Pentagon bütçesinde Türkiye uzlaşması: F-16 şartı yok ama uyarı var

Artı Gerçek - ABD'de, F-16 satışı nedeniyle Türkiye'yi de yakından ilgilendiren 858 milyar dolarlık savunma bütçesinin son hali netleşti. Senato ve Temsilciler Meclisi'ndeki Demokratlar ile Cumhuriyetçiler arasında aylar süren müzakerelerin ardından üzerinde uzlaşılan son metinde, Ukrayna'ya 800 milyon dolarlık askeri destek sunulması ve Çin menşeli çiplere getirilen sınırlamaların hafifletilmesi gibi maddeler bulunuyor.

Tasarının nihai metninde, Ankara'ya F-16 satışı için getirilmek istenen Yunanistan şartının yer almaması dikkat çekiyor. Bununla birlikte, metinde "Bir NATO üyesinin bir diğer müttefikin hava sahasını ihlal etmemesi" konusunda bir uyarıya yer veriliyor.

NDAA NEDİR?

ABD Savunma Bakanlığı'nın (Pentagon) 2023 bütçesini içeren Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa (NDAA) tasarısı, Kongre'nin iki kanadı olan Senato ve Temsilciler Meclisi'nde hazırlanan tasarıların uzlaşma yoluyla birleştirilip ortak bir metin haline getirilmesinin ardından onay için başkana sunuluyor.

Kongre'nin her iki kanadından senatörler ve temsilciler, bu seneki Pentagon bütçesinde, Türkiye'nin ABD'den F-16 alımının bazı şartlara bağlanmasını talep ediyordu. ABD Kongresi'nin iki kanadından senatör ve temsilcilerin yer aldığı konferans komitesinin son halini verdiği tasa tasarısında ise önerilen maddelere yer verilmedi.

TASARININ SON HALİNDE NELER VAR?

Tasarının son halinde, New Hampshire Temsilcisi Demokrat Chris Pappas, Florida Temsilcisi Cumhuriyetçi Gus Bilirakis, New York Temsilcisi Cumhuriyetçi Nicole Malliotakis ve New Jersey Temsilcisi Demokrat Frant Pallone dahil 18 temsilci tarafından sunulan ve tasarının Temsilciler Meclisi versiyonuna eklenerek kabul edilen Türkiye’ye F-16 satışlarını kısıtlayıcı koşullara bağlayan maddeler yer almadı.

UYARIDA NE DENİLİYOR?

Fakat tasarıda, "NATO üyeleri, bir diğer NATO müttefikinin hava sahasında izinsiz uçuşlar gerçekleştirmemelidir" ifadelerine yer verildi.

Türkiye'ye F-16 satışı konusunda Demokrat senatörler Bob Menendez ve Chris van Hollen’ın Tasarının Senato versiyonuna eklemek istedikleri "Yunanistan'ın hava sahasının ihlal edilmemesi" şartı kabul edilmemiş, geçen ay uzlaşılan Senato metninde bu maddeler yer almamıştı.

ESKİ TASARIDA NE DENİYORDU?

Temsilciler Meclisinde kabul edilen eklemelerde ise Silah İhracatı Kontrol Yasası kapsamında Türkiye’ye yeni F-16 satışının yapılmaması ve F-16 modernizasyon kitlerinin satılmaması hükmü konulmuştu. Bu maddenin muafiyeti, şu şartlara bağlanmıştı: "Senato ve Temsilciler Meclisi ilgili komitelerine söz konusu satışın ABD’nin önemli ulusal güvenlik menfaatlerine temas ettiği ve bu silahların Yunan hava sahasını mükerrer şekilde ihlal etmeyeceğini temin etmek için atılacak somut adımlar sunulduktan sonra başkan bu maddeye muafiyet uygulayabilir."

F-16 SATIŞININ ÖNÜ AÇILDI MI?

İlgili maddelerin konferans komitesinde çıkarılmasıyla, ABD Kongresi'nin Türkiye'ye F-16 satışına yasa yoluyla kısıtlama getirme ihtimali kalktı. Ancak silah satışının yapılabilmesi için yönetimin sunduğu satış tebligatına Kongre'den itiraz gelmemesi gerekiyor.

Türkiye, ABD’den 40 yeni F-16 Blok 70 savaş uçağı ve envanterindeki 80 uçak için ise modernizasyon kiti talep ediyor. (DIŞ HABERLER, AA)