Heimlich Manevrası nedir?

Artı Gerçek - Yetişkin bir bireyde veya bebek ve çocuklarda solunum yoluna bir maddenin kaçması ile karşılaşılan boğulma tehlikesine karşı uygulanan etkili ilk yardım yöntemlerinden biri Heimlich manevrası adıyla anılır.

Heimlich manevrası, 1974 yılında Henry Heimlich tarafından geliştirilen ve boğaza kaçan yabancı cisimlerin çıkarılmasını sağlayan bir ilk yardım tekniğidir. Sırt ve karın darbelerinin kombinasyonu şeklinde gerçekleştirilir.

Beyne giden oksijenin kesilmesine yol açan boğulmada ilk yardım için çok kısa bir zaman vardır ve mümkün olduğunca çabuk şekilde doğru müdahalenin uygulanması gerekir.

Heimlich Manevrası Ne Zaman Uygulanır?

Boğulma belirtileri gösteren kişi eğer şiddetli bir şekilde öksürebiliyorsa öncelikle öksürmeye devam etmelidir. Kişi boğuluyor, konuşamıyor, tepki veremiyor veya soluk alamıyorsa ilk yardım için öncelikle beş-beş yaklaşımının uygulanması önerilmektedir. Beş-beş yaklaşımı şu şekilde uygulanır:

Boğulmakta olan kişi bir yetişkinse hemen arka yan kısmında ayakta, çocuk ise diz çökerek durulur. Bir kol destek için kişinin göğsüne koyulurken kişi, üst vücudu yere paralel olacak şekilde belden bükülür. Sırtta kürek kemiklerinin arasında kalan kısma elin topuk kısmı ile 5 kez vuruş yapılır. Bu şekilde cisim çıkarılamıyorsa Heimlich manevrasına geçilir.

Heimlich manevrası için hastaya arkadan kollar dolanır, kişinin karın bölgesinde göğüs kemiğinin bittiği yer ile göbek deliğinin orta kısmına bir el yatay bir yumruk yapılarak koyulur. Diğer el ile ise yumruk kavranır. Hasta yere paralel şekilde eğik halde iken 5 kez, yumruk arkaya ve öne çevrilerek manevra yapılır. Bu manevra kişiyi kavrayıp yukarı doğru kaldırmaya çalışıyormuş gibi, hızlı ve yukarı yönde bir itme uygulayarak karna sert bir baskı yapılması şeklinde gerçekleştirilir.

Hamile veya obez bir kişiye Heimlich manevrası uygulanırken eller, normal bir manevraya oranla daha yukarıya ve en alttaki kaburgaların birleşme bölgesinin hemen üzerindeki bölgeye uygulanmalıdır.
Eğer tek bir kurtarıcı var ise ambulans çağrılmadan önce 5 kez sırt ve 5 kez karın darbesi uygulanmalı, sonra acil yardım hattı aranmalıdır. İkinci bir kurtarıcı kişi var ise sağlık ekibi derhal çağrılmalıdır.
Manevranın ardından cisim hala çıkmadıysa yabancı cisim çıkana dek 5 kez sırta vuruş ve 5 kez Heimlich manevrasına devam edilmelidir. Cisim çıkarılamazsa hastanın bilinci kapanacaktır. Böyle bir durumda hasta, yere sırt üstü yatırılarak temel yaşam desteğine başlanmalıdır. Standart yaşam desteği, sırt üstü uzanan bilinci kapalı hastaya arka arkaya göğüs kompresyonları ve suni solunum uygulanması şeklinde gerçekleştirilir.

Bebeklerde Heimlich Manevrası Nasıl Yapılır?

1 yaşın altındaki bir bebekte boğaza yabancı cisim kaçması durumu gelişmesi halinde ilk yardım şu şekilde uygulanmalıdır:

Oturur bir pozisyona geçilerek bebek, uyluğun üzerinde duran ön kolun üzerine yüzü aşağı yöne bakacak şekilde yerleştirilir. Bebeğin başı ve boynu el ile desteklenirken baş, hiza olarak göğüsten daha aşağıda olacak şekilde konumlandırılmalıdır.

Elin topuk kısmı ile bebeğin sırtının orta kısmına nazik ancak sıkı bir şekilde 5 kez darbe uygulanır. Bebeğin başına darbe uygulamamak için vuruşlar sırasında parmaklar yukarı doğru tutulmalıdır.
Cisim çıkmadıysa ve bebek halen nefes almıyor ise yine baş gövdeden daha aşağıda olacak şekilde bebek, uyluğun üzerinde bu kez yüzü yukarı bakacak şekilde ön kolun üzerinde çevrilir. Bebeğin göğüs kemiği üzerine yerleştirilen iki parmak ile 5 adet hızlı göğüs kompresyonu yapılır.

Solunumun başlamaması halinde tıbbi yardım çağırılırken sağlık ekibi ulaşıncaya dek 5 sırt 5 göğüs vuruşu arka arkaya devam ettirilmelidir. İç organlara ve kaburgalara zarar vermemek adına çok fazla güç kullanmamaya dikkat ederek etkili baskılar yapmaya özen gösterilmelidir.

Sırt darbeleri ve Heimlich manevrası ile solunum yolu açılamaması ve bilincin kapanması halinde kardiyopulmoner resüsitasyon veya kalp masajı ile temel yaşam desteğine başlanması gerekir.
Özellikle bebek ve çocuklar için oyun esnasında ağza alınan yabancı maddelerin ve oyuncakların solunum yollarına kaçması uzak bir ihtimal değildir. Aynı şekilde yetişkinler için de yemek yeme esnasında bir anlık dalgınlık ile yemek borusuna besin kaçışı ile boğulma başlayabilir. Dünyanın pek çok yerinde basit ilk yardım teknikleri ile solunum yoluna kaçan cisimler kolaylıkla çıkarılabilecek olmasına karşın ilk yardım bilgisi eksikliği nedeniyle ölümlerin gerçekleştiği görülmektedir. Bunların önüne geçebilmek adına her birey kendisi ve yakınları için gerektiğinde ilk yardım uygulayabilecek şekilde Heimlich manevrası hakkinda yeterli bilgiyi edinmiş olmalıdır. (HABER MERKEZİ)

Adana'da bir öğretmen öğrencisini 'Heimlich manevrası' ile kurtardı