Yapay zeka tartışması yeniden alevlendi: ABD'de birincilik ödülü alan eser telif hakkı kapsamına alınmadı

Artı Gerçek - ABD telif hakları ofisi geçen yıl Kolorado eyalet fuarında birincilik ödülü kazanan eser 'Théâtre d'Opéra Spatial'ın telif hakkıyla korunamayacağına karar verdi. İnceleme kurulu tarafından verilen kararda, 2022 Colorado eyalet fuarında yarışan eserin "insan olmayanlar tarafından üretilen eserler hariç tutulduğu" için telif kapsamına alınamayacağı belirtildi. Kararın ardından sanatta yapay zeka kullanımı tartışması, yeniden alevlendi.

'GELENEKSEL ESER SAHİPLİĞİNİN TÜM UNSURLARI' GEREKÇE GÖSTERİLDİ

Sanatçı Jason Allen, çevrimiçi yapay zeka platformu Midjourney'i kullanmasının, "bir dizi ipucu girdiği, sahneyi ayarladığı, odaklanacak bölümleri seçtiği ve görüntünün tonunu belirlediği" için eserin kendisine iddia etmesine izin verdiğini öne sürdü. Ancak kurul, "bir eserin 'geleneksel eser sahipliği unsurlarının tamamı' bir makine tarafından üretilmişse, eserin insan eser sahipliğinden yoksun olduğuna ve Ofisin bunu tescil etmeyeceğine" karar verdi. Allen ise, "Yapay zeka sanat eserini kullanarak bir açıklama yapmak istedim. Bunu başardığımı hissediyorum ve bunun için özür dilemeyeceğim" dedi.

'TELİF HAKLARINDA SINIRA YAKLAŞTIĞIMIZI KABUL ETMELİYİZ'

Yapay zeka nedeniyle pek çok meslek ve zanaatın yok olabileceği endişelerinin arttığı bir dönemde alınan bu karar, geçen ay ABD federal mahkemesinde Stephen Thaler'a ait bir yapay zeka bilgisayar sistemi tarafından yaratılan bir görüntünün telif hakkıyla korunamayacağına hükmeden benzer bir kararın ardından geldi. Konuyla ilgili içtihatlar arasında selfie çeken bir maymun adına açılan telif hakkı davasının reddedilmesi de yer alıyor. Ancak Thaler davasında Yargıç Beryl Howell, insanlığın sanatçıların yeni eserler yaratmak için yapay zekayı bir araç olarak kullanacağı "telif haklarında yeni sınırlara yaklaştığını" kabul etti.

'HAKİMLER ESKİ MODA FİKİRLERİ SAVUNUYOR'

Midjourney'i "eğlence için" kullandığını söyleyen New Yorklu sanatçı-eleştirmen Walter Robinson, "Yargıçlar sanattan anlamıyor ya da dünyanın çok özel bir vizyonunu elle yeniden üretebilmek gibi çok özel bir beceri hakkında eski moda bir fikre sahipler" dedi. Robinson, "Açıkçası, ister bir fırça ister bir bilgisayar programı olsun, her türlü aracı kullanmak yaratıcıdır ve hepsi bir insan tarafından yönetilir" diye ekledi. Robinson, "Midjourney'e komutlar girdiğimde ve istediğimi elde edene kadar bunları tekrar girdiğimde, çizim yapmadığım doğru, ancak bir araç kullanarak bir görüntü oluşturuyorum" ifadelerini kullandı.

NFT'LERİN YÜZDE 95'İ DEĞERSİZLEŞTİ

Yapay zeka sanat dünyasını rahatsız eden tek yenilik değil. İnternet sitesi dappGambl'a göre, yapay zeka ve sanatla ilgili bir alan olan NFT'ler veya değiştirilemez token'lar üzerine yapılan bir inceleme, yüzde 95'inin artık "pratik bir kullanım veya değer" olmadığını ortaya koydu. Uzmanlar, pazar büyüklüğünün 2021'de 22 milyar dolarla (594 milyar Türk Lirası) zirveye ulaşmasından iki yıl sonra, incelenen 73 binden fazla token'ın değersizleşmesinin bu anlamda uyarıcı nitelikte olduğunu vurguluyor. (DIŞ HABERLER)