İran ve İsrail, Suriye trafiğini hızlandırdı

ARTI GERÇEK - Suriye'de 7 yıldır devam eden iç savaşta etkin rol oynayan İran’ın sınırlandırılması için diplomatik trafik hızlandı. ABD ve İsrail’in başını çektiği, Rusya’nın da karşısında yer almadığı iddia edilen yeni planda, Irak-Ürdün sınırında İran'ın ‘Şii Hilali’ne karşı tampon bölge oluşturma hedefi var. Afrin konusunda da Rusya ile Türkiye arasındaki pazarlıkların sürdüğü konusunda yeni iddialar Arap basınına basına yansıdı. Şarq-el Awsat, Türkiye'nin Şehba bölgesini kontrol etmek için Rusya'dan destek istediğini yazarken, Rusya'nın da İdlib'in Suriye ordusuna devredilmesi için Türkiye'nin hızlanmasını istediğini belirtti.

"İRAN SURİYE’NİN GÜNEYİNDEN ÇEKİLSİN"

Son iki aydır Suriye'nin güneyindeki gelişmeler yoğun olarak tartışılıyor. Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov geçtiğimiz hafta TASS ajansına "İran Suriye'nin güneyinden çekilsin" açıklaması yaptı. Suriye Dışişleri Bakanlığı'ndan da Rusya’yı destekleyen açıklamalar geldi. İki ülkenin açıklamasını ABD ve İran başta olmak üzere bölgedeki tarafların açıklamaları takip etti.

Arap basınında yer alan iddialara göre İran’ın Suriye'nin güneyinden ekilmesi ya da bölgedeki güçlerinin sınırlandırılması konusunda ABD ve Rusya’nın anlaştıkları da belirtiliyor.

"ABD-İRAN GERİLİMİ ARTIYOR"

ABD’nin asıl amacın Irak'tan Ürdün sınırına kadar uzanan bir tampon bölge oluşturmak olduğu, ABD’nin bu girişiminin Avrupa devletleri tarafından da desteklendiği ifade ediliyor. ABD ve batılı devletler, oluşturulacak tampon bölge ile İran'ın bölgedeki hâkimiyetinin kırılmasının yanı sıra İsrail'in sınırlarını da güvence altına almak istiyor.

ABD'nin İran’la imzalanan nükleer anlaşmadan çekilmesinden sonra iki ülke arasındaki gerginlik artmıştı. Suriye’nin güneyine ilişkin tampon bölge planı da eklenince iki ülke arasındaki gerilim daha da arttı. Rusya’da ABD planlarına yeşil ışık yakınca gerilime dahil olmakta gecikmedi. Suriye'nin güneyindeki sınır komşusu İsrail de İran'ın bölgedeki varlığından rahatsız ve konunun önemli bir tarafı.

RUSYA İLE İSRAİL GÖRÜŞÜYOR

İsrail, gelişmeleri kendi lehine çevirmek ve İran’ı sınırlandırmak için Rusya’yla da görüşmelerini sürdürüyor. Geçen hafta İsrail Başbakanı ile Rusya Devlet Başkanı arasında bir telefon görüşmesi yapıldı. Moskova'da Rusya Savunma Bakanı ile İsrail Savunma Bakanı bir araya geldi. İsrail'in Rusya ile İran konusunda büyük oranda anlaştığı belirtiliyor. Anlaşmaya göre İran, güçlerini sınırdan 60-70 kilometre daha içeri çekecek ve bölgenin kontrolü Suriye ordusunda olacak. Rusların da yardımcı kuvvet olarak İsrail'e yakın bölgelere kendi güçlerini sevk etmesi planı masada. Bu durumu Rusya'nın, Suriye'deki İran hedeflerini vurması için İsrail'e 'yeşil ışık' yakılması olarak değerlendirenler de var. İran'ın, Halep ve Şam çevresinde bulunan bazı güçlerini çekmesi için zorlandığı da ifade ediliyor.

İRAN’DAN KARŞI HAMLELER

İran'da Suriye konusunda karşı atak geliştirmekte gecikmedi. SANA haber ajansının bildirdiğine göre Suriyeli ve Iraklı 70 aşiret ve kabilenin temsilcileri Halep’in doğusundaki Deyr Hafir’de toplanarak Suriye ordusuna desteklerini açıkladılar. Aşiretler, Suriye’de yabancı güç istemediklerini belirtirken ABD, İsrail ve İngiltere’yi ismen zikrettiler. İran’a yakın kaynaklar ise Halep’teki aşiretler toplantısının İran tarafından organize edildiğini yazdı.

İran Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri, Suriye'nin güneyindeki gerilimi azaltma bölgesinde bulunmadıklarını ve orada yapılan operasyonlara katılmadıklarını söyledi.

RUSYA VE TÜRKİYE’NİN AFRİN GÖRÜŞMELERİ

Afrin ve ve Halep hattı için ise Rusya ve Türkiye arasında görüşmelerin arttığı ve Türkiye'nin bölgede kalmak için Rusya ile pazarlıkları sürdürdüğü de gelen bilgiler arasında. Afrin’e dönük özellikle Arap basınına yansıyan farklı iddialar var. Şarq-el Awsat, Rusya’nın ABD ile denge yakalamak için Türkiye’yi kendi yanında tutmaya çalıştığı ve bu nedenle Tel Rıfat ile Şehba bölgesinin tamamını Türkiye ile ÖSO’cuların kontrolüne verme seçeneğini masada tuttuğunu iddia ediyor. Rusya bu seçeneğin yaşama geçmesinin karşılığında ise İdlib dahil cihatçı grupların denetimindeki tüm bölgelerin Suriye ordusuna devredilmesi için Türkiye’den daha hızlı adım atmasını istiyor. (DIŞ HABERLER SERVİSİ)