'Türkiye Katar'a askeri koruma sözü verdi'

DÜNYA- Suudi Arabistan'ın başını çektiği ve 9 ülkeden oluşan koalisyon "teröre destek verdiği" iddiası ile Katarla diplomatik bağlarını askıya alırken, Türkiye'nin yakın zamanlarda asker gönderdiği ve üs kurduğu Katar'a "askeri koruma" sözü verdiği iddia edildi.

Washingtonhattı'da yayınlanan habere göre, Paul Cochrane geçen yıl Midde East Eye haber sitesinde yayınladığı bir makalede, Türkiye-Katar arasındaki üs anlaşmasının Türkiye'nin Katar'a askeri koruma sunma maddesini de içerdiğini yazmış.

Yazı, iki ülkenin stratejik bir ittifak kurmak için ortak hareket ettiğini belirtirken, Katar'ın karşılaştığı mevcut krizin bu bilgiler ışığında değerlendirilmesi gerektiği belirtiliyor.

SOMALİ'YE DE ÜS KURULUYOR

Türkiye’nin Katar hamlesi ile askeri üst kurma planları uzun yıllar sonra ilkleride beraberinde getirdi. Türkiye 100 yıllık bir zaman aralığından sonra askeri açıdan Körfez bölgesine geri döndü ve denizaşırı ülkelerdeki varlığını gösterdi. Ankara, Ocak ayında Somali’de de bir askeri üs kuracağını açıkladı.

Katar ile yapılan özel anlaşmada "ortak düşmanlar" karşısında ittifakın muhatapları henüz gün yüzüne çıkmamış olsa da dijital haber networkü Orta Doğu Göz anlaşmanın bir kopyasını ele geçrdiğini duyurdu. Habere göre yapılan anlaşma ile Ankara, Katar’ı dış tehditlerden korumak için gizli bir söz verdi.

2015'TE ANLAŞMA ONAYLANDI

Türkiye ile Katar arasında yapılan askeri ve savunma anlaşmalarının kökü on yıl kadar öncesine gidiyor. Ankara ve Doha arasında 2007’de imzalanan savunma sanayi işbirliği anlaşmasını 2012 yılındaki askeri eğitim anlaşması izledi. 2015 Mart ayında imzalanan Türkiye-Katar Askeri İşbirliği anlaşması TBMM tarafından kabul edildi.

İSTİHBARAT DA PAYLAŞILACAK

Fransa merkezli İntelligence Online, 2015 Temmuz ayında Katar Emiri Tamim bin Hamad al-Thani’nin Türkiye ile yaptıkları anlaşmanın kapsamını ve iç yüzünü Suudi kralına söylediğini iddia etti. Anlaşmaya uygun olarak içinde hava, deniz ve özel birliklerin bulunduğu 3000 Türk askerinin eğitim ve ortak tatbikatlar için Katar’da yer alacak. Ayrıca iki ülkenin karşılıklı istihbarat paylaşımında bulunulacağı belirtildi.

RİYAD MEMNUNDU

Suudi Arabistan’ın Türkiye’nin Katar’da üs kurmasını, genişleyen İran etkisi sebebiyle memnuniyetle karşıladığı ifade edilmişti. Katar’da bulunan ABD hava üssü, Fransız deniz üssü ve Bahreyn’de bulunan ABD-İngiltere deniz üssüne ek olarak Türkiye’nin kuracağı üssü, İran’ın bölgedeki genişlemesine karşı ek bir destek gibi gören Riyad, bu durumdan hoşnut gözüküyordu. Fakat bu hamle Körfez işbirliği Konseyi (KİK) tarafından oy birliği ile olmasa da kabul edildi. Zirve sonrası Abu Dhabi ile Aralık ayında anlaşma sağlanması, Emirlikler tarafından tam olarak olumlu karşılanmadı. Türkiye ile Katar’ın güçlü ilişkiler kurması Müslüman Kardeşlerin de bölgedeki kaderini etkileyeceğinden farklı karşılandı.

GİZLİ VAAT

İntelligence Online’ın haberine göre, Türk İstihbarat Başkanı Aralık ayında Doha’ya birden fazla ziyarette bulunarak, Türkiye’nin Katarı olası dış askeri tehditlere karşı koruyacağı sözünü gizli olarak verdi. Bunun karşılık Doha da Türkiye’nin düşürdüğü Rus uçağı sonrası bozulan Rusya ile ilişkilerinin düzelmesine yardımcı olacak. Türkiye, yaklaşık 3 milyar dolarlık zarara uğrayacağı Rus turistleri kaybetmemek ve doğal gaz vanalarının Rusya tarafından kapatılmamasını Katar vasıtasıyla garanti altına almak istiyor.

ASKERİ TEHDİT VAR MI?

Türkiye’nin Katar ile ekonomik anlaşmaları işin süsü gibi gözükse de asıl önemli mesele askeri dış tehdit karşısında verilen koruma sözü. İntelligence online dışında askeri koruma sözüne dair atıf yapan henüz başka kaynak bulunmasa da iki tarafın bu geniş anlaşma üzerindeki görüşmelerinin sürdüğü belirtiliyor. Türkiye ile Katar böyle bir anlaşma imzalamış ise bunun metin içerisinde geçeceğini ancak yine de kamuoyuna açıklanmayabileceğini belirten görüşe karşı, 1990’da Körfez ülkelerini yazılı olmayan bir anlaşma ile koruyacağını belirten ve ona göre hareket eden ABD ve İngiltere’nin yaptığı gibi Türkiye’nin de yazılı olmayan bir koruma sözü vermiş olabileceği ifade ediliyor.