Bakanlık ‘çıplak arama’yı savundu: Kadında utanma hissi oluşmuş mu?
Rıfat DOĞAN
ARTI GERÇEK- Hatay’ın Armutlu ilçesinde hayatını kaybeden Ahmet Atakan için 11 Eylül 2013 yılında Kadıköy’de yapılan eyleme katılan P. adlı kadın yurttaş, polis tarafından gözaltına alınarak İskele Polis Karakolu’na götürüldü. Burada üstü aranan P., ardından çıplak aramaya maruz bırakıldığını iddia ederek o gün görevli polis memuru hakkında şikayetçi oldu.
BAKANLIK UTANMA HİSSİNİ TEST ETTİ
Mağdur kadının avukatları suç duyurusu sonuçsuz kalınca Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu. AYM, konu hakkında Adalet Bakanlığı’ndan yanıt talep etti. AYM’ye gönderilen bakanlık yanıtında kadın yurttaşa dönük yapılan çıplak arama için "bir utanma hissine yol açıp açmadığı da belirli bir ağırlık düzeyinin tespitinde önem arz etmektedir" ifadelerine yer verildi.
Bakanlık yanıtında şu ifadelere yer verdi: "Öncelikle belirtmek gerekir ki bir muamelenin kötü ya da aşağılayıcı muamele olarak değerlendirilmesi için asgari ağırlık seviyesine ulaşması ve bunun her türlü şüpheden uzak delille ispatlanması gerekmektedir. Ayrıca somut olaya bakımından başvurucunun şikayetine konu mevzuat gereği gereken arama işleminin aramanın doğasından kaynaklananın ötesinde bir utanma hissine yol açıp açmadığı da belirli bir ağırlık düzeyinin tespitinde önem arz etmektedir."
AVUKATLAR: ‘ÇIPLAK ARAMA MEŞRULAŞTIRILIYOR’
P.’nin avukatları Özgür Urfa, Yelda Koçak ve Onur Güneş ise AYM’ye gönderdikleri karşı yanıtta bakanlığın kullandığı bu ifadelerin kabul edilemez olduğunu belirterek "söz konusu cümlelerin çıplak arama işleminin ikrarı niteliğinde bu suç içeren filin meşrulaştırılması çabası olarak değerlendirmelidir" dedi.
Avukatlar, cezasızlığın kamu görevlilerine cesaret verdiğini belirterek şu ifadeleri kullandı:
"Başvurucu karakolda polis memurlarınca çırılçıplak soyularak arama işlemine maruz kalmıştır. Burada başvurucunun utanma hissinin azlığı/çokluğu tartışma konusu dahi edilemez. Kamu görevlisince işlenen bir suçun mağdurun hislerine göre değerlendirilmesi mümkün değildir. Kaldı ki insanlık onuruna aykırı, işkence ve kötü muamele niteliğindeki bu eylemin cezasızlıkla ödüllendirilmesi benzeri olayların yaşanması açısından kamu görevlilerine cesaret vermektedir."
TAZMİNAT TALEP EDİLDİ
Çıplak aramayla başvurularında şu talepleri dile getirdi:
-Temel hak ve hürriyetlerinin sınırlanması hakkının ihlal edildiğinin tespiti,
-Kişi hürriyeti ve güvenlik hakkının ihlal edildiğinin tespiti,
-Özel hayatın gizliliği ve korunması hakkının ihlal edildiğinin tespiti
-Hak ihlalleri sebebiyle başvurucu lehine 200 bin TL manevi tazminat hükmedilmesini,
-Etkin soruşturma yürütülmediğinin tespiti ve yeniden etkin soruşturma yürütülerek şüpheliler hakkında kamu davası açılması gerektiğine karar verilmesini talep ediyoruz.