Trump'tan Çin'e ikinci misilleme piyasaları vurdu

ABD Başkanı Donald Trump, Çin'e daha önce açıkladığı tarifelere misillemeyle karşılık vermesi nedeniyle 200 milyar dolarlık daha gümrük vergisi uygulanması talimatını verdi.

Trump, Beyaz Saray'dan yapılan yazılı açıklamasında, ABD Ticaret Temsilciliği'ne (USTR) 200 milyar dolarlık ek gümrük vergisi getirilecek Çin menşeli ürünleri belirlemesi yönünde direktif verdiğini kaydetti.

Pekin yönetiminin, ABD'nin 6 Temmuz'da yürürlüğe girecek 50 milyar dolarlık tarifelerine eş değer karşı tarifeler açıklamasını sert bir dille eleştiren Trump, şunları kaydetti:

"Cuma günü, Çin'den ithal edilen 50 milyar dolar değerinde ürüne gümrük vergisi uygulamaya yönelik planımızı açıkladım. Bu tarifeler, Çin'in teknoloji ve inovasyon alanlarındaki adaletsiz uygulamalarını değiştirmesini teşvik etmek için uygulamaya girecek.

Buna karşın ve ne yazık ki Çin, ABD'nin ithalatına 50 milyar dolar değerinde tarife koymaya karar verdi. Öyle görünüyor ki Çin'in, Amerika'nın fikri mülkiyet haklarına ve teknolojisine yönelik adaletsiz uygulamalarını değiştirmeye hiç niyeti yok. Bu uygulamaları değiştirmek yerine hiçbir yanlışı olmayan Amerikan şirketlerini, çalışanlarını ve çiftçileri tehdit ediyor."

Trump, açıklamasında bu durumun kabul edilemez olduğuna dikkat çekerek, Çin'i söz konusu uygulamalarını değiştirmeye, pazarını Amerikan ürünlere açmaya ve ABD ile daha dengeli bir ticareti kabul etmeye teşvik için ek tedbirler gerektiğini savundu.

ABD-Çin ticaretinin daha eşit bir seviyede olması gerektiğini belirten Trump, "Bu nedenle USTR'ye, yüzde 10 ek gümrük vergisi uygulanacak 200 milyar dolarlık Çin menşeli ürünü belirlemesi direktifini verdim. Bu tarifeler, Çin uygulamalarını değiştirmeyi reddederse ve yakın zamanda açıkladığı tarifeleri hayata geçirmekte ısrar ederse, yasal süreç tamamlandıktan sonra yürürlüğe girecek" ifadelerini kullandı.

"ÇİN MİSİLLEME YAPARSA..."

Trump, açıklamasında Çin'in yeniden misilleme yapması durumunda nasıl bir yol izleneceğine de değindi.

"Çin tarifelerini tekrar artırırsa, bu eyleme 200 milyar dolarlık ürüne daha ek gümrük vergisiyle yanıt veririz" ifadesine açıklamasında yer veren Trump, ABD'nin artık hiçbir ülke tarafından suistimal edilemeyeceğini vurguladı.

Washington yönetimi, geçen cuma günü, Çin'den ithal edilen 50 milyar dolar değerindeki bini aşkın teknoloji ürününe 6 Temmuz 2018'den itibaren yüzde 25 ek gümrük tarifesi uygulanacağı duyurmuştu. Bu adımın ardından Çin hükümeti, ABD'den ithal ettiği 50 milyar dolarlık 659 ürüne yüzde 25 gümrük tarifesi uygulayacağını bildirmişti.

PİYASALAR KARIŞIK

İki ülke arasındaki gerilimin ve buna bağlı olarak ticaret savaşının büyüyeceğine ilişkin endişeler, güvenli liman olarak kabul edilen varlıklara ilgiyi artırırken, pay piyasaları üzerinde baskıya neden oldu.

ABD 10 yıllık tahvil faizleri artan yatırımcı talebi ile yüzde 2,8820'ye kadar gerilerken, dolar/yen paritesi bu sabah yüzde 0,8 gerileyerek 110 seviyesinin altında dengelendi. Bu gelişmelerle Dow Jones endeksi yüzde 0,41 ve S&P 500 endeksi yüzde 0,21 değer kaybederken, Nasdaq endeksi ise yatay bir seyir izledi.

Avrupa tarafında, azalan küresel risk iştahı ile pay piyasalarında düşüşler görülürken, euro/dolar paritesi 1,1620 seviyesinde yatay seyretti. Analistler, bugün ECB'nin düzenlediği ve devam etmekte olan Merkez Bankacılığı Forumu'nda Başkan Mario Draghi'nin bir konuşma yapmasının beklendiğini belirterek, ticaret savaşına ilişkin haber ve açıklamaların piyasaların yönü üzerinde belirleyici olmaya devam edeceğini ifade etti.

Bugün azalan risk iştahı ve buna bağlı olarak yenin dolar karşısındaki yükselişinden negatif etkilenen Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,5 değer kaybederken, Trump'ın açıklamaları ile sert düşen Çin'de Şanghay bileşik endeksinde değer kaybı yüzde 3'ü aştı.

TİCARET SAVAŞI NASIL BAŞLADI?

ABD ile Çin arasında bir ticaret savaşının başlangıcı olarak görülen gelişmeler, Trump yönetiminin mart ayında ithal çelik ve alüminyuma sırasıyla yüzde 25 ve yüzde 10 ek gümrük vergisi getirmesiyle başladı.

Çin, Washington'ın çelik ve alüminyum ürünlerine yönelik ek gümrük vergilerine cevaben, ABD menşeli 128 ürüne yüzde 15 ila yüzde 25 tarife getirilmesi kararını aldı.

Bu gelişmenin hemen ardından ABD yönetimi, Çin'in, Amerikalı şirketlerin teknolojilerini ve fikri mülkiyetlerini ele geçirmeye yönelik usulsüz faaliyetleri gerekçesiyle bini aşkın Çin menşeli ürüne yüzde 25 ek gümrük vergisi getirmeyi planladığını açıkladı.

Pekin yönetiminin, ABD'nin sadece Çin'i hedef alan bu hamlesine tepkisi gecikmedi. Çin Ticaret Bakanlığı, ABD'den ithal edilen 50 milyar dolar tutarındaki ürüne yüzde 25 gümrük vergisi getirileceğini bildirdi. Çin'in misilleme listesinin, viski, puro, tütün, dana eti, plastik, buğday, elektrikli araçlar, kimyasal maddeler, otomotiv, hava araçları ve soya fasulyesi gibi 106 Amerikan menşeli ürünü kapsadığı kaydedildi.

Daha sonra iki ülkenin temsilcileri, ABD ve Çin'de sürdürülen müzakereler sonucunda planlanan ticaret bariyerlerini askıya almaya karar verdi. Buna karşın, Trump yönetiminin attığı son adımlar ve Çin'in buna misillemeyle karşılık vermesi, ticaret savaşının kısa bir aranın ardından kaldığı yerden devam etmesi olarak yorumlanıyor. (EKONOMİ SERVİSİ)