NATO'nun Soğuk Savaş’tan bu yana ilk savunma planına Türkiye vetosu
Artı Gerçek - NATO'nun Vilnius'ta 11-12 Temmuz günlerinde yapılacak zirvesine hazırlanmak için toplanan NATO Savunma Bakanları toplantısına Ukrayna krizinin yanısıra İsveç'in NATO üyeliğine Türkiye vetosu ve Türkiye'nin bölgesel savunma planlarına yaptığı itiraz damgasını vurdu.
VOA Türkçe'nin haberine göre NATO'nun Vilnius'te yapılacak liderler zirvesine hazırlık amacıyla biraraya gelen NATO Savunma Bakanları'nın Brüksel'de iki gün süren toplantısı sona erdi. Ukrayna'ya verilecek güvenlik garantileri, Ukrayna'ya silah yardımı ve müttefiklerin boşalan silah stoklarını tedarik edecek üretim önlemlerinin yanısıra, Türkiye'nin İsveç'in İttifak'a katılmasını engelleyen vetosu ve bölgesel planlara yaptığı itiraz da toplantının önemli gelişmeleri arasında yer aldı.
İPLOMATİK KAYNAKLAR: TÜRKİYE KIBRIS'A İLİŞKİN İTİRAZLARDA BULUNDU
NATO Savunma Bakanları toplantısı sırasında Türkiye'nin, "bölgesel savunma planlarına" da itiraz ettiği bilgisi geldi. İttifak'ın Soğuk Savaş'ın sona ermesinden bu yana ilk kez hazırladığı geniş kapsamlı bölgesel savunma planları, Vilnius Zirvesi'nde liderlerin masasına gelecek en önemli konu başlıklarından birisi olacak. Ancak diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre Türkiye bu bölgesel planlarda "Kıbrıs’a ilişkin coğrafi konumlarla ilgili kullanılan bazı ifadelere” karşı çıktı. Türkiye'nin de içinde olduğu bazı ülkeler tarafından da dile getirilen çekinceler nedeniyle, bölgesel planlar, Savunma Bakanları toplantısında resmen onaylanmadı. Karar liderler zirvesinde alınacak.
Reuters’ın haberine göre, Türkiye'nin NATO'daki diplomatik misyonu, gizli bir NATO belgesi üzerinde yorum yapmanın yanlış olduğunu belirterek, "müttefikler arasındaki olağan istişare ve değerlendirme sürecinin devam ettiğini" söyledi. Basın toplantısında konuya ilişkin bir soruyu yanıtlayan Genel Sekreter Stoltenberg, "Bölgesel planlar Vilnius zirvesinin en önemli konularından birisi olacak. Bunları gözden geçirdik. Bu planlar bizim askeri kumandanlığımız ve onların ekipleri tarafından hazırlandı. Soğuk Savaş’tan bu yana ilk kez böyle planlar hazırlanıyor. NATO'nun daha çok korunması beklenen özel bölgelerle, özel misyonlarla bağlantılı, özel güçlerin yerleştirilmesiyle ilgili planlar. Daha çok güç, daha çok kaynak içeren planlar. Dolayısıyla özel tartışmalar oluyor. Elbette bütün konular üzerinde tartışıyoruz. Elbette her konuda uzlaşma noktasında değiliz. Ancak son karar zirvede verilecek" dedi.
GÜLER TÜRKİYE'NİN 'ÇEKİNCELERİNİ' İLETTİ
Toplantıda Türkiye'yi yeni göreve gelen Savunma Bakanı Yaşar Güler temsil etti. Bakan Güler, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve ABD Savunma Bakanı Llyod Austin'in yanısıra, Fransız, İngiliz ve Yunan mevkidaşlarıyla da ikili görüşmeler düzenledi. Savunma bakanları toplantıda, NATO'nun tamamına yakınının İsveç'in İttifak'a girişine onay verdiğini, mümkün olan en hızlı şekilde katılımının sağlanması gerektiğini dile getirdi. Savunma Bakanı Yaşar Güler de, toplantıda konuya ilişkin Türkiye'nin "çekincelerini" aktardı.
Brüksel'de açıklamalarda bulunan Güler, Stoltenberg'in yanı sıra ABD, Birleşik Krallık, Estonya, Litvanya, Yunanistan, Fransa ve Hollanda savunma bakanları ile gerçekleştirdiği görüşmelerde NATO gündemindeki konular ve ikili ilişkiler açısından önem arz eden diğer hususları ele aldıklarını vurgulayarak, "İkili görüşmelerimizde, NATO’nun 'Açık Kapı Politikası'nı desteklediğimizi ve İsveç’in de Üçlü Muhtıra'da kayıtlı taahhütlerini somut şekilde yerine getirmesi halinde Finlandiya gibi NATO üyesi olabileceğini müttefiklerimize beyan ettik" dedi. Savunma Bakanları Toplantısı vesilesiyle gündemdeki konulara ilişkin Türkiye'nin görüşlerini birinci ağızdan dile getirdiklerini aktaran Güler "Terörle mücadele konusundaki hassasiyetlerimizi her ortamda olduğu gibi burada da dile getirdik. Gerek oturumlarda gerekse ikili görüşmelerimizde terörizmin tüm biçim ve tezahürleriyle ayrım gözetmeksizin mücadele edilmesi gerektiğinin altını çizdik. PKK/YPG/PYD, FETÖ, DEAŞ, El-Kaide ve diğer tüm terör örgütleriyle sonuna kadar mücadele etmekte kararlı olduğumuzu vurguladık. Bu hususta tüm müttefiklerimizden tam destek beklediğimizi belirttik. Türkiye, NATO'ya en fazla katkı sunan ülkeler arasında yer almaktadır. Buna rağmen, müttefiklerimiz tarafından ihracat kısıtlamalarına maruz bırakılmamız asla kabul edilebilir değildir. Bu kısıtlamalar sadece ülkemizin güvenliğini değil, aynı zamanda NATO’nun müttefikler için belirlediği yetenek hedeflerinin karşılanmasını; dolayısıyla NATO'nun güvenliğini de olumsuz etkilemektedir. Türkiye olarak NATO'ya ve Avrupa-Atlantik bölgesinin güvenliğine, geçmişte olduğu gibi, bugün ve gelecekte de önemli katkılarda bulunmayı sürdüreceğiz" dedi.
AUSTIN'DAN TÜRKİYE'YE İSVEÇ 'TEŞVİKİ'
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin de dün düzenlediği basın toplantısında "Türkiye'yi İsveç'in NATO'ya girmesine izin vermeye" çağırdı. Yeni göreve gelen Türk mevkidaşı ile Brüksel'de kısa bir görüşme yapan Austin, "Bugünkü buluşmamız, kendisiyle tanışma amaçlıydı, savunma bakanı olarak atanmasını tebrik etmek için biraraya geldik. Elbette, onu İsveç'in katılım sürecini ilerletme ve onaylamaya teşvik etmek için her fırsatı değerlendiriyorum. Ama bu çok kısa bir toplantı ve bundan rapor edecek bir şey yok" dedi.
NATO kulislerinde, Ankara'dan gelen olumsuz sinyallere rağmen, Vilnius'ta yapılacak NATO zirvesinden önce "bir çözüm bulma olasılığının" hala bulunduğu belirtiliyor. (AA, VOA TÜRKÇE)
'Stoltenberg'den bir yıl daha NATO'nun başında kalması istenecek'
Ankara'daki dörtlü NATO toplantısı: İsveç'in üyeliği konusunda çalışmalar sürecek
