Ezidi Soykırımı anmasında konuşan Neçirvan Barzani: Şengalli olmayan güçler bölgeyi terk etmeli
Artı Gerçek - IŞİD’in 3 Ağustos 2014’te Irak'ın Musul kentine bağlı Şengal ve çevresine saldırarak Ezidi Kürtlere yönelik soykırımının üzerinden dokuz yıl geçti. IŞİD, 2014 yılında Suriye ve Irak'taki ilerlemesi sırasında, Irak ordusunun ve peşmergenin çekilmesi sonrasında Musul'u ele geçirerek Ezidilerin anayurdu Şengal'e girmişti. 2 Ağustos'ta bölgeye giren örgüt, 3 Ağustos gününden itibaren Ezidileri katletme politikası izlemişti. Binlerce Ezidi Türkiye ve Suriye'ye kaçmaya çalışırken, erkekler ve erkek çocuklar öldürülmüş; binlerce kadın ve kız çocuk esir alınmıştı..Bölge aşamalı bir şekilde 2017 yılında IŞİD'den geri aldı. Örgütün, saldırılarından kaçan sayısız Ezidi, IKBY'deki Duhok ve Erbil'de kurulan kampların yanı sıra Şengal Dağı ve Almanya başta olmak üzere Avrupa'nın farklı ülkelerinde yaşamlarını sürdürüyor.
Ezidi Soykırımı'nı anmak için bugün başkent Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) başkenti Erbil’de bir tören düzenlendi.
NEÇİRVAN BARZANİ: ŞENGAL'DE DURUM ÇOK KÖTÜ
Rudaw'ın aktardığına göre, törene IKBY Başkanı Neçirvan Barzani, hükümet yetkilileri, Ezidi toplumu temsilcileri ve izleyiciler katıldı. Neçirvan Barzani, Şengalli olmayan güçlerin güçlerin bölgeyi terk etmesini istedi. Barzani “Şengal'deki Ezidi Kürtlerin durumu çok kötü. Hizmet eksikliği, güvenlik ve huzurun sağlanamamış olması, yine iş ve yaşam imkanlarının bulunmaması nedeniyle Şengal'e dönen aileler tekrar orayı terk etmek zorunda kaldı” dedi.
'ŞENGAL'E DIŞARIDAN GELEN GÜÇLER BÖLGEYİ TERK ETMELİ'
Bu durumda dikkat çeken Neçirvan Barzani, "Irak hükümeti, IŞİD'in saldırıları sırasında diğer bütün yerden daha fazla etkilenen Şengal’in yeniden inşasına özel önem vermeli. Çünkü Şengal’de yerleşkelerin yanı sıra altyapı da tahrip edildi, Şengal’de büyük bir enfal yaşandı” dedi. "Şengal’deki durumu değiştirmek Irak ve Kürdistan Bölgesi'nin sorumluluğudur" diyen Barzani, bu konuda tüm tarafların üzerine düşeni yapması gerektiğini vurguladı. Şengal ve çevresinde halkın rahat, huzurlu ve güven içinde yaşaması için bölgede istikrar sağlanması gerektiğine dikkat çeken Barzani, "Şengalli olmayan tüm güçler, bölgeyi terk etmeli. Şengal’in yönetimini ve güvenliği Şengal halkına teslim edilmeli. PKK’ye bağlı güçler ve dışarıdan gelen güçler bölgeyi terk etmelidir" ifadelerini kullandı.
MESUD BARZANİ: ŞENGAL'İN YARALARI SARILMADI
Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi eski başkanı Mesud Barzani de soykırımın dokuzuncu yıl dönümü dolayısıyla bir mesaj yayınladı., "Şengal'deki durumun istikrara kavuşması ve göçmenlerin geri dönmesi için Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi ile Irak Hükümeti arasında işbirliği yapılması en iyi çözümdür. Şengal halkının ıstırabına son verilmelidir” dedi. Mesud Barzani mesajında, "9 yıldır Şengal Soykırımı’nın ardından maalesef Şengal'in yaraları sarılmadı ve Ezidi kardeşlerimizin acısı ve göçü devam ediyor" ifadelerini kullandı.
'IRAK HÜKÜMETİ ŞENGAL ANLAŞMASINI NEDEN UYGULAMIYOR?'
Şengal Anlaşması'nın uygulanması gerektiğini belirten Başkan Barzani, "Şengal'deki durumun iyileştirilmesi ve göçmenlerin geri dönüşü için Kürdistan Bölgesi Hükümeti ile Irak Hükümeti arasındaki anlaşma, Şengal halkının ıstırabını sona erdirmek için en iyi çözümdür. Soru, Irak hükümetinin Şengal'deki durumu istikrara kavuşturmak için neden anlaşmayı uygulayamadığı ve Irak Hükümetinin Şengal’e geri dönüş planının engellenmesine ne kadar süre izin vereceğidir” dedi.
Kürtlere yönelik soykırımın resmen tanınması gerektiğini vurgulayan Barzani mesajında şöyle devam etti: "Kürdistan halkı, uluslararası toplumun, Almanya ve İngiltere gibi Ezidi Soykırımı’nı resmen tanımasını bekliyor. Ayrıca kimyasal silahlarla yapılan katliamın, Enfal gibi Kürt halkına karşı yapılan katliamların ve diğer tüm suçların da resmen tanınması gerekir. Şengal Soykırımı'nın 9. yıl dönümünde, bu suçun kurbanlarının ruhlarını, kahramanlıklara imza atan, Şengal Dağı'nın kurtarılması için kanlarını feda eden ve IŞİD'li teröristlerden intikam alan Kürdistan Peşmerge güçlerini selamlıyorum" dedi.
SOYKIRIMDA NE OLDU?
Ezidi Kürtleri Kurtarma Ofisi verilerine göre, IŞİD’in saldırılarından önce 550 bin Ezidi Kürt Şengal ve çevresinde yaşıyordu. Ancak soykırım ile birlikte 120 bini ülkeyi terk etti, 135 bin kişi de şu an kamplarda yaşıyor. Ezidi Kürtleri Kurtarma Ofisi'nin Ağustos 2023'te kaydettiği son istatistiklerine göre, Şengal'de şimdiye kadar Ezidi Kürtlere ait 83 toplu mezar ve çok sayıda tek mezar bulundu.
İstatistiklere göre soykırım esnasında katledilenlerin sayısı ise 5 bin civarında. 3 Ağustos 2014'te IŞİD tarafından 6 bin 417 kişi kaçırıldı, bunların 3 bin 548'i kadın ve kız çocuk, 2 bin 869'u erkekti. Bu güne kadar bin 208 kadın, 339 erkek, bin 66 kız çocuk ve 957 erkek çocuk olmak üzere toplam 3 bin 570 kişi kurtarıldı.IŞİD Şengal ve çevresini işgal ettiğinde 68 türbeyi de yağmaladı, yok etti.
HANGİ ÜLKELER SOYKIRIMI TANIYOR?
Brüksel merkezli Avrupa Parlamentosu, 2016 Şubat’ında IŞİD’in saldırılarını soykırım olarak tanımıştı. Hemen ardından Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi de Haziran 2016'da yayımladığı raporda IŞİD’in Ezidiler ve diğer azınlıklara soykırım suçu işlediğini vurgulamıştı. Daha sonra İsviçre, Lüksemburg, Belçika, Hollanda, Ermenistan ve Almanya soykırımı tanımıştı. En son İngiltere, Şengal'de yaşananları resmen soykırım olarak tanıdığını açıklamıştı. Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi Parlamentosu da 3 Ağustos tarihini Ezidi Soykırımı Günü olarak kabul etmişti. (RUDAW,DIŞ HABERLER)
Yeşil Sol'dan kanun teklifi: Ezidi Soykırımı tanınsın
Ezidi Soykırımı'ndan kurtulan Nadia Murad: Cinsel şiddetten kurtulanlar adalet istiyor
HDP'den Ezidi Soykırımı'nın tanınması çağrısı
Sosyolog Azad Barış: Ezidilerin katline sebep olan Kürtlüktür, 74’üncü Ferman sürüyor
