Afrika'da adil ve uygun maliyetli enerji geçişi için yeni bir adım atıldı
Mühdan SAĞLAM
COP27 Başkanlığı, COP27'nin Enerji tematik gününün açılış oturumunda "Afrika'da Adil ve Uygun Maliyetli Enerji Geçiş Girişimi"ni (AJAETI) başlattı. Mısır Dışişleri Bakanı ve COP27 Başkanı Samih Şukri konuya ilişkin şunları söyledi: "AJAETI girişimi, Afrika'nın ekonomik kalkınması için enerji gereksinimlerini karşılarken, tüm Afrikalılara temiz enerjiye erişim sağlamayı amaçlıyor. Afrika, küresel iklim krizinin etkilerini hafifletme çabalarını desteklemek için elektrikli piller, rüzgâr türbinleri ve diğer düşük karbonlu teknolojiler gibi yenilenebilir enerji araçlarının üretiminde değerlendirilebilecek çok sayıda kullanılmayan kaynağa sahip.”
AJAETI OLASI YOL VE SENARYOLARA ODAKLANACAK
Mısır Elektrik ve Yenilenebilir Enerji Bakanı Dr. Muhammed Şakir, AJAETI girişiminin amaçlarını ve odak noktasını duyurmak için bir grup kamu ve özel kuruluşuyla beraber lansmana katıldı. Girişim, enerjiye erişimin en hızlı ve sürdürülebilir şekilde sağlanması için arketiplere ve kaynak donanımlarına odaklanacak. AJAETI, aynı zamanda Afrika ülkeleri için olası yollar ve senaryolar sağlamak üzere Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) ve Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA) ile koordinasyon içinde olacak. Lansmanın ardından, Herkes İçin Sürdürülebilir Enerji Uluslararası İlişkiler ve Özel Projeler Kıdemli Direktörü Glenn Pearce Oroz'un moderatörlüğünde düzenlenen panelde Uganda Enerji Bakanı Ruth Nankabirwa, Gana Enerji Bakanı Matthew Opoku Prempeh, Danimarka İklim, Enerji ve Hizmet Bakanı Dan Jørgensen, Herkes için Sürdürülebilir Enerji CEO'su Damilola Ogunbiyi, Afrika İklim Vakfı Kıdemli Danışmanı Faten-Aggad, BCG Genel Müdürü ve Kıdemli Ortağı Patrick Dupoux konuşmacı olarak yer aldı.
Mısır Elektrik ve Yenilenebilir Enerji Bakanı Dr. Muhammed Şakir konuya ilişkin şunları söyledi: "COP27, Afrika'daki enerji geçişinin cesur ve uzun süreli olması için bir fırsat sunuyor. 2030'a kadar evrensel erişim taahhüdünü ve Gündem 2063'ün enerji taleplerini karşılamak için yeni bir iş birliği modeli geliştirebiliriz"
AFRİKA ÜLKELERİNİN 2030 HEDEFLERİNE ULAŞMASI İÇİN KOLAYLAŞTIRICI OLACAK
15 Kasım'da duyurulan girişimin öncelikli hedefi, en az 300 milyon Afrikalı için 2027 yılına kadar uygun fiyatlı enerjiye erişimi güvence altına almak. Böylelikle, 2030 yılına kadar "Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri"nden (SDG 7.1) biri olan "evrensel erişim"e katkıda bulunulmuş olacak. Girişimin, tüm Afrika ülkelerinde adil ve uygun fiyatlı enerji geçişlerini mali açıdan uygulanabilir hale getirmek için gerekli olan teknik ve politik desteği birleştirmesi ve kolaylaştırması bekleniyor.
AJAETI, Afrika'nın önemli sorunlarından biri olan "temiz pişirime"yi de gündemine almış durumda. Bu adımla temiz pişirme yakıtlarına ve teknolojilerine erişimi olmayan 970 milyon kişiden 300 milyonunun 2027 yılına kadar temiz pişirmeye geçiş yapması hedefleniyor. Böylelikle, SDG 7.1'de yer alan "evrensel erişim" hedefine dönük çalışmalar ilerletilmiş olacak.
Afrika’daki enerji ile ilgili girişimler için bir şemsiye sağlayan AJAETI, temiz ve yenilenebilir enerjiye uygun fiyatlı ve sürdürülebilir erişim için çalışacak. Ayrıca, girişimin Afrika ülkeleri için fosil yakıtlardan uzak, adil ve karşılanabilir yollar oluşturmak için yerel düzeyde stratejilerin ve potansiyel enerji karışımlarının belirlenmesine yardımcı olması öncelikler arasında.
AJAETİ'nin taraflar(eşler) arası bilgi alışverişi dahil olmak üzere güvenli teknik destek ve politika desteği sağlaması bekleniyor. Bunun yanında, başarılı uygulamaların ve vaka incelemelerinin yaygınlaştırılmasını sağlayarak geçiş sürecine katkı sunmak da öncelikli hedefler arasında.
* Fotoğraflar: COP 27 Presidency