'Sonsuz maymun teoremi' çürütüldü: 'Evrenin tüm ömrü verilse bile Shakespeare yazamazlar'
Artı Gerçek - "Olasılığı sıfır olmayan bir olayın sonsuz bir zamanda veya sonsuz büyüklükteki bir evrende neredeyse kesin olarak gerçekleşeceği" varsayımında bulunan ve "maymunların sonsuz zamanda William Shakespeare'in eserlerini klavyeyle yazabileceği" öngörüsünde bulunulan "sonsuz maymun teoremi" çürütüldü.
Avustralya'nın Sidney kentinde matematikçiler Stephen Woodcock ve Jay Falletta'nın yönettiği yeni bir hakemli çalışmada, "sonsuz maymun teorisi" sorgulandı.
Buna göre 30 tuşlu bir klavyede saniyede bir tuşa basarak yaklaşık 30 yıl geçiren bir maymuna dayandırılan hesaplamada, Shakespeare'in eserlerinin aynısının yazılmasının alacağı sürenin "evrenin ömründen daha uzun olacağı" tespit edildi.
'EVRENİN TÜM ÖMRÜ BİLE VERİLSE YAZAMAZLAR'
Araştırmada "Gelişmiş yazma hızları veya maymun popülasyonunda artış olsa bile, maymun emeğinin önemsiz olmayan yazılı eserler geliştirmek için uygulanabilir bir araç olması mümkün değil" ifadelerine yer verildi.
Teorinin, matematiksel olarak mantık düzlemine oturtulsa bile "yanıltıcı" olduğunu belirten matematikçiler, dünyadaki tüm maymunlara evrenin tüm ömrü verilse bile o eserleri asla yazamayacaklarını "neredeyse kesinlikle" saptadı. Araştırmada, Shakespeare'in oyunlarını ve şiirlerinin aynısını yazabilmesi için gerekli sürenin "evrenin ömründen daha uzun" olduğu tespit edildi.
NASIL HESAPLANDI?
Araştırmada kullanılan hesaplamalar, evrenin sonuyla ilgili en yaygın kabul gören "ısı ölümü teorisine" dayandırıldı. Yapılan testlerde, evrenin "ısıl ölümünün" 10 üstü 100 yıla denk gelen ve 100 sıfırlı olarak bilinen bir "googol" yılında gerçekleştiği varsayıldı. Maymunların bu sürede nasıl besleneceği ya da Güneş'in birkaç milyar yıl içinde Dünya'yı yutabileceği dahil bazı bilimsel konulara kenarda tutuldu.
TEORİ, OLASILIK VE RASTGELELİK İLKELERİNİ İZAHTA KULLANILIYOR
"Sonsuz maymun teorisi" sınırsız miktarda zamanın "inanılmaz derecede düşük bir olasılığı bile olası hale getirebileceğini" gösteren bir düşünce deneyi. Teoride "sınırsız miktarda zaman tanınırsa, maymunların, daktilonun tuşlarına basarak İngiliz şair ve yazar William Shakespeare tüm eserlerini yazabileceği" savunuluyor. "Sonsuz maymun teoremi" olarak bilinen bu düşünce deneyi, uzun zamandan beri olasılık ve rastgelelik ilkelerini izah edebilmek için kullanılıyor. (AA, Dış Haberler)
