Her üç tıp öğrencisinden ikisi yurt dışına çıkma hazırlığı yapıyor
Osman ÇAKLI
İSTANBUL- Türkiye'deki ekonomik ve toplumsal sıkıntılar nedeniyle yurt dışında yaşamak isteyenlerin oranı özellikle gençlerde çok yüksek. Bu sıkıntılara ek olarak sağlık çalışanlarına yönelik şiddet de eklenince hekimler, yurt dışında yaşamak isteyen meslek grupları arasında en üst sıralarda yer alıyor.
39 tıp fakültesinde yapılan araştırma bu durumu bir kez daha gözler önüne serdi. Araştırmaya göre tıp fakültesi öğrencileri yurt dışında yaşamak istemekle kalmıyor, bunun için hazırlık da yapıyor.
ÖĞRENCİLERİN YAKLAŞIK DÖRTTE ÜÇÜ YURT DIŞINDA YAŞAMAK İSTİYOR
76 araştırmacının, 39 tıp fakültesindeki 9 bin 881 tıp öğrenciyle gerçekleştirdiği araştırmaya göre tıp fakültesinde okuyan öğrencilerin yüzde 73,8'i yurt dışında yaşamak istiyor. Bu konuda kararsız kalanların oranı da yüzde 15,1 olarak saptandı.
Yurt dışına çıkmak istediğini söyleyenlerin yüzde 59,6'sı, yani yaklaşık üçte ikisi kalıcı olarak yurt dışında yaşamak istediğini belirtti.
YURT DIŞINDA YAŞAMAK İÇİN HAZIRLIK YAPIYORLAR
Araştırmaya göre geleceğin doktorları sadece yurt dışında yaşamak istemiyor, bunun için hazırlık da yapıyor. Araştırmaya katılan öğrencilerden yüzde 54,5'i yabancı dilini geliştirdiğini söyledi. Yüzde 18,9'u da uluslararası bir dil sınavına ya da yurt dışı yeterliliklerle ilgili sınava girdiğini belirtti. Ayrıca öğrencilerin yüzde 14,4 yurt dışındaki kurum ya da kişilerle görüştüğünü, yüzde 4,2'si de yurtdışından kabul aldığını kaydetti. Yurt dışında yaşamak için çalışma yapmadığını söyleyenlerin oranı yüzde 38,5'te kaldı.
EN BÜYÜK SORUN: ŞİDDET, TUS SINAVI VE LİYAKAT
Mezun olacak öğrencilerin yüzde 78.4’ü kendi hedefledikleri mesleki kariyere ulaşmak için Türkiye’yi uygun bulmuyor. Engellerle karşılaşacağını düşünen öğrencilerin yüzde 81.1’i sorunların yakın zaman çözüleceğine inanmıyor. Sözü edilen engellerin başını yüzde 76.2 ile hekime yönelik şiddet çekiyor. Öğrencilere göre şiddeti Tıpta Uzmanlık Sınavı, (TUS) liyakat sorunları ve ekonomik sorunlar takip ediyor.
Araştırmanın sonuç bölümünde, tıp öğrencilerinin Türkiye'den ayrılmak istemelerinin nedenleri de yer aldı. Bu nedenler, Türkiye'de yaşadıkları olumsuz koşullar ile yurtdışındaki olanaklar olarak ikiye ayrıldı.
“Aile gelirinin yetersiz olması, kendi tıbbi becerilerini yetersiz bulma, eğitim aldığı fakültenin kuramsal ve uygulamalı eğitim açısından yetersiz olması" yurt dışına göç etmeyi tetikleyen faktörler arasında gösterildi. Ayrıca, "liyakat sorunları, iş alanlarının yeterince çeşitli olmaması, hekime yönelik şiddet, mevcut sağlık sistemi ve sağlık politikaları, uzmanlık eğitiminin ağır çalışma koşulları ve mobbing" de yurtdışına çıkma konusunda etkili başlıklar olarak sıralandı.
YURT DIŞINDA YAŞAMIN ÇEKİCİLİĞİ
Araştırma sonundaki değerlendirmelerde de ayrıca yurt dışında yaşam koşullarının, Türkiye'yi terk etme nedenleri arasında gösterildi. 'Çekici faktörler' başlığı ile verilen değerlendirmede yurt dışında 'daha özgür bir yaşam beklentisi' ve sosyokültürel yaşamının çekiciliği sayıldı.
‘YAPILABİLECEK ŞEYLER VAR’
Araştırmacılar, önlem alınmazsa Türkiye’de hekim kaybının artacağını belirtiyor. Araştırma raporunu hazırlayan Manisa Celal Bayar Üniversitesi Prof. Dr. Erhan Eser, Türkiye için henüz daha yapılabilecek şeyler olduğuna inanarak, yurt dışına hekim göçünü önlemede umut veren durumların olduğunu düşünüyor. Eser’in hazırladığı raporda tedbirlere ilişkin şu öneriler yer aldı:
“Tıp fakültelerindeki eğitim daha nitelikli hale getirilmeli, araştırma kapasitesi artırılmalıdır. Tıp fakültelerindeki (özellikle de akredite olmayan fakültelerdeki ) öğrenci mevcutları düşürülmelidir. Türkiye’deki mesleki çalışma ortamı ile ilgili sorunlar (şiddet, sağlık politikaları, mobbing, ağır çalışma koşulları) ivedilikle çözülmelidir. Ülkemizdeki toplumsal gerginlikler ve çağdaşlıktan uzaklaşan, özgürlükleri sınırlayan yaşam koşulları göçü tetiklemektedir. Bu alanlarda da ivedi gelişmeler sağlanmalıdır.”
Tıp fakültelerinde yapılan araştırma sonuçları Türk Tabipleri Birliği’nin (TTB) bu konudaki verileri ile de uyumlu. 2022’nin ilk 10 ayında Türk Tabipleri Birliği’nden (TTB) ‘İyi Hal Belgesi’ isteyen hekim sayısı 2 bin 153’e ulaştı. Bu sayı 2012 yılında 59 idi.
