Sudan'da ordu ile siviller yeni anlaşma imzaladı
Artı Gerçek - Sudan'da 30 yıllık diktatör Ömer el Beşir'in hayat pahalılığına karşı kitlesel protestolara ordunun da destek vermesiyle devrilmesi sonrası 2019'dan bu yana devam eden siyasi krizin aşılması yönünde yeni bir adım atıldı. Asker ile siviller arasında yeni geçiş dönemini başlatması, sivil hükümetin ve demokratik seçimlerin yolunu açması öngörülen "çerçeve anlaşma", uluslararası ve bölgesel katılımla başkent Hartum'da imzalandı.
Törene, Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el Burhan ve Yardımcısı Muhammed Hamdan Dagalu Hımidti ile bazı siyasi gruplar, partiler, sendika ve meslek odaları ile bazı silahlı hareketlerin temsilcileri katıldı.
Törende Birleşmiş Milletler (BM), Afrika Birliği (AfB) ve Doğu Afrika'daki Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesinden (IGAD) oluşan üçlü mekanizma, ABD, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve İngiltere'den oluşan dörtlü mekanizma ile Avrupa Birliği temsilcileri hazır bulundu.
Yeni anlaşmanın tüm detaylarının kamuoyuyla paylaşılmasının ardından anlaşmaya taraf olan ordu ile siyasi gruplar, sendikalar ve silahlı hareketlerin temsilcileri, siyasi çerçeve anlaşmasını imzaladı.
Anlaşmanın imzalanması sonrasında konuşan Genelkurmay Başkanı Burhan'ın, "Ordu kışlaya dönsün" sloganını tekrarlaması dikkat çekti. Bu, Sudan'daki eylemcilerin darbenin ilk gününden beri kullandığı slogandı.
ANLAŞMA NEYİ ÖNGÖRÜYOR?
Anlaşma, yeni geçiş hükümetinin, ülkeyi özgür ve adil seçimlere götürecek sivil bir otoritenin kurulmasının temelini oluşturuyor. Tarafların çerçeve anlaşmayı birkaç hafta içinde nihai anlaşmaya ve geçici anayasal düzenlemelere dönüştürmesi bekleniyor.
Sudan'da hayat pahalılığı kaynaklı kitlesel halk protestoları sonucu başlayan Aralık Devrimi (2018) ve ordunun müdahalesi sonucu 11 Nisan 2019'da 30 yıllık Ömer el-Beşir iktidarı sona ermiş, sonrasında kurulan asker-sivil ortak geçici hükümetleri ise derin anlaşmazlıklar nedeniyle kalıcı olmamıştı.
Sudan ordusu, güvenlik ve beka tehdidini gerekçe göstererek 25 Ekim 2021'de sivil yönetime el koymuş, olağanüstü hal ilan ederek başbakan dahil onlarca siyasiyi gözaltına almıştı.
Parlamentodan, faal hükümetten ve başbakandan yoksun ülkede Sudan Avukatları Sendikası, 10 Eylül'de "2022 geçiş anayasası taslağı”nı yayımlamış, BM, AfB ve IGAD'dan oluşan üçlü mekanizma ile ABD, İngiltere, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden oluşan dörtlü mekanizma, asker ile siviller arasındaki çözümde bu taslağı esas almıştı.
Üçlü mekanizma, 10 Kasım'da Sudan'daki krizi çözmek için ordu ile siviller arasında "temel mutabakata" varıldığını duyurmuştu.
Ordu ile sivil gruplar arasında bölgesel ve uluslararası tarafların himayesinde yapılan uzun görüşmeler sonucu iki taraf, siyasi çerçeve anlaşma imzalanması konusunda mutabık kalmıştı. (AA, DIŞ HABERLER)
