Fidan'ın Londra ziyareti: Gündemde Eurofighter, Serbest Ticaret Anlaşması'nın genişletilmesi ve Kıbrıs var
Artı Gerçek - Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın bugün Britanya'ya yapacağı ikili düzeyde ilk resmi ziyaretinin gündeminde ekonomi ve silah ihracatı var.
Temmuzdaki genel seçimle İşçi Partisi'nin iktidara geldiği Britanya'ya ilk ziyaretin en önemli gündem maddeleri, Eurofighter savaş uçaklarının Türkiye’ye satışı ve iki ülke arasındaki mevcut Serbest Ticaret Anlaşması'nın kapsamının genişletilmesine yönelik müzakerelerin başlatılması. Fidan ile Britanyalı mevkidaşı David Lammy, Ortadoğu'da yayılan savaşı ve Rusya-Ukrayna Savaşı'nı da görüşecek.
BERLİN TOPU LONDRA'YA ATMIŞTI
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, uzun zamandır Eurofighter savaş uçaklarını talep eden Ankara'yı 19 Ekim'deki ziyaretinde "Türkiye'ye Eurofighter teslimatları devam emekte olan bir çalışma ve bu konuda Britanya sürücü koltuğunda. Gelişmeye devam edecek bir şey, ancak şimdi oradan (Britanya) ilerletiliyor" mesajını vermişti.
Britanya'nın Türkiye’ye uyguladığı silah ticareti kısıtlamasını 2022’de kaldırmasının ardından iki ülkenin savunma bakanları geçen yıl Savunma İşbirliği Niyet Beyanı imzalayıp somut işbirliği alanlarını belirlemişti. Bunların arasında Türkiye’nin geliştirdiği yeni nesil KAAN savaş uçağı ve Eurofighter savaş uçağı tedariki olduğu açıklanmıştı.
EUROFİGHTER İÇİN 4 ÜLKENİN ONAYI LAZIM
Rusya’dan S-400 hava savunma sistemleri alması nedeniyle ortağı olmasına rağmen F-35 beşinci nesil savaş uçağı programından ABD tarafından çıkartılan Ankara, ABD'den 40 F-16 savaş uçağı ve 79 modernizasyon kiti alma sürecine girerken 40 adet Eurofighter savaş uçağı almakta da ısrarcı.
Britanya'nın liderliğinde Almanya, İspanya ve İtalya’nın katıldığı bir konsorsiyum tarafından üretilen Eurofighter'ın Türkiye’ye satışı için dört ülkenin onayı gerekiyor.
Geçen yıl satışa soğuk bakan Berlin, özellikle İsveç’in NATO’ya girmesine Türkiye’nin onay vermesi ve bölgedeki jeopolitik gerilimin artması üzerine engel çıkarmayacağının işaretini Scholz'un Ankara ziyaretinde verdi.
KAAN SAVAŞ UÇAĞI İÇİN MOTOR İHTİYACI
Fidan’ın Londra temaslarında Berlin’in yeşil ışığı sonrası sürecin ileri aşamalarını ele alması bekleniyor. Siyasi onayın tamamlanmasının ardından Savunma Sanayi Başkanlığı ile konsorsiyumun sürecin teknik boyutlarını planlaması öngörülüyor.
Türkiye’nin öz kaynaklarıyla geliştirmeye çalıştığı KAAN savaş uçağı için motor seçenekleri arasında Rolls-Royce ile ortak üretim de bulunuyor. Ancak Britanya şirketiyle 2017’de imzalanan ilk anlaşma sonuçsuz kalmıştı. İki ülke arasındaki ilişkilerin ısınmasının bu konuda yeni adımların atılmasının yolunu açabileceği belirtiliyor.
ANKARA, TİCARET ANLAŞMASINI GÜNCELLEME MÜZAKERELERİNE HAZIR
Türkiye Dışişleri Bakanlığı kaynaklarına göre Fidan, Lammy ile görüşmesinde, iki ülke arasındaki mevcut Serbest Ticaret Anlaşması'nın kapsamının genişletilmesine yönelik müzakereleri başlatmaya Ankara'nın hazır olduğunu bir kez daha iletecek.
Yeni anlaşmanın hizmet ticareti, yatırımlar ve ilave tarım tavizlerini de içermesi, iki ülkenin iş insanları için daha güçlü hukuki zemin sağlaması öngörülüyor. Böylece 2023’te 19 milyar doları aşan ticaret hacminin 30 milyar dolar hedefine ulaşması öngörülüyor.
GARANTÖR BRİTANYA, KIBRIS'TA ASKERİ FAALİYETLERİ ARTIRDI
Fidan-Lammy görüşmesinde Ortadoğu'daki savaşla birlikte stratejik önemi daha da artan Kıbrıs sorunu gündeme gelebilir. Kıbrıs sorununda Türkiye ve Yunanistan ile birlikte garantör ülke statüsünde olan ve adanın güney kesiminde iki egemen üssü bulunan Britanya, bu üslerini hem İsrail lehine hem de bölgeden vatandaşlarını tahliye etmede kullanıyor.
ABD, KIBRIS CUMHURİYETİ'Nİ NATO HARİCİ ÖNEMLİ MÜTTEFİK İLAN EDECEK Mİ?
Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis de bugün Washington'a resmi ziyarette bulunup Beyaz Saray'da ABD Başkanı Joe Biden tarafından kabul edilecek. ABD ile Kıbrıs Cumhuriyeti arasında yakın zamanda ikili savunma işbirliği ile stratejik diyalog anlaşmaları imzalandı. Hristodulidis'in ziyareti sırasında Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ABD’nin NATO Harici Önemli Müttefiki (MNNA) ilan edilebileceği konuşuluyor.
ANKARA İLE KUZEY KIBRIS ADADA İKİ DEVLET ÇİZGİSİNDE
Diğer yandan Kıbrıs sorununun çözümü için yeni süreç başlatma çabasına geri dönen BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, 15 Ekim’de New York’ta Hristodulidis ile Kuzey Kıbrıs lideri Ersin Tatar’ı gayriresmi yemekte buluşturdu. Guterres, sonraki adımda daha geniş katılımlı bir toplantı isterken, Tatar, masada sadece Türkiye ile Yunanistan’ın anavatan olarak yer alabileceğini, AB veya Britanya'nın katılımına sıcak bakmadıklarını söyledi. (BBC Türkçe, AA, Dış Haberler)
