEŞİL SOL PARTİ, HEM DE CHP’YE MÜHÜR VURULMUŞ
Hem CHP, hem de Yeşil Sol Parti’ye aynı pusulada oy kullanıldığı yerlerden biri Aydın’dı. HDP Sözcüsü Ebru Günay’ın birinci sıra aday gösterildiği Aydın’da 218 seçimlerinde AKP yüzde 32,34’lük oranla 234 bin 333, HDP yüzde 9,27 oranla 76 bin 231, CHP ise yüzde 8,09’la 58 bin 660 oy almıştı. HDP CHP’den daha fazla oy almıştı. 14 Mayıs 2023 seçimlerinde ise tam tersi bir durum yaşandı. CHP AKP’ye fark atarak, yüzde 35’lik oranla 276 bin 304 oy alıp birinci parti oldu. AKP yüzde 28’lik oranla 216 bin 116 oyla ikinci, İYİ Parti yüzde 13,26’lık oranla 101 bin 885 oyla üçüncü, MHP yüzde 8’lik oranla 65 bin 725 oyla dördüncü ve HDP ise yüzde 7,23’lük oranla 55 bin 522 oy alarak beşinci parti oldu. HDP seçmeninin CHP’ye yöneldiği sonuçlardan da anlaşılan kentte en dikkat çeken kısım ise geçersiz oylar. Geçersiz olan 20 binin üzerinde oy pusulalarında hem CHP hem de Yeşil Sol Parti’ye mühür basılmıştı. Oy kaybına bakıldığında bu seçmen kitlesinin HDP seçmeni olduğu ortaya çıkıyor.
ADIYAMAN 2018-2023 SEÇİMLERİ KARŞILAŞTIRMASI
Depremin vurduğu Adıyaman’da, 2018 seçimlerinde AKP yüzde 55 oranla 185 bin 691, HDP yüzde 15 oranla 51 bin 641, CHP yüzde 11,88’lik oranla 39 bin 947, MHP yüzde 9,18’lik oranla 30 bin 882 ve İYİ Parti yüzde 5.31’lik oranla 17 bin 856 oy aldı. 2023 seçimlerinde ise AKP yüzde 52,48’lik oranla 165 bin 281, CHP yüzde 18,54’lük oranla 58 bin 394, Yeşil Sol Parti yüzde 12,06’lık oranla 37 bin 970, Yeniden Refah Partisi yüzde 4,85’lik oranla 15 bin 287 ve MHP ise yüzde 4,10’luk oranla 12 bin 928 oy aldı. 2018 seçimlerine göre AKP 20 bin oy kaybının yaşadığı kentte HDP’de ikincilik yerini CHP’ye kaptırmış oldu. CHP bir önceki seçime oranla oylarını 18 bin 447 arttırırken, Yeşil Sol Parti’de 13 bin 671 azaltmış oldu.