New York Times kılavuzu: İsrail, Filistinlilere saldırdığında 'soykırım, katliam, etnik temizlik' demek yasak
Artı Gerçek - Amerikan basınının 'yaşlı hanımefendisi' The New York Times'ın (NYT) çalışanlarına İsrail'in Gazze'deki saldırılarını konu alan haberlerinde "soykırım" ve "etnik temizlik" gibi ifadeleri kullanmamaları yönünde talimat verdiği ortaya çıktı.
The Intercept haber sitesi, NYT'nin çalışanları için İsrail'in Gazze dahil Filistin'e yönelik saldırılarını konu alan haber metinlerinde "kullanmayacağı kelimeler kılavuzunu" ele geçirdi.
Gazete editörleri Susan Wessling, Philip Pan ve yardımcılarının hazırladığı kılavuzda, Gazze'deki saldırılar için "soykırım" ve "etnik temizlik" ifadelerinin kullanılmaması talimatı verildi.
"Katliam" benzeri kelimelerin bilgiden çok duyguları temsil ettiğini öne süren kılavuz, "Bu kelimeleri neden belirli bir duruma uyguladığımızı ve diğerine uygulamadığımızı açıklayabilir miyiz? Her zaman olduğu gibi, açıklığa ve kesinliğe odaklanmalıyız; etiket kullanmak yerine ne olduğunu anlatmalıyız" dedi.
'İSRAİL İŞGALİNE GÖRÜNMEZLİK KALKANI'
Filistin'in "nadir durumlarda" yazılması ve yazıldığında da "işgal altında" ifadesinin kullanılmaması uyarısı yapılan kılavuzda, Birleşmiş Milletler'in (BM) İsrail'in kurulduğu 1948'den beri kullandığı "Filistinli mülteci kampları" ifadesinin haberlerde yer almaması istenildi.
İSRAİL İÇİN KULLANILMAYAN 'ETİKETLEME' FİLİSTİN İÇİN GANİ GANİ
The Intercept, kılavuzun "etiket kullanmak yerine ne olduğunu anlatın" tavsiyesine rağmen, NYT'nin Filistin'in İsrail'e yönelik saldırılarında "kullanılması yasak tüm kelimeleri" kullandığını, ancak İsrail'in Filistin'e saldırılarında bu dilden kaçındığını belirtti.
'BİLGİSİ, FİKRİ OLMAYANA YUTTURMAYA YÖNELİK'
NYT'de İsrail'in Filistin'e saldırılarında "kullanılan dil" noktasında tartışmalar yaşandığı iddia edilirken, The Intercept'e konuşan gazete çalışanları, yayımlanan haber metinlerinin bazılarında İsrail'in yaptıklarına "saygıyla" yaklaşıldığına dikkat çekti.
Bir kaynak, "Filistin-İsrail çatışmasının tarihsel bağlamı hakkında hiçbir bilginiz, meseleye ilişkin hiçbir fikriniz yoksa, bunu profesyonel ve mantıklı bulabilirsiniz. Ancak biliyorsanız, bunun İsrail karşısında el pençe divan durmak olduğu sizin için aşikardır" dedi.
'MESELENİN ÖZÜ İŞGAL'
"İşgal altındaki topraklar" teriminin kullanılmasına karşı yapılan uyarının Filistin-İsrail çatışmasının gerçekliğini gizleyip Washington ile Tel Aviv'in çatışmanın 7 Ekim'de başladığı yönündeki iddialarını beslediğine dikkat çeken kaynak, şöyle konuştu:
"Temelde çatışmanın asıl merkezi olan işgali, haberin dışında bırakıyorsunuz. 'Aman, işgal demeyelim, çünkü bu terör saldırısını meşrulaştırıyormuşuz gibi görünebilir' gibi bir şey."
BM ile uluslararası toplumun büyük kısmı, Gazze Şeridi, Batı Şeria ve Doğu Kudüs'ü, 1967 Arap-İsrail savaşında İsrail tarafından ele geçirilen işgal altındaki Filistin toprakları olarak görüyor.
KASIMDA KALEME ALINAN KILAVUZ SÜREKLİ GÜNCELLENİYOR
NYT çalışanları, ilk kez kasımda kaleme alınan kılavuzun sürekli güncellendiğini, bu tarz "yönlendirmelerin" gazetede standart uygulama olduğunu aktardı.
ABD'NİN ÖNDE GELEN GAZETELERİ: YOK BİRBİRLERİNDEN FARKLARI
The Intercept'in ocak ayında yayımladığı haberde, NYT'nin yanısıra diğer önde gelen Amerikan gazeteleri Washington Post ve Los Angeles Times'ın da öldürülen Filistinli siviller için "katliam", "kıyım" ve "korkunç" kelimelerinden kaçındığı belirtilmişti.
7 Ekim ile 24 Kasım arasındaki haberlerin analizine göre NYT haberlerinde "katliam" kelimesi, İsrailli siviller için 53 kez, Filistinli siviller için sadece 1 kez kullanıldı.
NYT, 7 Ekim'den itibaren haberlerinde, Hamas'ın İsrail'e saldırısını "terör eylemi" diye nitelerken, İsrail'in çoğu kadın ve çocuk on binlerce Filistinli sivili öldürdüğü saldırılar için "terör" kelimesine başvurmadı. (AA, Dış Haberler)
