BM İnsan Hakları Konseyi'nden 'İsrail'in olası savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar için hesap vermesini' isteyen karar
Artı Gerçek - Birleşmiş Milletler'de (BM), İsrail'i olası savaş suçlarından sorumlu tutmaya yönelik bir karar kabul edildi. BM İnsan Hakları Konseyi, "İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki olası savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar için hesap vermesi" çağrısında bulunan karar aldı. BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Ofisi de "insani yardım kapsamındaki kişilere veya nesnelere yönelik saldırıların savaş suçu anlamına gelebileceği" açıklamasını yaptı.
BM İnsan Hakları Konseyi kararında "cezasızlığın ortadan kaldırılması için uluslararası insancıl hukuk ve uluslararası insan hakları hukukunun tüm ihlallerinde hesap verebilirliğin sağlanması" gerektiği belirtildi.
Kararda Doğu Kudüs ve Batı Şeria'ya ilişkin "İşgal altındaki Filistin topraklarında olası savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar dahil ciddi insan hakları ihlalleri ve uluslararası insancıl hukukun ağır ihlallerine ilişkin raporlardan vahim endişe" dile getirildi.
ALEYHTE OY KULLANAN 6 ÜLKE
Türkiye'nin ortak sunucuları arasında yer aldığı ve İslam İşbirliği Teşkilatı'nın (İTT) sunduğu metin için oylamada 28 ülke lehte, 6 ülke aleyhte oy kullandı, 13'ü çekimser kaldı. Aleyhte oy kullanan ülkeler ABD, Arjantin, Bulgaristan, Almanya, Malavi ve Paraguay oldu. Fransa çekimser safta yer aldı. Kararın kabulünü, Konsey'deki pek çok temsilcinin tezahürat ve alkışlarla karşıladı.
TÜRKİYE'NİN ORTAK OLDUĞU KARAR: İSRAİL'E ASKERİ SATIŞ VE TRANSFERİN DURMASI ÇAĞRISI
"Gazze'de acilen ateşkes sağlanmalı" diyen metinde, İsrail'in, Gazze Şeridi'ndeki ablukayı ve diğer tüm toplu cezalandırma yöntemlerini derhal sonlandırması, özellikle geçişler ve kara yolları üzerinden acil insani erişim ve yardım sağlaması, Gazze'deki Filistin halkının temel ihtiyaçlarını acilen gidermesi istendi. İsrail'den soykırımı önleme yönündeki yasal sorumluluğunu yerine getirmesi ve Uluslararası Adalet Divanı'nın 26 Ocak 2024 tarihli soykırımın önlenmesine ilişkin kararına tam uyması talep edildi. Tüm ülkelere, "işgalci güç" İsrail'e silah, mühimmat ve diğer askeri teçhizatın satışını ve transferini durdurmaları çağrısı da yapıldı.
The #US, of course, voted against the resolution, along with #Germany, #Argentina, #Bulgaria, #Malawi, and #Paraguay.#GazaGenocide#StarvingGaza#UNHRC https://t.co/UWAdGwJex1
— Al Mayadeen English (@MayadeenEnglish) April 5, 2024
İSRAİL: EVET OYU, HAMAS'A VERİLEN OYDUR
İsrail kararı "çarpıtılmış metin" diye niteledi. İsrail'in Cenevre'deki BM Temsilcisi Meirav Eilon Şahar, Konsey'i "İsrail halkını uzun süre önce terk etmek ve Hamas'ı uzun süredir savunmakla" suçladı. Şahar, oylamadan önce yaptığı konuşmada, "Bugün önünüzdeki karara göre İsrail'in kendi halkını korumaya hakkı yoktur, oysa Hamas'ın masum İsraillileri öldürme ve işkence yapma hakkı vardır. 'Evet' oyu Hamas'a verilen oydur" dedi.
ABD, SİVİLLERLE YARDIM ÇALIŞANLARININ ÖLDÜRÜLMESİNİ ELEŞTİRDİ
Karara karşı oy kullanmasını "7 Ekim saldırıları nedeniyle Hamas'a yönelik özel bir kınama ya da bu eylemlerin terörist niteliğine dair herhangi bir atıf yer almamasıyla" gerekçelendiren ABD, ancak İsrail'in sivillere verilen zararı azaltmak için yeterli çabayı göstermediğini söyledi.
ABD'nin Konsey Temsilcisi Michèle Taylor, şöyle konuştu:
"ABD, sivil kayıpları önlemek ve insani yardım aktörlerinin temel görevlerini güvenli şekilde yerine getirebilmelerini sağlamak amacıyla İsrail'i defalarca Hamas'a yönelik askeri operasyonlarının insani operasyonlarla çatışmasını gidermeye çağırdı."
"Bu gerçekleşmedi ve sadece 6 ay içinde bu çatışmada modern çağın herhangi bir savaşında olduğundan daha fazla insani yardım görevlisi öldürüldü."
Dünya çapında insan haklarını korumak için tasarlanmış tek hükümetlerarası organ olan BM İnsan Hakları Konseyi, yılda birkaç kez toplanıyor ve ülkelerin insan hakları sicillerini inceleyip soruşturma açabiliyor.
BM SÖZCÜSÜ: İNSANİ YARDIMA YÖNELİK SALDIRI SAVAŞ SUÇUDUR
ABD merkezli Dünya Merkezi Mutfağı'nın (World Central Kitchen/WCK) 6'sı Batılı 7 çalışanının İsrail saldırısında öldürülmesi bağlamında bir açıklama da BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Ofisi'nden geldi. Ofis Sözcüsü Jeremy Laurence, "İnsani yardıma katılan kişi veya nesnelere saldırmak savaş suçu teşkil edebilir" diyerek ekledi: "BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk'ün defalarca belirttiği gibi cezasızlık sona ermeli."
"WCK personelini öldüren İsrail hava saldırıları, insani yardım çalışanlarının Gazze'de faaliyet gösterdiği korkunç koşulların altını çiziyor" vurgusunu yapan Laurence, "Uluslararası hukuk, tüm tarafların insani yardım personeline saygı duyup korumasını ve onların güvenliğini, emniyetini ve hareket özgürlüğünü sağlamasını gerektirir" hatırlatmasını yaptı.
'DAHA FAZLA ÖLÜM DEMEK'
BM Sözcüsü, İsrail'in yardım çalışanlarını öldürmesinin ardından WCK dahil STK'lerin yardım dağıtımını askıya almasının, "daha büyük ölçekte açlık ve hastalıktan daha fazla ölüme ilişkin zaten gerçek olan riski artırdığı" uyarısında bulundu. (Reuters, AA, Dış Haberler)