Sağlığa en zararlı kızartma tavuk ve balık

British Medical Journal'da yayınlanan çalışmanın başındaki bilim insanlarından Time dergisine konuşn Iowa Üniversitesi'nde görevli Wei Bao "kızartılmış yiyeceklerin genel ölüm oranlarına etkisini önemli ölçüde ortaya koyduk" dedi.

HANGİ KIZARTMA TÜRÜ ÖLÜMCÜL

Araştırmada kızarmış tavuk ve balığın erken ölümlerde patates kızartması, tortilla ve atıştırmalık yiyecekler gibi diğer kızartmalardan daha etkili olduğu anlaşıldı. Özellikle restoranların tavuk ve balık yemeklerinde aynı yağı kızartma için tekrar tekrar kullanmasının bunda önemli rol oynadığı belirtiliyor.

Farklı türde patates kızartmalarına da yer verilen araştırmada daha derin yağda ve daha uzun süre kızartılanlar farklı kategorilerde yer alıyor. Göreceli olarak en az olumsuz etki kızartılmış sebzelerde ancak bu da yine gerçekleştirilen kızartmanın türüne ve kullanılan yağa göre değişiklik gösteriyor.

107 BİN KADINA AİT 20 YILLIK VERİ

Araştırma kapsamında 20 yıllık veriler incelendi ve ABD'de yaşayan 50 ile 79 yaş arasında 107 bin kadının sağlık durumlarına bakıldı. Bu kişilerden hala hayatta olanlarla 90'lı yıllardaki beslenme alışkanlıklarına ilişkin anketler yapıldı. 2017 yılına kadar var olan sağlık raporları karşılaştırıldı. Bu süre zarfında hayatını kaybedenlerin sayısı ise 31 bin 500 kişi.

Günde en az bir öğün kızartılmış yiyecek yediğini söyleyenlerin hiç kızartma tüketmeyenlere oranla erken ölüm yaşama riskinin yüzde 8 daha yüksek olduğu ortaya çıktı. Bu kişilerin özellikle kardiyovasküler sorunlar yaşama riskinin de yüzde 8 daha yüksek olduğu belirlendi. Fakat benzer türde bir ilişki kansere yakalanma açısından kurulamadı.

SAĞLIĞI ETKİLEMEYEN KIZARTMA TÜRÜ YOK

Hangi gıda türü olursa olsun kızartılan yiyecekler yüksek sıcaklıkta yağda oluşan sağlığa zararlı transyağları emiyor ve vücuda aktarıyor. Kızartma süresi kısa dahi olsa besin ve vitamin değerlerinde ciddi bir düşüş yaşandığı, açlık hissi giderilse de vücudun ihtiyaç duyduğu besin gereksiniminin giderilemediği kaydediliyor.

Bu faktörler uzun vadede vücutta görev yapan enzimlerin azalmasına, sindirim sistemindeki yararlı bakteri sayısında düşüşe, organlara oksijen ve besin taşıyan damarların daralmasına ve bağışıklık sisteminde zayıflamasına neden oluyor.
Bao çalışmada alkol, sigara ve farklı sağlık sorunlarının da dikkate alındığını ifade ederek kızartmanın etkilerinin mümkün olduğunca izole edildiğini söylüyor ve ekliyor: "Her ne kadar tüm değişkenleri göz önünde bulundurmaya çalışsak da gözlem üzerine dayalı bu gibi çalışmalar hiçbir zaman kesin bir nedensellik ilişkisini kanıtlamaya yeterli olamaz. Dolayısıyla tüm diğer etkenlerin sağlık üzerindeki etkisini hesaba katmadan yargılar vermek olanaksız."

Her ne kadar çalışma orta yaş üstü ve yaşlı kişileri odak alsa da Bao'ya göre etkilerin genç kişilerde farklı olacağını düşünmek için hiçbir sebep yok. (Euronews)