Almanya'nın iki doğu eyaleti seçimini yaptı: 'Aşırı sağcı' AfD birinci, yeni solcu parti ilk sınavında çift haneli oy oranında
Artı Gerçek - ABD'nin Ukrayna politikalarını uygulayan Avrupa Birliği'nin (AB) Rusya yaptırımlarına koşut ekonomik durgunluğa giren Almanya'da, 2. Dünya Savaşı sonrası dönemde ilk kez eyalet parlamentosu seçiminde "aşırı sağ" birinci geldi. Almanya için Alternatif (AfD), genel seçimlere bir yıl kala, doğudaki iki eyalette düzenlenen seçimlerden birinde ipi göğüsledi, diğerinde başa baş bitirdi.
AFD'NİN OY ORANLARINDA BÜYÜK ARTIŞ
Thüringen'de AfD, 32.8 oy oranıyla birinci parti olurken, Hıristiyan Demokrat Birlik (CDU), yüzde 23.6 oyla ikinci geldi. 2019 eyalet seçimine kıyasla AfD oy oranını 9.4 puan artırdı. CDU da 1.9 puan artış kaydetti.
SAHRA WAGENKNECHT ETKİSİ
Sol Parti'den ayrılan Sahra Wagenknecht İttifakı-Anlayış ve Adalet İçin (BSW) partisinin ilk girdiği seçimde yüzde 15.8 oy alması dikkati çekti. Sol Parti, 18 puan kaybederek yüzde 13.1 oyla dördüncü sırada yer aldı.
(S+) #CDU-Mehrheitsbeschaffer #BSW: Wagenknecht sieht schwarz https://t.co/eaoFUAS122 via @derspiegel
— PolitikConsultants - Politik und Beratung (@PolitikConsult) September 1, 2024
BERLİN'DEKİ İKTİDAR ORTAKLARI YERLE YEKSAN
Berlin'deki merkezi koalisyon hükümetini oluşturan üçlüden Sosyal Demokrat Parti (SPD) 2.2 puan kaybıyla yüzde 6.1 oy, Yeşiller 2 puan kaybıyla 3.2, Hür Demokrat Parti (FDP) 3.9 puan kaybıyla 1.1 oy oranına geriledi.
SAKSONYA'DA CDU BURUN FARKIYLA BİRİNCİ
Komşu eyalet Saksonya'daki seçim CDU ile AfD arasında fotofinişe sahne oldu. CDU 0.2 puan kaybıyla yüzde 31.9, AfD 3.1 puan artışıyla 30.6 oranında oy aldı. BSW 11.8 oy oranıyla üçüncü geldi. SPD 7.3 oy oranıyla dördüncü oldu. Yeşiller 3.5 puan kaybederek 5.1, Sol Parti 5.9 puan kaybıyla 4.5 oy oranında kaldı.
AFD'NİN HÜKÜMET KURMASI ZOR
Her iki eyalette büyük kazanımlarına rağmen parlamento mutlak çoğunluğunu elde edemeyen AfD'nin, diğer partilerin kendileriyle koalisyon hükümeti kurmayı reddetmesinden ötürü iktidar olması beklenmiyor. Yine de sonuç, 2. Dünya Savaşı sonrası ilk kez "aşırı sağ" bir partinin eyalet seçimi kazanması bakımından Alman siyaseti açısından deprem niteliğinde.
Thüringen'de ilk sonuçların gelmesiyle birlikte eyalet parlamentosu önünde anti-faşist, anti-Nazi protestolar düzenlendi.
SCHOLZ İÇİN ÇANLAR ÇALIYOR
SPD'li Başbakan Olaf Scholz, sonuçları "acı" diye nitelerken, diğer ana akım partilere aşırı sağ olmadan eyalet hükümetleri kurmaya çağrısı yaptı. Scholz, "AfD, Almanya'ya zarar veriyor. Ekonomiyi zayıflatıyor, toplumu bölüyor ve ülkemizin itibarını mahvediyor" dedi.
AFD'DE 'TARİHİ ZAFER' HAVASI
AfD'nin Thüringen'deki başadayı Björn Höcke, "tarihi bir zafer" kazandıklarını, "büyük gurur" duyduğunu söyledi. Almanya’nın en tartışmalı aşırı sağcı politikacılarından biri olan ve bu yıl yasaklı bir Nazi sloganını kasıtlı kullandığı gerekçesiyle iki kez para cezasına çarptırılan Höcke, "AfD, Thüringen'de halkın partisi oldu. Değişime ihtiyacımız var ve değişim ancak AfD ile gelecek" dedi.
'AFD, TÜM PARTİLERLE GÖRÜŞMEYE HAZIR VE İSTEKLİ'
AfD Eşbaşkanı Alice Weidel, sonucun Almanya'yı yöneten üç parti için "requiem" olduğunu ve her iki doğu eyaletindeki seçmenlerin AfD iktidarını istediklerini gösterdiğini belirtti.
Diğer Eşbaşkan Tino Chrupalla, partinin Thüringen’de “hükümet etmek için net yetki" kazandığını, her iki eyaletin de “siyasette bir değişiklik olması gerektiği” mesajını verdiğini ve AfD’nin “tüm partilerle görüşmeye hazır ve istekli” olduğunu dile getirdi.
Weidel "Biz olmadan istikrarlı bir hükümet artık mümkün değil" vurgusunu yaparken, Höcke de AfD ile birlikte çalışılmasından mutlu olacak çok sayıda CDU seçmeni olduğunu öne sürdü.
GÖÇ KARŞITI OYLARIN ROTASI
Thüringen eyaletinin başkenti Erfurt'ta BBC'ye konuşan AfD seçmeni Michael, "Politikacılar çok şey vaat etti, özellikle göç ve yabancılar konusunda. Ama hiçbir şey olmadı. Hiçbir şey. O partilerden sadece vaatler geldi. Şimdi bir partim var. Ve ben kararımın arkasındayım" dedi.
'AFD'NİN DEDİĞİNE GELDİLER'
Sığınmacı meselesi, 22 Ağustos'ta Kuzey Ren-Vestfalya eyaletinin Solingen kentinde bir sokak festivalinde üç kişinin bıçaklanarak öldürülmesi ve fail olarak IŞİD bağlantılı 26 yaşındaki bir Suriyeli erkeğin yakalanmasıyla ülke çapında yeniden alevlendi. BBC'ye konuşan AfD Başkan Yardımcısı Beatrix von Storch, diğer partilerin AfD'nin sığınmacı politikalarını yıllardır aşırılıkçı olarak nitelendiğini söyledi. Von Storch, Solingen saldırısının ardından hükümetin sığınma başvurusunda bulunanları sınırdışı etmelere başlayıp sığınmacı politiklarını sertleştirmeye girişmesine atıfla "Seçimden iki gün önce, her zaman yapılması gerektiğini söylediğimiz şeyi yapmaya başladılar" dedi.
UKRAYNA KONUSUNDA AFD İLE BSW PARALEL
Bir diğer mesele de Ukrayna'ya koşulsuz destek ile Rusya yaptırımları. AfD ve her iki eyalette üçüncü gelen solcu popülist lider Sahra Wagenknecht'in BSW'si, Ukrayna'ya silah tedarikini durdurmak istiyor. Ukrayna konusunda AfD ile benzer fikirlere sahip Wagenknecht, diğer partiler gibi, aşırı sağla herhangi bir koalisyonda yer almayı reddetti. (BBC, France24, Dış Haberler)