199 milyar dolarlık enflasyon paketi
Enflasyon baskısıyla ABD ve Avrupa'da faiz artırımı politikası devam ederken, küresel ekonomilerde durgunluk endişesi artıyor... Japonya, 199 milyar dolarlık ek bütçe açıkladı... Geçen hafta dünya ve Türkiye ekonomisinde öne çıkan başlıklar şöyle:
Artı Gerçek - Japonya Merkez Bankası (BoJ), 28 Ekim Cuma günü açıkladığı kararla faizlerde ve para politikasında değişikliğe gitmezken, 2022-2024 mali yıllarına ilişkin enflasyon beklentilerini yukarı yönlü revize etti. Banka, beklentilerle uyumlu şekilde yüzde -0,1 olan hedef kısa vadeli faiz oranında ve 10 yıllık devlet tahvil getirilerini yüzde 0’a yakın tutma taahhüdünde değişikliğe gitmedi. BoJ’un faiz kararının ardından hükümet son 40 yılın rekorunu kıran enflasyonla mücadele için yeni bir paket açıkladı. İktidardaki Liberal Demokrat Parti (LDP) ve ortağı Komeito, ek bütçe konusunda anlaştı. Yapılan açıklamaya göre, enflasyonun hane halkı üzerindeki etkisini hafifletmek için 29 trilyon yenlik (199 milyar dolar) paketle ekonomi sübvanse edilecek.
ABD EKONOMİSİ ENFLASYON BASKISI ALTINDA
ABD'de ise ekonominin teknik resesyona girmesinin ardından gözler ekonomi otoritelerine çevrildi. ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, bu yılın üçüncü çeyreğinde beklenenden fazla artış gösteren gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) verisinin, ABD ekonomisinin direncini kanıtladığını ifade etti. ABD ekonomisinin yüksek enflasyon ve önemli küresel ters rüzgarlarla karşı karşıya olduğunu belirten Yellen, Amerikalıların yükselen fiyatların yaşam standartlarına zarar vermesinden endişe duyduğunu, bu nedenle Biden yönetiminin en önemli ekonomik önceliğinin enflasyonu düşürmek olduğunu söyledi.
AVRUPA'DA FAİZ ARTIRIMINA DEVAM KARARI
Avrupa Merkez Bankası (ECB), enflasyonu dizginlemek için eylül ayının ardından ekimde de 75 baz puanlık faiz artırımına gitti. 27 Ekim'de alınan kararın ardından ana refinansman oranı yüzde 2, marjinal borç verme imkânı yüzde 2,25 ve mevduat faizi yüzde 1,50 seviyesine yükseldi. Böylelikle mevduat faizi 2 katına çıkarak, son 10 yılın zirvesini görmüş oldu. ECB açıklamasında, yüzde 2’lik enflasyon hedefine ulaşmak için faiz artışlarının önümüzdeki toplantılarda devam etmesinin beklendiği belirtildi.
ENERJİ FİYATLARINDA ÖNÜMÜZDEKİ YIL DÜŞÜŞ BEKLENTİSİ
Dünya Bankası, 27 Ekim’de duyurduğu Emtia Piyasaları Görünüm Raporu ile küresel büyümede keskin düşüşler olacağı öngörüsünde bulundu. Bu durumun emtia fiyatları üzerinde baskı yarattığını hatırlatan bankaya göre, 2022’de rekor artışlar görülen enerji fiyatlarındaki tırmanma 59,1’lik artışla sürecek. Dünya Bankası 2023’te ise enerji fiyatlarında yüzde 11,2’lik düşüş bekliyor.
MUSK TWITTER'I ALDI, İŞTEN ÇIKARMALAR BAŞLADI
Twitter sonunda el değiştirdi. Otomotiv devi Tesla ve Space X’in üst düzey yöneticisi Elon Musk, uzun süredir gündemde olan Twitter’ı satın alma sürecini 27 Ekim itibariyle nihayete erdirdi. Musk’ın sosyal medya platformuna sahip olmak için 44 milyar doları gözden çıkardığı biliniyor. Musk alım işleminin ardından ilk etapta Twitter CEO'su Parag Agrawal, CFO'su Ned Segal ve hukuki işler ve politikalar yöneticisi Vijaya Gadde'nin sözleşmesini sona erdirdi.
MERKEZ BANKASI ENFLASYON TAHMİNİNİ YÜZDE 66,5'E YÜKSELTTİ
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu, yıl sonu 'Enflasyon Beklentisi Raporu’nu 27 Ekim’de basın toplantısıyla duyurdu. Enflasyon tahmini yukarı yönlü revize edildi. Merkez Bankası'na göre enflasyon 2022 yıl sonunda yüzde 65,2, 2023 sonunda yüzde 22,3 ve 2024 sonunda yüzde 8,8 olacak. Banka’nın bir önceki enflasyon beklentisi 2022 sonu için yüzde 60,6, 2023 sonu için yüzde 19,2 ve 2024 yılı sonu için yüzde 8,8 seviyesinde bulunuyordu.
AÇLIK SINIRI 7 BİN 425 LİRA OLDU
Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu'nun (Türk-İş) her ay yaptığı 'Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması'nın Ekim 2022 sonuçları açıklandı. Araştırmaya göre ekim ayında 4 kişilik ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarını ifade eden 'açlık sınırı', asgari ücretin bin 925 TL üzerinde, 7 bin 425 lira oldu. Eylül ayında bu tutar 7 bin 245 liraydı. Öte yandan yoksulluk sınırı 24 bin 185 liraya yükseldi.
DIŞ TİCARET AÇIĞI YÜZDE 268 ARTTI
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) eylül ayına ilişkin dış ticaret verilerine göre; ihracat 2022 yılı eylül ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 9,2 artarak 22 milyar 612 milyon dolar oldu. İthalat ise yüzde 38,1 artarak 32 milyar 208 milyon dolara yükseldi. Eylül ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 268,1'lik artışla 2 milyar 607 milyon dolardan, 9 milyar 595 milyon dolara çıktı. İhracatın ithalatı karşılama oranı Eylül 2021'de yüzde 88,8 iken, Eylül 2022'de yüzde 70, 2'ye geriledi.
TURİZM HEDEFLERİ YUKARI YÖNLÜ REVİZE EDİLDİ
Türkiye turizmi 9 ayda yüzde 97 büyüdü, yıl sonu hedefleri yeniden yukarı yönlü revize edildi. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, turizmde son 9 aydaki gelişmeleri göz önüne alarak, yılsonu hedefinin yukarı çekildiğini açıkladı. Yeni hedef 50 milyon turist ve 44 milyar dolar gelir olarak belirlendi. Eylül ayı sonu itibariyle Türkiye'ye gelen turist sayısının 40 milyona, elde edilen gelirin de 35 milyar dolara yükselmesi, beklentinin yükseltilmesinde etkili olduu.
ÖĞRENİM KREDİSİ FAİZLERİ SİLİNİYOR
Öğrenim kredisi ödemelerinde altından kalkılamayacak boyutlara ulaşan faizde yeni düzenleme yapılıyo. TBMM Genel Kurulu'nda görüşmeleri süren ve milyonlarca genci yakından ilgilendiren 'torba' kanun teklifinin 7'nci maddesi kabul edildi. Buna göre, KYK öğrenim kredisi borçlarının faizleri silinecek, öğrenciler yalnızca aldıkları kredi tutarı kadar geri ödeme yapacak. Kanun değişikliği, ödemesi süren ve ödenecek öğrenim kredisi borçlarını kapsıyor, ödemesi biten borçlar kapsam dışında kaldı.