Dünya bu konuşmaya kilitlendi: Hizbullah lideri Hasan Nasrallah İsrail'e savaş ilan edecek mi?

Artı Gerçek - Hamas'ın başını çektiği Filistinli direniş örgütlerinin 'Aksa Tufanı' operasyonu sonrası İsrail'in Gazze'de öldürdüğü Filistinlilerin sayısı 9 bini geçerken, gözler bugün Lübnan'da. Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, 7 Ekim sonrasında ilk kez halka seslenecek. Nasrallah'ın cuma namazı sonrası TSİ 16:00'da yapması beklenen konuşma, Hizbullah'ın Hamas'la dayanışma için Lübnan sınırından yeni bir cephe açıp açmayacağı açısından tüm dünyada yakından takip edilecek.

DÜN İLK KEZ SİHA KULLANDILAR

Hamas, İran ve Suriye ile birlikte Ortadoğu'daki 'Direniş Ekseni'nin en kilit aktörlerinden biri olan Hizbullah, 7 Ekim sonrasında İsrail'le sınırda çatışmalara girse de her iki taraf da karşılıklı ateşi bugüne dek sınırlı tuttu. Ancak Nasrallah'ın konuşması öncesinde Hizbullah dün, sınırda İsrail işgali altında olan bölgelerdeki İsrail ordusu mevzilerine eş zamanlı olarak 19 saldırı düzenlediğini açıkladı. Örgüt bu saldırılarda, üç haftadır ilk kez SİHA da kullandı.

DEV EKRANLARDAN YAYINLANACAK

Hitabet yeteneği ile tanınan, 2006'da İsrail'le savaşlarında yaptığı ateşli konuşmaları ile dikkatleri üzerine çeken Nasrallah'ın bugünkü konuşması, Hizbullah'ın kalesi güney Beyrut'un yanı sıra Baalbek ve Sur gibi Lübnan kentlerinde altı ayrı noktada kurulan dev ekranlardan yayınlanacak. Uzmanlar, Hizbullah'ın bu şekilde İsrail'e "tabandan güçlü bir desteğe sahip olduğu" mesajını vereceği yorumu yapıyor.

Peki, uzmanlara göre Nasrallah bugün ne söyleyecek?

'HİZBULLAH DA VAROLUŞSAL TEHDİT OLARAK GÖRÜYOR'

Carnegie Ortadoğu Merkezi'nden Lübnan uzmanı Mohannad Hage Ali, Hizbullah liderinin bugün doğrudan savaş ilanında bulunmayacağı ama İsrail'e, "Hamas'ı yok etmek" olarak açıkladığı hedefini gözden geçirmesi için ültimatom vereceği görüşünde. Katar televizyonu El Cezire'ye (Al Jazeera) konuşan Ali, "Hizbullah'ın bu ihtilafı varoluşsal gördüğüne inanıyorum. İsrail'in Gazze Şeridi'nde Hamas'ı yok etme hedefine ulaşması halinde, sonra dönüp 'Hizbullah tehdidi' olarak gördükleri şeye yöneleceğini düşünüyorlar" dedi.

'SURİYE SONRASI İMAJ DÜZELTMEYE ÇALIŞABİLİR'

Ali, Hizbullah liderinin bugünkü konuşmasının "imaj düzeltmeye" yarayacağı yorumunu da yaptı. Şii bir direniş örgütü olan Hizbullah'ın Suriye'deki iç savaşta Beşar Esad yönetimine sahada destek vermesinin Sünniler arasındaki imajını zedelediğini savunan Ali, bu süreçte örgütün "sadece İsrail saldırganlığına karşı silahlandığı" yönündeki tezinin de zarar gördüğünü ileri sürdü.

'BU, NASRALLAH'IN ANI'

Ali, Nasrallah'ın Gazze'deki krizi imaj düzeltmek için bir fırsat olarak görebileceğini söyleyerek şu yorumu yaptı: "Bu, Nasrallah'ın anı. Dünya çapında milyonlarca Arap, konuşmasını izliyor olacak. Tehcir gibi varoluşsal bir tehditle karşı karşıya bulunan Filistinliler için harekete geçeceğini ve onlara destek verebileceğini söyleyerek, bölgede Arapların öfkesine ve çaresizliğine hitap edebilen tek lideri dinliyor olacaklar."

'SURİYE'DE OLAN HER ŞEY UNUTULDU'

El Cezire, Lübnan'daki Sünni savaşçıların da olası savaş halinde Hizbullah'a destek vermesinin beklendiğini belirterek, Muhammed isimli bir kişinin "Suriye'de yaşanan her şey, Gazze'deki savaşın başlamasından sadece birkaç gün sonra unutuldu" sözlerine yer verdi.

LÜBNANLI UZMAN: ASIL KARAR ALICI, İRAN

Anadolu Ajansı'na konuşan Lübnanlı siyaset uzmanı Bahaddin Şehadi ise Nasrallah'ın bir savaş ilanında bulunmasını beklemediğini ancak ilerleyen günlerde böyle bir ihtimalin var olduğunu söyledi.

Esas karar alıcının Hizbullah'ın değil, İran olduğu görüşünü dile getiren Şehadi, "Nasrallah muhtemelen şimdiye kadar yaptıklarını söyleyecek, Hamas’ı destekleyecek, dünyayı İsrail’in zulmünü desteklemekle suçlayacak. İsrail’i tehdit ederek kırmızı çizgilerden bahsedecek, 'Gazze işgaline devam eder, katliama devam edersen ve Hamas zor duruma düşerse savaşa gireriz' diyecek" ifadelerini kullandı. Şehadi'ye göre özellikle de ABD’nin bölgedeki askeri varlığı hesaba katıldığında İran'ın şimdi tüm kartlarını kullanması beklenmiyor ancak sahadaki duruma göre ilerde bu durum değişebilir.

HAMAS YETKİLİSİ: SÜRPRİZ DE YAPABİLİR

Hamas'ın Uluslararası Medya sorumlusu Velid Kilani ise Anadolu Ajansı'na demecinde, Nasrallah'ın konuşmasından ne bekledikleri yönündeki soruya şöyle cevap verdi:

"Siyasette beklentiler değil, gerçeklikler var. Hasan Nasrallah Bey'in ne söyleyeceğine dair tahminler çok ve birçok senaryo var. Ben şahsen ne söyleyeceğine dair bir açıklamada bulunmak istemiyorum çünkü bir bilgim yok. Kimisi durumun olduğu gibi kalacağını söylerken bazıları da olayın daha fazla tırmandırılacağını ifade ediyor. Bir kısım da bazı sürprizleri duyuracağını (Nasrallah’ın) söylüyor. Ben o yüzden bu konuda bir açıklama yapmaktan kaçınıyorum."

7 EKİM'DEN BERİ ÖLEN HİZBULLAH SAVAŞÇILARI DA ANILACAK

Konuşma sırasında aynı zamanda, 7 Ekim'den beri İsrail'le karşılıklı ateşte öldüğü açıklanan 55 Hizbullah savaşçısı da anılacak.

SİVİLLER NE DÜŞÜNÜYOR?

Uluslararası haber ajanslarına konuşan siviller ise dört yıldır devam eden ekonomik çöküşün gölgesinde Lübnan'ın İsrail'le yeni bir savaşı kaldıramayacağı görüşünde. 1985-2000 arasında İsrail işgali altında kalmış Güney Lübnan'da yaşayan Muhammed, "Nasrallah'ın destekçileri arasında bile güneyin İsrail'e karşı her zaman savaştığını ama şu an savaşa hazır olmadığımızı düşünenler var" görüşünü paylaştı.

'SAVAŞ BİZİ GERİYE GÖTÜRÜR'

Anadolu Ajansı'nın Beyrut'un kalbi niteliğindeki Hamra caddesinde konuştuğu Melek Haşim ise "Savaşı desteklemem ve sevmem de ama bence Filistin'de bu kadar zulmü ve suçların yaşandığını gördükten sonra sessiz kalamayız. Bu zulmü sonlandırmak için devreye girecek birileri varsa ben de onunlayım. Ama Lübnan bu savaşa girip bizi daha geriye götürecekse tabii ki de hayır. Biz iç savaş ve 2006 (Hizbullah-İsrail) savaşını yaşadık ve bu bizi çok geriye götürür. Şu an biz ekonomik olarak çökmüş durumdayız ve savaş olursa ekonomik çöküntü üzerine binalarımız da çökecek" diye konuştu.

'SAVAŞ KARARI ALINIRSA KİMSE SÖZÜNÜ GEÇİREMEZ'

Yusuf Neccar ise Lübnan'da halkın çoğunluğunun savaşa karşı olduğunu ama kararın kendilerine ait olmayacağı görüşünü dile getirdi:

"Savaş kararı Lübnan halkına ait değil, karar bölgesel olarak alınıyor. Güneyde yaşananlar böyle devam ederse durum çok iyi demek ama durum 2006 savaşı gibi gelişme gösterirse o zaman durum iyi olmaz. Lübnan'da alt yapı çökmüş ve ülkemizin 2006'daki savaşı yeniden yaşama kabiliyet ve tecrübesi yok. Lübnan halkındaki alım gücü de eskisi gibi değil. Çoğu insan bankadan parasını alamıyor. Savaş olursa ne yiyip içeceğiz? Lübnan devlet yetkililerinin bu durumu göz önünde bulundurduğunu düşünüyoruz. Ama eğer durum gelişirse (savaş çıkarsa) bunu kimse durduramaz. İsrail ile savaş kararı alınırsa kimse taraflara sözünü geçiremez." (DIŞ HABERLER, AA)