Çad Fransa ile savunma iş birliği anlaşmasını feshetti, Senegal'den de çağrı var

Artı Gerçek - Çad hükümeti, Fransa ile güvenlik ve savunma sanayisi alanlarındaki işbirliği anlaşmasını iptal etti. Çad Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, "Çad Cumhuriyeti Hükümeti, Fransa Cumhuriyeti ile imzalanan ve 5 Eylül 2019'da değişiklik yapılan savunma sanayisi ve güvenlik alanındaki işbirliğini güçlendirmeyi amaçlayan işbirliği anlaşmasını iptal etme kararını ulusal ve uluslararası kamuoyuna bildiriyor" denildi.

Kararın 'tarihi bir dönüm noktası' olarak nitelendiği açıklamada, Çad'ın, bağımsızlığını kazandıktan 66 yıl sonra, tam egemenliğini ilan etmesinin ve stratejik ortaklıklarını ulusal önceliklere uygun yeniden tanımlamasının zamanının geldiği belirtildi.

Açıklamada, Çad'ın, anlaşma hükümleri uyarınca bildirim süresi de dahil olmak üzere anlaşmanın feshi için öngörülen koşullara uymayı ve uyumlu bir geçişin sağlanması amacıyla Fransız makamlarıyla işbirliği yapacağı vurgulandı.

Bu kararın "iki ülke arasındaki tarihi ilişkileri ve dostluk bağlarını hiçbir şekilde sorgulamadığı" ifade edilen açıklamada, Çad'ın her iki halkın yararına diğer ortak çıkar alanlarında Fransa ile yapıcı ilişkiler sürdürmeye kararlı olduğu vurgulandı.

Açıklamada, Çad hükümetinin, bu anlaşma çerçevesinde sağladığı işbirliğinden dolayı Fransa'ya teşekkür ettiği ve yeni ortaklık şekillerinin araştırılması için yapıcı diyaloğa açık kalacağı duyuruldu.

Kararın, Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot'un ülkeyi ziyaret etmesi ve Cumhurbaşkanı Muhammed İdris Deby İtno ile görüşmesinden bir gün sonra alınması dikkati çekti.

SENEGAL'DEN DE ÇAĞRI

Çad'ın ardından Senegal Cumhurbaşkanı Bassirou Diomaye Faye de, ülkesindeki Fransız askeri üssünün kapatılması çağrısı yaptı. Faye, "Fransa'da kaç Senegalli asker görev yapıyor? Senegal'de neden Fransız askeri bulunsun? Egemen bir ülkede kaç Fransız askerinin bulunacağına neden bir Fransız karar veriyor? Bu, bizim bağımsızlık anlayışımızla örtüşmüyor" dedi.

Senegal Cumhurbaşkanı, "Bizim hiçbir ülkede askeri üssümüz yok, dolayısıyla topraklarımızda da yabancı askeri unsurları kabul etmememiz son derece normal. ABD, Çin, Türkiye ile ülkemizde üsleri olmadan askeri işbirliği yapıyoruz" ifadelerini kullandı.

Le Monde gazetesine konuşan Faye, Fransa'nın Afrika ülkeleriyle ilişkisi ve Afrikalı askerlere yaptığı 1944'teki Thiaroye Katliamı hakkında da konuştu. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un 1 Aralık 1944'te Fransız askerlerinin Senegal'in Thiaroye Kışlası'nda yaptıklarını "katliam" olarak tanımasını "önemli bir adım" olarak değerlendiren Faye, Macron'u cesaretinden dolayı kutladı.

Faye, Macron'un katliamı tanımasının yeterli olmadığının altını çizerek, "Hala kaç kişinin neden öldürüldüğünü ve nereye gömüldüğünü bilmiyoruz. Thiaroye Katliamı'nın aydınlatılmasına ilişkin kurduğumuz komitenin üyeleri, şu an Fransa'da bulunuyor ve Macron'un açıklamalarından sonra Fransız arşivlerinin açılacağını düşünüyoruz" dedi.

Fransa ile Senegal arasındaki ilişkiler konusunda da Faye, ilişkilerin samimiyetle ilerlediğini ancak dinamiklerin gözden geçirilmesinin gerektiğini belirtti. (AA)