İsrail'in Gazze Savaşı'nın yıldönümü: Filistin halkını ortadan kaldırma çabasından tüm bölgeyi savaşa sürükleme girişimine

Artı Gerçek - Bugün birinci yılını dolduran Gazze Savaşı, İsrail'in Gazze Şeridi'ni yerle yeksan etmesinin eşliğinde katlettiği ve yerlerinden ettiği Filistinlileri yok oluşa sürüklemeye çalışması nedeniyle "soykırım savaşı" diye anılır oldu. ABD ile müttefiklerinin koşulsuz desteğini arkasına alıp savaşı Lübnan'a taşıyan İsrail'in İran'la tutuştuğu misilleme sarmalı, tüm bölgeyi de savaşın eşiğine getirdi. Ortadoğu'nun en kanlılarından biri olan son bir yıllık dönemin bazı önemli anları şöyle:

* 7 Ekim: Hamas'ın İsrail'de düzenlediği Aksa Tufanı Operasyonu'nun ardından, Başbakan Benyamin Netanyahu, İsrail'in savaşta olduğunu ilan edip Gazze Şeridi'ne hava harekatı ve tam kuşatma emrini verdi.

* 8 Ekim: İran destekli Direniş Ekseni'nin Lübnan ayağını oluşturan Hizbullah, İsrail'in Gazze Şeridi'ne vargücüyle yüklenmesini önlemek için sınırda meşgul etmek amacıyla Kuzey İsrail'e misilleme saldırılarına başladı.

* 13 Ekim: İsrail, bir milyondan fazla insanın yaşadığı Gazze Şehri sakinlerine tahliye olmalarını ve güneye taşınmalarını emretti. İsrail ordusu birlikleri, Gazze Şeridi'ne girerek kara harekatını başlattı. İlerleyen günlerde kara harekatının çapı genişleyerek işgale dönüştü.

* 17 Ekim: Gazze Şehri'ndeki El Ehli Hastanesi'nde meydana gelen patlama, İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki sağlık sistemini çökertme kampanyasının başlangıcı oldu.

* 15 Kasım: İsrail birlikleri, birkaç gün süren bir kuşatmanın ardından Gazze Şehri'ndeki Gazze Şeridi'nin en büyük hastanesi El Şifa'ya girdi. Bu kuşatma sırasında sağlık personeli, yeni doğan bebekler dahil hastaların elektrik ve malzeme eksikliğinden öldüğünü söyledi. Birkaç hafta içinde Gazze Şeridi'nin kuzey yarısına hizmet veren tüm hastaneler faaliyetlerini durdurdu.

İLK VE TEK GEÇİCİ ATEŞKES

* 24 Kasım: İsrail ile Hamas arasında savaşın ilk ve tek geçici ateşkesi yürürlüğe girdi. Gazze'de tutulan kadın ve çocuk rehineler ile İsrail'in güvenlik gerekçesiyle hapsettiği Filistinli kadınlarla çocuklar takas edildi. 4 günden bir haftaya uzatılan ateşkeste 105 rehine ve yaklaşık 240 Filistinli esir serbest bırakıldı.

* 1 Aralık: Savaşa geri dönülmesiyle İsrail ordusu Gazze'nin güneyindeki Han Yunus kentinin eteklerinde ilk büyük kara saldırısını başlattı.

* 6 Aralık: İsrail'in kuzey Gazze'deki Cebeliye mülteci kampına düzenlediği hava saldırısında aynı ailenin 22 üyesi öldürüldü.

* 8 Aralık: ABD, BM Güvenlik Konseyi'nin Gazze'de acil insani ateşkes talebini veto etti.

* 15 Aralık: Gazze'deki İsrailli rehinelerden 3'ü, İsrail askerlerinin "yanlışlıkla" üzerlerine ateş açması sonucu öldürüldü.

* 11 Ocak: İran destekli Direniş Ekseni'nin Yemen ayağını oluşturan Husilerin İsrail'in Gazze Savaşı'na misilleme olarak Kızıldeniz'de İsrail bağlantılı gemileri hedef almasını önlemek gerekçesiyle ABD ile Britanya, Yemen'de onlarca hava saldırısı düzenledi.

UAD'DE SOYKIRIM DAVASI

* 11 Ocak: Güney Afrika'nın İsrail'i Filistin halkına karşı devlet öncülüğündeki soykırım yürütmekle suçladığı davanın Birleşmiş Milletler'e (BM) bağlı Uluslararası Adalet Divanı'nda (UAD) görüşülmesine başlandı.

* 22 Ocak: Gazze Savaşı'nın başlamasından beri İsrail ordusu için en ölümcül gün oldu. 21 asker tek bir saldırıda Gazze Şeridi'nin merkezinde öldürüldü.

* 29 Şubat : 7 Ekim'den beri bölgede öldürülen Filistinlilerin sayısının 30 binin üstüne çıktığını açıklayan Hamas'ın Sağlık Bakanlığı, kurbanların çoğunun kadın ve çocuk olduğunu söylerken gerçek rakamın muhtemelen daha yüksek olduğu uyarısını yaptı.

AÇLIKTAN ÖLÜM UYARISI

* 18 Mart: BM, kuzey Gazze'de kıtlığın baş göstermek üzere ve 1.1 milyon Filistinlinin açlıktan ölümle karşı karşıya olduğu uyarısını yaptı.

* 1 Nisan: ABD merkezli yardım kuruluşu World Central Kitchen'ın 7 Batılı yardım görevlisi, araçlarına düzenlenen İsrail hava saldırısında öldürüldü.

İSRAİL-İRAN ARASINDA DOĞRUDAN SALDIRILAR

* 1 Nisan: İsrail'in İran'ın Şam Büyükelçiliği yerleşkesine düzenlediği hava saldırısında Devrim Muhafızları komutanları öldürüldü.

* 13 Nisan: İran, misilleme olarak, İsrail'e yüzlerce füze ve insansız hava aracı fırlattı. Bunların büyük çoğunluğu İsrail, ABD ile Batılı ve Arap müttefikleri tarafından engellendi.

* 19 Nisan: İsrail, İran'ın İsfahan kentindeki Natanz nükleer tesisini koruyan üssün hava savunma sistemini vuran SİHA saldırısıyla yanıt verdi.

* Nisan: Netanyahu hükümetinin Hamas'la ateşkes anlaşmasına vararak rehinelerin serbest bırakılmasını sağlaması için İsrail'de aylardır düzenlenen protestolar on binlerin katılımıyla büyüdü.

HAMAS, MISIR İLE KATAR'IN TEKLİFİNİ KABUL ETTİ

* 4 Mayıs: Kahire'de Mısır ve Katar arabuluculuğunda ateşkes müzakereleri yeniden başladı. Hamas, Mısır ile Katar'ın teklifini kabul ettiğini duyurdu, ancak İsrail'in "katakulli" iddiası üzerine uzlaşı sağlanamadı.

* 6 Mayıs: İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nin en güneyinde, Mısır sınırında 1.5 milyon yerinden edilmiş Filistinlinin toplandığı Refah kentine kara harekatı başlatarak sığınacak, barınacak yer bırakmadı.

* 27 Mayıs: İsrail'in Gazze Şeridi'nin en güneyindeki Refah'ta yerinden edilenlerin sığındığı çadırkampını vurması ve çıkan yangın sonucu çoğu kadın ve çocuk 45 Filistinli öldürüldü.

BİDEN PLANI DA NETANYAHU'NUN AKAMETİNE UĞRADI

* 31 Mayıs: ABD Başkanı Biden, Beyaz Saray'da düzenlediği basın toplantısında, Gazze'de ateşkes v esir takası için 3 aşamalı planını açıkladı. Hamas olumlu yaklaşırken, ayak sürüyen Netanyahu teklife yeni şartlar sokmaya çalıştı.

* 8 Haziran: İsrail'in Nuseyrat mülteci kampında düzenlediği operasyonda bir konutta tutulan 4 rehine kurtarıldı. İsrail ordusunun operasyonu örtmek için düzenlediği hava saldırılarında 276 Filistinli öldürüldü, 698'i yaralandı.

* 10 Haziran: BM Güvenlik Konseyi, Biden planını karar olarak kabul etti.

* 19 Temmuz: UAD, İsrail'in işgal altındaki Filistin topraklarındaki yerleşim politikasının uluslararası hukuka aykırı olduğuna karar verdi. "İsrail'in Batı Şeria ve Kudüs'e yerleşimcileri nakletmesi ve varlıklarını devam ettirmesinin Dördüncü Cenevre Sözleşmesi'nin 49. maddesine aykırı olduğunu" belirten karar, "İsrail'in yerleşimlere ve yenilerinin inşasına derhal son vermesi" çağrısı yaptı.

NETANYAHU ABD'DE ŞOV YAPTI

* 25 Temmuz: Netanyahu ABD Kongresi'nin ortak oturumunda yaklaşık 60 kez ayakta alkışlanan konuşmasında "tam zafer" elde etme söylemini yineledi. İsrail Başbakanı, ABD Başkanı Joe Biden, Başkan Yadımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris, Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı ve önceki Başkan Donald Trump ile ayrı ayrı görüştü. Ardından basın toplantısı düzenleyen Harris, Gazze'deki vahim insani durum konusunda "sessiz kalmayacağını" söyleyip "İsrail'in meşru müdafaa hakkı var, ama bunu nasıl yaptığı önemli" dedi.

HİZBULLAH'LA TIRMANMA

* 27 Temmuz: İsrail, işgal altında tuttuğu Golan Tepeleri'ndeki Mecdel Şems kasabasındaki futbol sahasına roket düşmesi sonucu Dürzi topluluğundan 12 çocuk ve gencin ölmesinden Hizbullah'ı sorumlu tuttu. Şii direniş örgütü, bunun İsrail hava savunma füzesi olduğunu söyleyerek suçlamayı reddetti. Ancak Netanyahu ağır misilleme sözü verdi.

* 30 Temmuz: İsrail, Beyrut'a misilleme saldırısı düzenlediğini ve Mecdel Şems saldırısından sorumlu olduğunu iddia ettiği Hizbullah komutanı olan Fuad Şükür'ü öldürdüğünü duyurdu.

TAHRAN'DA HANİYE SUİKASTI

* 31 Temmuz: İsrail, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın yemin töreni için Tahran'da bulunan Hamas siyasi lideri İsmail Haniye'ye suikast düzenledi.

* 6 Ağustos: Katar'da toplanan Hamas Şura Meclisi, Aksa Tufanı'nın beyni olarak görülen Hamas'ın Gazze'deki lideri Yahya Sinvar'ı oybirliğiyle siyasi lider seçti.

* 10 Ağustos: İsrail'in Gazze Şehri'nde yerinden edilenlerin sığındığı bir okula düzenlediği saldırıda onlarca Filistinli öldürüldü.

* 15 Ağustos: Gazze müzakereleri, Katar'da yeniden başladı. Ancak İran'ın Tahran'daki Haniye suikastına karşı İsrail'e misillemede bulunmasını önleyebilecek ateşkes anlaşmasına yine varılamadı.

BATI ŞERİA'YA BÜYÜK OPERASYON, LÜBNAN'A ÖNLEYİCİ SALDIRI

* 25 Ağustos: Hzibullah'ın Şükrü suikastına misilleme olarak roket ve SİHA saldırılarına koşut, İsrail 100 savaş uçağıyla Güney Lübnan'da 40 noktaya saldırı düzenleyip bunu "önleyici" diye niteledi.

* 28 Ağustos: İsrail, işgal altındaki Batı Şeria'da büyük operasyon başlatırken, İsrailli bakanlar Filistinlilerin tehcir edilmesi için çağrı yaptı.

* 30 Ağustos: İsrail, Gazze'de baş gösteren çocuk felcine karşı aşılama kampanyası için belli yerlerde belli sürelerle insani ateşkesi kabul etti.

LÜBNAN'DA ÇAĞRI CİHAZLARI İLE TELSİZLER PATLATILDI

* 17 Eylül: Lübnan'da Hizbullah'ın ihraç ettiği çağrı cihazlarının toplu patlaması sonucu aralarında çocukların da olduğu 12 kişi öldürüldü, yaralanan yaklaşık 3 bin kişiden çoğu gözlerini ve uzuvlarını kaybetti.

* 18 Eylül: Lübnan'da bu kez telsizler toplu halde patlarken, bütün ipuçları her iki patlamadan İsrail'in sorumlu olduğuna işaret etti.

İSRAİL'İ İKİ KEZ YENMİŞ NASRALLAH'A SUİKAST

* 19 Eylül: Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, Lübnan halkına hitabında, İsrail'in patlamalarla "2 dakikada 5 bin kişiyi öldürmek istediğini" söyleyerek "Terör saldırısı, katliam, soykırım, savaş ilanıdır" dedi.

* 27 Eylül: Lübnan'da iletişim cihazlarını patlatmasının ardından hava harekatına girişen İsrail, Beyrut'un güneyindeki Dahiye'ye düzenlediği yoğun hava saldırısında Hizbullah karargahının yeraltı sığınağını vurarak Nasrallah ile beraberindeki üst düzey kadroyu öldürdü.

GÜNEY LÜBNAN'I YENİDEN İŞGALİNE YOL AÇABİLECEK KARA HAREKATI

* 30 Eylül: Müttefiklerinin ateşkes çağrılarına rağmen, İsrail, "Hizbullah'a karşı sınırlı, yerel ve hedefli kara saldırıları düzenleme" gerekçesiyle Güney Lübnan'ı yeniden işgaline yol açabilecek kara harekatına başladı.

İRAN'DAN GECİKMİŞ MİSİLLEME: İSRAİL'E BALİSTİK VE HİPERSONİK FÜZE ATTI

* 1 Ekim: İran, İsrail'e misilleme saldırısı düzenleyip yaklaşık 200 balistik ve hipersonik füze fırlattı. Tahran füzelerin yüzde 90'ının hedeflerine ulaştığını iddia ederken, İsrail askeri üslerinin vurulduğunu doğruladı, ancak hasarı "önemsiz" diye niteledi.

* 7 Ekim: Gazze Savaşı'nın 367. gününde Hamas'ın Sağlık Bakanlığı, İsrail saldırılarında bir yılda en az 41 bin 909 Filistinlinin öldürüldüğünü, 97 bin 303 Filistinlinin yaralandığını, daha pek çoğunun enkaz altında kaldığını ya da kayıp olduğunu açıkladı. (Sky News, Dış Haberler)