Çin lideri Şi, Moskova'da: Putin ile görüşecek
Artı Gerçek - Çin Devlet Başkanı üçüncü dönem için devlet başkanı seçildikten sonra ilk resmi ziyaretini Rusya'ya yaptı. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin Rusya Devlet Başkanı Putin hakkında Ukrayna'da savaş suçu işlediği iddiasıyla yakalama kararı çıkarmasının ardından Rus lider ile görüşecek ilk dünya lideri olacak Şi, Putin ile akşam yemeği yedikten sonra gayriresmi ikili görüşme yapacak. Heyetlerin de katıldığı resmi görüşmeler ise yarın (salı günü) yapılacak.
Ziyarette iki ülke lideri 2030 yılına kadar ikili ekonomik işbirliğini geliştirmek üzere bir plan ve iki ülkenin kapsamlı ortaklık ve stratejik etkileşimini derinleştirmek üzere bir belge de imzalayacak.
'ZİYARETİN VERİMLİ OLACAĞINA EMİNİM'
Uçaktan indiğinde Moskova'daki Vnukovo havalimanında bando ve kırmızı halıyla karşılanan Çin Devlet Başkanı burada gazetecilere yaptığı açıklamada AFP haber ajansının aktardığına göre, "Ziyaretin verimli olacağına ve Çin-Rusya ilişkilerinin sağlıklı ve istikrarlı gelişimine yeni bir ivme kazandıracağına eminim" dedi. Çin lideri iki ülkeyi "güvenilir ortaklar" olarak diye tanımladı.
MASADA UKRAYNA SAVAŞI VE ÇİN'İN ÖNERİSİ DE OLACAK
Putin ve Şi'nin görüşmesinde Ukrayna-Rusya savaşı ve Çin'in Ukrayna savaşı konusunda geçen ay sunduğu 12 maddelik barış önerisi de ele alınacak. Kremlin sözcüsü Dmitriy Peskov görüşme öncesi yaptığı açıklamada Şi ve Putin'in Pekin'in Ukrayna barış planı kapsamındaki önerilerini görüşeceğini söyledi.
Şi ile görüşmesinde Putin'in Batılı ülkelerin baskısı karşısında Çin'in desteğini yanına almak isterken Şi'nin de krizde olası bir arabulucu olmak için bastırması bekleniyor. Rusya, Çin'in barış önerilerini memnuniyetle karşılamış, Ukrayna lideri Volodimir Zelenskiy de "Çin'in Rusya'ya silah vermemesini umduğunu" söyleyerek önerileri Çin lideri Şi ile bir zirvede görüşmek istediğini açıklamıştı. Batılı ülkeler Çin'in önerileri arasında Rusya'nın Ukrayna'dan askerlerini çekmesi yönünde madde olmamasını eleştirmişti. Belgede Çin "tek taraflı yaptırımları kınamış" ancak öneriler arasında "acil bir ateşkes" çağrısı ve "toprak bütünlüğü ve ulusal egemenliğe saygı gösterilmesi" maddeleri de yer almıştı.
KİEV: ÇİN'İN NÜFUZUNU KULLANMASINI BEKLİYORUZ
Ukrayna dışişleri bakanlığı sözcüsü Oleg Nikolenko yaptığı açıklamada, Kiev'in Çin'in Ukrayna'daki savaşı sona erdirmek için Rusya üzerindeki nüfuzunu kullanmasını beklediğini söyledi.Reuters'e yaptığı açıklamada Nikolenko, "Ukrayna, Çin Devlet Başkanı'nın Rusya ziyaretini yakından takip ediyor. Pekin'in Moskova üzerindeki nüfuzunu kullanarak Ukrayna'ya karşı yürüttüğü saldırgan savaşa son vermesini bekliyoruz" dedi. Nikolenko, "Ukrayna'da BM Şartı'nda yer alan ilkeler ve bu konudaki en son BM Genel Kurulu kararı uyarınca barışı yeniden tesis etmek için Çin ile daha yakın bir diyalog kurmaya hazırız" ifadelerini kullandı.
ÇİN DIŞİŞLERİ, RUSYA'YA SİLAH VERMEDİKLERİNİ YİNELEDİ
Şi'nin ziyareti öncesi Çin Dışişleri Pekin yönetiminin Ukrayna'da kullanmak üzere Rusya'ya mühimmat sağladığı yönünde Batı basınında çıkan iddiaları yine reddetti. Sözcü Wang Wenbin Ukrayna'daki savaş alanlarına silah sağlayanın Çin değil ABD olduğunu hatırlatarak "ABD tarafı yangını körüklemeyi ve alevleri körüklemeyi bırakmalı ve Ukrayna'daki krizin siyasi çözümü için yapıcı bir rol oynamalı, tersi değil" dedi. Wang ayrıca Şi'nin ziyaretinin "dostluk, işbirliği ve barış gezisi" olduğunu söyledi.
PUTİN: ÇİN'İN YAPICI ROL OYNAMA İSTEKLİLİĞİNİ MEMNUNİYETLE KARŞILIYORUZ
Görüşmeden önce Rusya lideri Putin Çin'in resmi gazetesi "Halkın Günlüğü", Şi ise Rusya'nın resmi gazetesi "Rossiiskaya Gazeta" için birer makale kaleme aldı. Putin makalesinde Rusya-Çin ortaklığının karşılıklı güven, birbirinin egemenliğine ve çıkarlarına saygı üzerine inşa edildiğini vurgulayarak Şi ile yapacağı görüşmenin ikili işbirliğine yeni ve güçlü bir ivme kazandıracağına şüphesi olmadığını dile getirdi.
“Rusya-Çin ilişkileri tarihinin en yüksek seviyesine ulaştı ve güçlenmeye devam ediyor" diyen Putin Şi ile bugüne kadar 40 civarında görüşme yaptıklarını anımsattı. Ticaret hacminde 200 milyar dolar çıtasını bu yıl aşılacağına ilişkin de pek çok neden olduğunu aktaran Putin, “Kolektif Batı, tüm devletlerin ve halkların kaderini tehlikeye atarak, arkaik dogmalara, hızla yitirdiği hakimiyetine daha umutsuzca tutunuyor. ABD’nin, Rusya ve Çin'in yanı sıra Amerikan diktasına boyun eğmeyen herkesi çevreleme politikası, daha keskin ve iddialı hale geliyor. Uluslararası güvenlik ve işbirliği mimarisi parçalanıyor. Rusya ‘doğrudan tehdit’ ve Çin ‘stratejik rakip’ olarak ilan edildi" dedi. “Çin’in krizin çözümünde yapıcı bir rol oynama istekliliğini memnuniyetle karşılıyoruz" diyen Putin "Çinli dostlarımız gibi biz de Birleşmiş Milletler tüzüğüne katı bir şekilde uyulmasından ve insancıl hukuk da dahil olmak üzere uluslararası hukuk normlarına saygı gösterilmesinden yanayız. NATO bloku tarafından kabaca ihlal edilen güvenliğin bölünmezliği ilkesine bağlıyız. Küresel nükleer güvenliği baltalayabilecek sorumsuz ve basitçe tehlikeli eylemler konusunda derin endişe duyuyoruz. Kaldırılması gereken gayrimeşru tek taraflı yaptırımlar kabul edilemez. Barış sürecinin geleceği, hakim jeopolitik gerçeklerin dikkate alınarak ciddi bir müzakereye hazır olunmasına bağlıdır." ifadelerini kullandı.
Şİ: SONUÇ ODAKLI DİYALOG VE MÜZAKEREYE İHTİYAÇ VAR
Çin Devlet Başkanı Şi ise makalesinde Ukrayna'daki savaşın sona ermesi için taraflar arasında "eşit, akılcı ve pragmatik sonuç odaklı diyalog ve müzakereye" ihtiyaç olduğunu belirtti. Makalesinde karmaşık sorunların basit çözümlerinin olmayacağını vurgulayan Şi, "İnanıyoruz ki tüm taraflar ortak, kapsamlı, işbirliğine dayalı sürdürülebilir güvenlik vizyonunu benimser, eşit, akılcı ve sonuç odaklı diyalog ve müzakereyi hedeflerse krizin çözümünün makul yolunu bulacaktır" ifadesini kullandı. Şi, Ukrayna krizinin barışçı çözümü için Birleşmiş Milletler (BM) Şartı'nın amaç ve ilkelerinin gözetilmesi ve tüm tarafların meşru güvenlik kaygılarına saygı gösterilmesi gerektiğinin altını çizdi. ABD'nin ve Batılı müttefiklerinin adını anmadan, küresel kalkınmanın hegemonya girişimleri ve zorbalıktan zarar gördüğünü ifade eden Şi, "Uluslararası toplum, dünyada tek bir üstün ülkenin olmadığının, herkese uyan tek bir ulusal yönetim modelinin ve tek bir ülkenin nihai sözü söylediği bir uluslararası düzenin olmadığının farkında." değerlendirmesinde bulundu. (DIŞ HABERLER)
Putin'den gözdağı: Rusya'nın kontrolüne geçen Mauripol'ü ziyaret etti
Zelenskiy'den Suriye Devlet Başkanı Esad'a yaptırım
Uluslararası Ceza Mahkemesi'nden Putin hakkında yakalama kararı
