2024 Nobel Fizik Ödülü, yapay sinir ağlarına dayalı makine öğrenimi çalışmalarından dolayı Hopfield ve Hinton'a verildi
Artı Gerçek - İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, 2024 Nobel Fizik Ödülü'ne yapay sinir ağlarına dayalı makine öğrenimi alanında çalışmalar yapan bilim insanları ABD'li John Hopfield ve Britanya-Kanadalı Geoffrey Hinton'u layık gördü. 11 milyon İsveç kronu (1.1 milyon ABD doları) tutarındaki ödül, Hopfield ile Hinton arasında paylaştırılacak.
'BİLİM, MÜHENDİSLİK VE GÜNLÜK YAŞAMDA DEVRİM YARATIYOR'
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'nin açıklamasında şöyle denildi:
"Bu yıl fizik alanında Nobel Ödülü'nü kazanan iki kişi, günümüzün güçlü makine öğreniminin temelini oluşturan yöntemleri geliştirmek için fizik araçlarını kullandı."
"Yapay sinir ağlarına dayalı makine öğrenimi şu anda bilim, mühendislik ve günlük yaşamda devrim yaratıyor."
VERİLERE İŞİ GÖRDÜRME
Açıklamaya göre Princeton Üniversitesi profesörü Hopfield, verilerdeki görüntüleri ve diğer desen türlerini depolayabilen ve yeniden yapılandırabilen bir ilişkisel bellek yarattı; Toronto Üniversitesi profesörü Hinton, verilerdeki özellikleri otonom olarak bulabilen ve resimlerdeki belirli öğeleri tanımlama gibi görevleri yerine getirebilen bir yöntem icat etti.
John Hopfield and Geoffrey Hinton were awarded the Nobel Prize in physics Tuesday for discoveries and inventions that formed the building blocks of machine learning.
— ABC News (@ABC) October 8, 2024
Read more: https://t.co/TKQyzCnsmE pic.twitter.com/1AokMZRrEU
2023'TE GOOGLE'DAN NEDEN AYRILDI?
Yapay zekanın öncülerinden biri olan Hinton, 2023'te Google'dan ayrılmasının ardından, bunu bilgisayarların kendisi dahil uzmanların beklediğinden çok daha erken insanlardan daha akıllı olabileceğini fark ettikten sonra teknolojinin tehlikeleri hakkında özgürce konuşmak için yaptığını söylemişti.
'YAPAY ZEKANIN BABASI'
Yapay sinir ağları üzerine yaptığı çalışmalarla tanınırken, bilim camiasında "Yapay Zekanın Babası" lakabıyla anılan, 2018'de Yoshua Bengio ve Yann LeCun ile "Bilgisayarın Nobel Ödülü" denilen Turing Ödülü'nü alan Hinton, bugün Stokholm'da yapılan ödül açıklamasına telefonla katılarak "Şaşkınım. Bunun olacağını hiç tahmin etmiyordum" dedi.
Nobel Prize in Physics to John Hopfield & Geoffrey Hinton for artificial neural networks. Here is @geoffreyhinton at @sanalabs AI Summit this May interviewed by @joelhellermark Hope he comes to Stockholm for real this time... :) https://t.co/t3EsSYx3o5
— Martin Sandberg (@martin121) October 8, 2024
'DOĞRU KULLANILMASINI SAĞLAMAK KOLEKTİF SORUMLULUĞUMUZ'
Nobel Fizik Komitesi Başkanı Ellen Moons, "Makine öğreniminin muazzam faydaları olsa da, hızlı gelişimi geleceğimiz hakkında endişelere de yol açtı. Bu yeni teknolojiyi güvenli ve etik bir şekilde, insanlığın en büyük yararına kullanmak, tüm insanların kolektif sorumluluğu" diye konuştu.
DİNAMİTTEN BUGÜNE: FİZİKÇİLER AÇISINDAN EN PRESTİJLİ ÖDÜL
Nobel ödülleri, dinamit icadından servet kazanmış İsveçli işinsanı ve hayırsever Alfred Nobel'in vasiyeti üzerine 1901'den beri bilim, edebiyat ve barış gibi alanlardaki başarılara veriliyor. Nobel Fizik Ödülü, dünya çapında fizikçiler açısından en prestijli ödül olarak kabul ediliyor.
Barış ve edebiyat ödüllerindeki tercihler her zaman tartışma yaratsa da, geçmiş kazananlar listesinde Albert Einstein, Niels Bohr ve Enrico Fermi gibi bilim süperstarlarının yer aldığı fizik ödülü genelde içlerinde en büyük ilgiyi gören oluyor.
Geçen yılki fizik ödülü, atomların içindeki değişimlerin anlık görüntüsünü veren ve hastalıkların tespitini potansiyel olarak iyileştiren ultra kısa ışık darbeleri yaratma çalışmalarından dolayı Pierre Agostini, Ferenc Krausz ve Anne L'Huillier'e verilmişti.
Dün 2024 Nobel Tıp Ödülü'ne mikroRNA'nın ve gen düzenlemesindeki rolünün keşfi nedeniyle ABD'li bilim insanları Victor Ambros ve Gary Ruvkun'un layık görüldüğü açıklandı. (Reuters, AA, Dış Haberler)
