İngiltere ve AB arasında Windsor Çerçeve Anlaşması

Artı Gerçek - İngiltere ve Avrupa Birliği (AB), Kuzey İrlanda Protokolü kapsamındaki ticaret sorunlarına çözüm bulmak amacıyla "Windsor Çerçeve Anlaşması" üzerinde anlaşmaya vardı.

İngiltere Başbakanı Rishi Sunak ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Brexit sonrası taraflar arasında sorun haline gelen Kuzey İrlanda Protokolü'nü görüşmek üzere Windsor'da bir araya geldi. Görüşmenin ardından düzenlenen basın toplantısında Sunak, Kuzey İrlanda Protokolü kapsamındaki anlaşmazlıkların çözümünde büyük bir atılıma imza attıklarını belirterek, "Bugünkü Windsor Çerçeve Anlaşması, Birleşik Krallık'ta ticaretin sorunsuz şekilde yapılmasını, Kuzey İrlanda'nın yerini ve Kuzey İrlanda halkının egemenliğini koruyor" dedi. Sunak, sağlanan ilerlemeyle Kuzey İrlanda ile ticaret ve gümrük süreçlerine ilişkin belirsizliklerin giderilmesi için yollar bulduklarını ve üç büyük adım attıklarını ifade etti.

'BİRLEŞİK KRALLIK MARKETLERİNDEKİ TÜM ÜRÜNLER KUZEY İRLANDA'DA DA OLACAK'

Bu adımlardan ilkinin Birleşik Krallık içinde ticaretin sorunsuz akışı olduğunu aktaran Sunak, Kuzey İrlanda'ya gidecek ürünlerin 'yeşil şerit', AB'ye gitme ihtimali bulunan ürünlerin ise 'kırmızı şerit' olarak ayrılacağını anlattı. Sunak, 'yeşil şerit' ürünlerinde gümrük bürokrasisinin kaldırılacağını ve Kuzey İrlanda Protokolü'nde yer alan, ürünlerin kontrolünün İrlanda Denizi'nde yapılmasına ilişkin kararın artık uygulanmayacağını belirtti. İkinci adımın ise Birleşik Krallık'taki ürünlerin Kuzey İrlanda'da da olacağını ilişkin olduğunu söyleyen Sunak, "Birleşik Krallık marketlerindeki tüm ürünler Kuzey İrlanda'da da olacak. Ayrıca, bugünkü anlaşma ilaçlar konusunda da bir dönüm noktası çünkü Birleşik Krallık otoritelerinin onayladığı ilaçlar Kuzey İrlanda'da da erişilebilir olacak" bilgisini paylaştı.

Sunak, üçüncü önemli adımın ise Kuzey İrlanda halkının egemenliğini korumaya yönelik olduğunu ifade ederek, Kuzey İrlanda Meclisi'nin bu yasalar ve yasaların uygulanması üzerinde söz sahibi olacağını, Belfast Anlaşması'nın korunacağını söyledi. Windsor Çerçeve Anlaşması'nı bir "dönüm noktası" olarak tanımlayan Sunak, anlaşmanın uygulamada karşılaşılan problemlerin çözümüne katkı sunacağını aktardı.

VON DER LEYEN: YENİ BİR SAYFA AÇIYOR

AB Komisyonu Başkanı von der Leyen ise Windsor Çerçeve Anlaşması'nın yeni bir sayfa olduğunu dile getirerek, "Bu anlaşma, uzun soluklu çözümler sunuyor ve bu çözümlerin Kuzey İrlanda halkının endişelerine cevap vereceğine inanıyoruz." dedi. Von der leyen, Windsor Çerçeve Anlaşması'nın AB-İngiltere ilişkilerinde de daha güçlü bir dönemi başlattığını ifade etti.

KUZEY İRLANDA PROTOKOLÜ

Brexit (İngiltere'nin AB'den ayrılması) anlaşmasının bir parçası olan Kuzey İrlanda Protokolü, Birleşik Krallık'ın parçası olan Kuzey İrlanda ile AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti arasındaki ticareti düzenliyor. Protokole göre, Brexit'e rağmen Kuzey İrlanda, AB'nin gümrük birliği kurallarına tabi olmaya devam ediyor. Birleşik Krallık'ın geri kalanıyla ticareti ise Kuzey İrlanda limanlarında gümrüğe tabi tutuluyor. Katolik ayrılıkçılar ile İngiltere'yle birlik yanlısı Protestanlar arasındaki savaşı sona erdiren Belfast Anlaşması (Hayırlı Cuma Anlaşması) gereği, kontrollerin yapılabildiği fiziki bir kara sınırı oluşturulamıyor. Bu yüzden kontrollerin ancak denizde yapılması kararlaştırılsa da uygulanmasında sorunlar yaşanıyordu.

İŞÇİ PARTİSİ'NDEN PROTOKOLE DESTEK

İngiltere'de Başbakan Rishi Sunak ile Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'in bugün açıkladığı yeni Kuzey İrlanda Protokolü'ne (Windsor Çerçeve Anlaşması) ana muhalefetteki İşçi Partisi destek vereceğini duyurdu.

Başbakan Sunak, von der Leyen'le yaptığı açıklamanın ardından İngiltere Parlamentosunda milletvekillerini bilgilendirdi. Sunak'ın anlaşma üzerine yaptığı konuşmanın ardından söz alan İşçi Partisi lideri Keir Starmer, "Windsor Çerçeve Anlaşması, ulusal çıkarımızadır ve İşçi Partisi destek verecek" dedi.c"Anlaşmanın işlemesi için hepimize görev düşüyor" diyen Starmer, Kuzey İrlanda'ya girecek ürünlere konulacak yeşil ve kırmızı şerit uygulamasının da doğru olacağını kaydetti.

Önceki Muhafazakar Parti hükümetlerinin bu anlaşmayla ilgili başarısız olduklarını söyleyen Starmer, eski Başbakan Boris Johnson'ın Kuzey İrlanda planını eleştirdi. Keir Starmer, diğer milletvekilleri ve partileri de Windsor Çerçeve Anlaşması'nı desteklemeye çağırdı.

DEMOKRATİK BİRLİK PARTİSİ: İNCELEYECEĞİZ

Kuzey İrlanda'da İngiltere ile birliği savunan Demokratik Birlik Partisi (DUP) lideri Sir Jeffrey Donaldson ise Windsor Çerçeve Anlaşması ile "Demokratik Birlik partisinin protokolü protesto etmek için bir yıl boyunca Kuzey İrlanda'daki güç paylaşımını boykot etmesini haklı çıkaran bir dizi alanda önemli ilerleme kaydedildiğini" söylese de ana endişe noktalarının sürdüğünü açıkladı. BBC Radio 4'e konuşan Donaldson "(Anlaşma) Daha dün öğleden sonra elimize ulaştı, bu yüzden inceleyeceğiz ve bir bütün olarak üzerinde bir sonuca varacağız" dedi.

DUP milletvekili Ian Paisley iseWindsor çerçevesinin "beklentileri karşılamadığını" ve partinin Kuzey İrlanda Parlamentosu'ndaki güç paylaşımına geri dönmesi için hiçbir temel sağlamadığını söyledi.

İrlanda Kurtuluş Ordusu'nun (IRA) siyasi kanadı olarak bilinen milliyetçi parti Sinn Fein ise anlaşmaya destek verdi ve DUP'u hükümete katılmaya çağırdı

İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden (AB) ayrılırken (Brexit) kabul ettiği Kuzey İrlanda protokolünden rahatsız olan en büyük birlikçi parti Demokratik Birlik Partisi Kuzey İrlanda'da ortak yönetimin oluşmasını boykot ederek engelliyordu.

BIDEN: ÖNEMLİ BİR ADIM

ABD Başkanı Joe Biden, İngiltere ile Avrupa Birliği (AB) arasındaki yeni Kuzey İrlanda Protokolü'ne destek vererek, taraflar arasında imzalanan Windsor Çerçeve Anlaşmasının "önemli bir adım" olduğunu belirtti. Biden, İngiltere ve AB'nin Kuzey İrlanda Protokolü kapsamında imza attıkları Windsor Çerçeve Anlaşması hakkında yazılı açıklama yaptı. Bugünkü anlaşmanın, zor kazanılmış Hayırlı Cuma Anlaşması'nın (Belfast Anlaşması) güçlendirilmesi kapsamında "önemli bir adım" olduğunu kaydeden Biden, Kuzey İrlanda'nın İngiltere ve AB pazarındaki yeriyle ilgili atılan adımlar kapsamında liderler ve yetkililerin çabalarını takdir ettiğini aktardı. Biden, "Kuzey İrlanda halkının ve iş dünyasının, bu istikrar ve belirliliğin sunduğu ekonomik fırsatlardan tam olarak yararlanabileceğinden eminim" diyerek, ABD'nin de bölgenin ekonomik potansiyelini desteklemeye hazır olduğunu kaydetti. (DIŞ HABERLER)