Çin'den AUKUS'un nükleer denizaltı planına tepki: Avustralya, İngiltere ve ABD tehlikeli bir yolda ilerliyor
Artı Gerçek - Çin'den ABD, İngiltere ve Avustralya'nın Çin'in Hint-Pasifik bölgesindeki nüfuzuna karşı yeni bir nükleer enerjiyle çalışan denizaltı filosu kurma planının ayrıntılarını açıklamasına tepki geldi. AUKUS İttifakı kapsamındaki plana göre Avustralya ilk kez nükleer enerji ile çalışan denizaltılara sahip olacak. Avustralya ABD'den beş adede kadar nükleer enerji ile çalışan denizaltı satın alacak. Çin Dışişleri Bakanlığı'ndan da anlaşmaya sert tepki geldi.
ÇİN DIŞİŞLERİ: HATA VE TEHLİKE YOLUNDA DAHA DA DERİNLERE YÜRÜYORLAR
Çin Dışişleri Bakanlığı'ndan da anlaşmaya sert geldi Dışişleri Sözcüsü Wang Wenbin "ABD, İngiltere ve Avustralya'dan yapılan son ortak açıklama, üç ülkenin kendi jeopolitik çıkarları uğruna uluslararası toplumların endişelerini tamamen hiçe saydığını ve her geçen gün hata ve tehlike yolunda daha da derinlere yürüdüğünü gösteriyor" dedi.
Üç Batı ülkesini bir silah yarışını kışkırtmakla suçlayan ve anlaşmayı "tipik bir Soğuk Savaş zihniyeti vakası " diye niteleyen Wang Pekin'de düzenlediği olağan basın toplantısında, denizaltı satışının "ciddi bir nükleer yayılma riski oluşturduğunu ve Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması'nın amaç ve hedeflerini ihlal ettiğini" de söyledi.
RUSYA: UZUN YILLARA SÜRECEK BİR ÇATIŞMA ÜZERİNE BAHSE GİRİYORLAR
Rusya'dan da anlaşmaya tepki geldi. Çin ile bağlarını güçlendirmeye çalışan Moskova, Batı'yı Asya-Pasifik bölgesinde "yıllarca süren bir çatışmayı kışkırtmakla" suçladı. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov televizyonda yaptığı açıklamada, "Anglo-Sakson dünyası, AUKUS gibi yapıların yaratılması ve NATO'nun askeri altyapılarının Asya'ya ilerlemesi ile uzun yıllar sürecek bir çatışma üzerine ciddi bir bahse giriyor" dedi. Kremlin'den yapılan açıklamada da "AUKUS'un Avustralya'ya nükleer enerji ile çalışan denizaltılar sağlama planının Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması konusunda soru işaretleri yarattığını" ifadeleri kullanıldı.
BIDEN: ON YILLARDIR BÖLGEDE İSTİKRARI KORUDUK
ABD Başkanı Joe Biden ise Kaliforniya'daki deniz üssünde yaptığı konuşmada, Avustralya'nın nükleer enerjiyle çalışan denizaltılar edinmesiyle, "Hint-Pasifik bölgesindeki istikrarın korunacağını" savundu.
Biden, San Diego'daki Point Loma Deniz Üssü'nde nükleer denizaltı gemisi SSN-Missouri'nin önünde, Avustralya Başbakanı Anthony Albanese ve İngiltere Başbakanı Rishi Sunak ile birlikte poz verirken, "ABD, Hint-Pasifik'te on yıllardır bölgedeki ulusların muazzam yararı için istikrarı korumuştur. Demokrasilerin nasıl kendi güvenliğimizi ve refahımızı sağlayabileceğini bir kez daha gösteriyoruz. Sadece bizim için değil, tüm dünya için" dedi.
ABD Başkanı, Avustralya'nın nükleer denizaltıya sahip olması ve nükleer denizaltılarda kullanılan teknolojinin paylaşılmasını içeren AUKUS Anlaşması kapsamında yaptığı konuşmada, "Avustralya ve Birleşik Krallık, Amerika'nın en yiğit ve yetenekli müttefiklerinden ikisi. Ortak değerlerimiz ve daha barışçıl ve müreffeh bir gelecek için ortak vizyonumuz, bizi tüm Atlantik ve Pasifik'te birleştiriyor" sözlerine yer verdi. Biden, AUKUS kapsamında Avustralya'nın konvansiyonel silahlı nükleer enerji denizaltı kapasitesinin geliştirileceğini ve öncelikli hedefinin "Hızla değişen küresel dinamiklerin ortasında Hint-Pasifik'te istikrarı artırmak" olduğunu belirtti.
Biden bu denizaltıların nükleer silah taşımayacağının, sadece nükleer enerji ile çalışacağının da altını çizdi.
AUKUS ANLAŞMASI
ABD, İngiltere ve Avustralya arasında 2021'de nükleer denizaltı teknolojisi alanında işbirliğini öngören AUKUS Anlaşması imzalanmıştı. Üç ülkenin isimlerinin İngilizcedeki kısaltmasından oluşan "AUKUS" güvenlik anlaşması kapsamında beş adede kadar nükleer enerjili denizaltı Avustralya'ya satılabilecek. İlk etapta ABD tarafından Avustralya'ya nükleer enerjiyle çalışan üç adet denizaltı sağlanacak. Bunun 2030'ların ilk yıllarında gerçekleşmesi bekleniyor. Ayrıca Güney Avustralya eyaletinin başkenti Adelaide'deki tersanelerde İngiltere ve Avustralya donanmaları için en az 8 nükleer enerjiyle çalışan denizaltı inşa edilecek. Bu denizaltıların da 2040'ların başından itibaren hizmete girmesi bekleniyor. AUKUS'un ardından Avustralya, "nükleer güce" ulaşmadan önce nükleer denizaltılara kavuşacak ilk ülke olarak kayıtlara geçecek. Avustralya hükümeti, birkaç on yıllık projenin ilk 10 yılda neredeyse 40 milyar dolara mal olacağını ve tahmini 20 bin kişiye iş sağlayacağını tahmin ediyor. ABD de üretim için gizli teknoloji paylaşımı yapıyor. Yeni SSN-Aukus denizaltıların 2030'ların sonundan itibaren İngiltere Kraliyet Donanması'nda da yer alması planlanıyor. İngiltere'nin kullanacağı denizaltıların ise büyük bölümü, İngiltere'de Cumbria bölgesindeki BAE Systems ve Rolls-Royce tarafından üretilecek.
Diğer taraftan, Avustralya, 2016'da Fransız Naval Group ile imzaladığı 12 geleneksel dizel elektrikli denizaltının yapımını öngören 90 milyar Avustralya doları tutarındaki sözleşmeyi Eylül 2021'de iptal etmişti. Sözleşmenin iptali Fransa ile Avustralya arasında krize yol açmış, Fransa AUKUS'a tepki olarak Canberra ve Washington büyükelçilerini geri çekmişti. Dönemin Avustralya Başbakanı Scott Morrison, anlaşmanın iptali hakkında Avustralya'nın Fransa'yı önceden bilgilendirdiğini belirtmişti. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise Morrison'un yalan söylediğini iddia etmişti.
Dünyada sadece Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin beş üyesi ( ABD, Rusya, Çin, İngiltere, Fransa) ve Hindistan'ın elinde nükleer enerjiyle çalışan denizaltılar bulunuyor. ( DIŞ HABERLER)
