Fransa Meclisi, Yeni Kaledonya'da seçmen dengesinin değiştirilmesini onayladı: İsyan çıkaran yerli gençlerden üçü öldürüldü

Artı Gerçek - Fransa Denizaşırı Bölgeler Topluluğu üyesi Yeni Kaledonya'da seçmen dengesini etkileyecek değişikliklere yönelik protestolar, Paris'teki Fransa Ulusal Meclisi'nin kabul kararının ardından tırmandı. Pazartesi gecesi araçların yakılıp dükkanların yağmalanmasının yanısıra güvenlik güçlerine ateş edilmesi üzerine seferberlik ve sokağa çıkma yasağı ilan edilmesine rağmen devam eden protestolarda en az 3 kişinin öldürüldüğü açıklandı.

YENİ KALEDONYA KRİZİYLE İLGİLİ ULUSAL GÜVENLİK TOPLANTISI

Fransa Ulusal Meclisi'nin uzun tartışmaların ardından geceyarısını geçe kabul ettiği değişikliğe 153 hayır, 351 evet oyu çıktı. Ardından Pasifik Okyanusu'nun güneybatısındaki takımadaların başkenti Noumea'da yoğunlaşan protestolarda 3 kişinin öldüğü haberi geldi. Bunun üzerine Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, bir mahkumun kanlı baskınla kaçırıldığı Normandiya'yı ziyaretini iptal edip Yeni Kaledonya kriziyle ilgili savunma ve ulusal güvenlik toplantısına başkanlık etti.

Bağımsızlık yanlısı yerli Kanak halkının çıkardığı ilk Yeni Kaledonya Başkanı olan Louis Mapou'nun ofisinden yapılan açıklamada, öldürülenlerin 3 genç Kanak olduğu belirtildi. Ne koşullarda öldürüldükleriyle ilgili ilk etapta resmi açıklama yapılmadı.

100 CİVARINDA POLİS DAHİL YÜZLERCE KİŞİ YARALANDI

Fransa İçişleri Bakanı Gérald Darmanin, bugünkü açıklamasında, olaylarda aralarında 100 civarında polis ve jandarmanın da bulunduğu yüzlerce kişinin yaralandığını duyurdu.

İTFAİYE 200 YANGINA YETİŞEBİLDİ

Yeni Kaledonya'daki Fransa Cumhuriyeti Yüksek Komisyonu, "130'dan fazla kişi yakalandı, onlarca isyancı gözaltına alındı ve mahkemelere çıkarılacak" dedi.

İtfaiye gece boyu 1500 ihbar aldığını ve 200 yangına müdahale ettiğini söyledi.

'PROTESTOCU SAYISI POLİS SAYISINDAN DAHA FAZLA'

Bu sabah Reuters, 8 yaşındayken Yeni Kaledonya'ya taşınıp bir daha Fransa'ya dönmeyen 19 yaşındaki Lilou Garrido Navarro Kherachi ile konuştu. Arabayla Noumea'daki protestocu ablukalarının etrafından dolaştığını, yanan araçlar ve binalar gördüğünü; bunların arasında, yangın yayılmadan önce hayvanları tahliye edildiği bir veteriner kliniğinin de olduğunu söyleyen kadın, protestocu sayısının polisin sayısından daha fazla olduğunu aktararak "Asıl sorun yakıp yıkan, yağmalayan gençler. Sahada herhangi bir polisin konuşlandırıldığını görmedik" dedi.

'MAHALLELERİNİ, EVLERİNİ KORUMAK İÇİN SİLAHLANANLAR VAR'

Mahallesinden silah seslerinin duyulabildiğini belirten Garrido Navarro Kherachi, "Terörize edilen insanlar silahlanıyor ve bu gece etrafta dolaşmak ve evlerini korumak için örgütleniyorlar" manzarası çizdi. Sade vatandaşların evlerinde kaldığını, mağazaların kapanmasıyla emziren annelerin, bebeklerini besleyecek sütü kalmayan annelerle süt paylaşmak için örgütlendiklerini söyledi.

ONLARCA MAĞAZA, FABRİKA VE DİĞER TESİSLER ATEŞE VERİLDİ

Başkent Noumea ve çevresinde onlarca mağaza, fabrika ve diğer tesislerin ateşe verildiği belirtildi. Fransız perakendeci Decathlon, 10 yıllık ticaretin ardından Yeni Kaledonya'daki mağazasının bir gecede tahrip edildiğini, yağmalandığını ve yakıldığını açıkladı.

OKULLARA DA HASAR VERİLDİ

Yeni Kaledonya hükümeti, bazı okulların hasar görmesinin ardından okulların kapalı kalacağını duyurdu. Noumea'daki uluslararası havalimanı da uçuşlara kapatılmaya devam edecek.

FRANSIZLARIN SEÇMENLİĞİ, BAĞIMSIZLIK YANLILARINI KIZDIRDI

Yeni Kaledonya'da 10 yıldır yaşayan Fransız vatandaşlarının bölgesel seçimlerde oy kullanmasına izin veren değişiklik, Kanakları marjinalleştirme ve bağımsızlık yanlısı oyları zayıflatma girişimi olduğu gerekçesiyle protesto ediliyor. Fransız hükümeti, Yeni Kaledonya'da oylama kurallarında değişikliğe gidilmesinin, demokratik seçimler için zaruri olduğunu savunuyor.

1980'LERDEN BERİ EN KÖTÜ ÇATIŞMALAR

Fransa ile denizaşırı bölgesi arasında 1998 tarihli Noumea Anlaşması, kademeli özerkliğin yol haritasını çizerek ve oy verme hakkını 1998'den önce kayıtlı Kanaklar ve göçmenlerle sınırlayarak 80 ölüme neden olan 10 yıllık çatışmanın sona ermesinde önemli rol oynamıştı. Haftabaşında patlak veren isyanın, 1980'lerden beri en kötü çatışmalara sahne olduğu belirtildi.

FLNKS, PARİS'LE DİYALOĞU KABUL ETTİ

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Yeni Kaledonya Devlet Başkanı Louis Mapou, protestoculara sükunet ve diyalog çağrısında bulundu.

Bağımsızlık yanlısı siyasi grupların başını çeken Front de Liberation Nationale Kanak et Socialiste (Kanak ve Sosyalist Ulusal Kurtuluş Cephesi/FLNKS) da şiddeti kınayıp protestocuları barikatları kaldırmaya çağırdı. Macron'un diyalog teklifini kabul edeceğini açıklayan FLNKS, "Yeni Kaledonya'nın özgürleşme yolunu izlemesine izin verecek bir anlaşma üzerinde çalışmaya istekli olduğunu" belirtti.

KALEDONYA BİRLİĞİ LİDERİ: FRANSIZ HAKİMİYETİ İSTENMİYOR

Yeni Kaledonya'nın en eski partisi olan, bağımsızlık yanlısı Kaledonya Birliği'nin lideri Daniel Goa, yakıp yıkma ve yağmaları kınayarak gençlerden "eve gitmelerini" istedi. Ancak Goa, "Son 24 saatteki huzursuzluk, gençlerimizin artık Fransa'nın kendilerini kontrol etmesine izin vermeme konusundaki kararlılığını ortaya koyuyor" dedi.

FRANSA YANLILARININ LİDERİNE GÖRE BEYAZ KARŞITI IRKÇILIK

Bağımsızlık karşıtı cephenin ana figürü olan eski bakan Sonia Backes ise güvenlik güçleri tarafından kurtarılan 70'li yaşlardaki babasının evinin yakılmasını "beyaz karşıtı ırkçılık" olarak niteledi. Backes, "Babam olduğu için saldırıya uğramadıysa, en azından beyaz olduğu için saldırıya uğradı" dedi.

'KANAK HALKINA SAYGIMDAN DOLAYI OY KULLANMAM'

Reuters'e konuşan Yeni Kaledonya'nın Fransa göçmeni sakini Garrido Navarro Kherachi, yeni kurallara göre oy verme hakkına sahip olmasına rağmen "Kanak halkına saygısından dolayı" oy vermeyeceğini söyledi.

'TÜM ETNİK GRUPLARIN BİR ARADA YAŞAMASINI KAYBETMEYELİM'

"Bu, bana oy verme hakkı verir, ama Kaledonya'nın tarihi ve Kanak halkının mücadelesi hakkında yeterince bilgim olmasının oy vermeme izin vermediğini düşünüyorum" diyen genç kadın, "Tüm etnik grupların bir arada yaşadığı harika bir ülke" olarak nitelediği Yeni Kaledonya'nın halkının geleceğinden endişe duyduğunu dile getirerek "Durumun iyileşip iyileşmeyeceğini bilmiyorum" dedi. (Reuters, FRANCE 24, Dış Haberler)