'Albayrak, oyuna geri dönmeye çalışabilir'

ARTI GERÇEK – Ekonomist Dr. Murat Kubilay, ARTI TV’de yayınlanan Ekonomi Politik programında İbrahim Ekinci’nin sorularını yanıtladı. Nereye harcandığı bilinmeyen 128 miyar dolar konusunda açıklamalarda bulunan Kubilay, "Şu çok net 128 milyar doların kullanımı kamu zararı oluşturuldu. Şeffaflık dışı yapıldı ve hukuka gidilse çok rahatlıkla mahkûm edilir. Bu işin sonunda sadece Albayrak değil, Erdoğan'a kadar ulaşır" dedi.

Kubilay, Tansu Çiller'in15 Temmuz'dan sonra sürpriz bir şekilde oyuna geri dönmesine benzer olarak Albayrak'ın da belki bir kaç ay içinde olmasa da uzun yıllar sonra tekrar oyuna geri dönmeye çalışabileceğini dile getirdi.

‘HUKUKA GİDİLSE ÇOK RAHATLIKLA MAHKÛM EDİLİR’

Ekonomist Dr. Murat Kubilay’ın değerlendirmeleri şu şekilde oldu:

Naci Ağbal'ın ‘rezervler eridi’ gibi bir sözü var ama niye, nasıl eridi bundan hiç bahsetmiyor tamamen politik. Şu çok net 128 milyar doların kullanımı kamu zararı oluşturuldu. Şeffaflık dışı yapıldı ve hukuka gidilse çok rahatlıkla mahkûm edilir. Bu işin sonunda sadece Albayrak değil, Erdoğan'a kadar ulaşır. Çünkü işlem defterleri saklandığı için çok rahat bir iktidar değişimi sonrası tarafsız bir yargı ile ortaya koyarsınız ve çok kısa bir duruşma süreci olur. Bu bilindiği için ve herkesin de Saray rejiminde Erdoğan'a bağlı olduğu için bu konu örtbas ediliyor.

‘CHP GÜNDEM ETMEKTE GECİKTİ’

Bir yandan da CHP'yi eleştireceğim. Keşke Albayrak görevdeyken bunları daha çok dile getirseydi de Albayrak'ın yargılanma sürecini daha da tetikleseydi. Ama nihayetinde geç olsun güç olmasın diyorum. Bu konunun peşinin bırakılmaması gerekiyor. İktidar değişiminden sonra çok rahat bir şekilde kanıtlanabilir.

'ENFLASYONUN KALICI OLARAK BELİNİ KIRMAMIZ MÜMKÜN DEĞİL'

Şuan için daha farklı bir durum söz konusu, Berat Albayrak görevde değil ama Albayrak'ın bıraktığı enkaz orda. Zaten Albayrak’tan önce Türkiye ciddi bir dış borç problemine girmişti. Maalesef 2001'den sonra Türkiye çok yanlış bir ekonomi modeli seçti. Bugün çok iyi yönettiği söylenilen kişilerin aslında birçok şeyi dış borç yaparak ört bas ettikleri ve zaman içerisinde bunların yarattıkları finansal istikrarsızlıklar yaşanılarak görüldü. 2013'ten itibaren bu Gayri Safi Yurtiçi Hasıla ve kişi başına düşen gelirin döviz hesaplamasındaki düşüşte böyle gerçekleşti. Aslında biz 2013'teki kadar zengin değildik, sadece işin kötü taraflarını dünya çok fazla fiyatlamadığı için kur olması gerekenin çok altındaydı. Dolar kuru normal yerine doğru gittikçe Türkiye de gerçek gelir düzeyine erişmişti. Şimdi nasıl Albayrak'tan öncekiler bu borcu yarattılarsa, Albayrak'ı da bu zor durumda bıraktılarsa da Albayrak da kendilerinden sonrakilere çok sıkıntılı bir hem kamu maliyesi hem de para politikası bıraktı. Bu ortamda artık Albayrak olmasa bile Merkez Bankası'nın şeffaf şekilde bile döviz satması mümkün değil. Çok gecikmeli faizler arttırmaları geçirdiği için faizi sadece 12-13'te tutarak, yani enflasyonu hiç bu kadar patlatmadan daha uzun süre götürüpte şu enflasyonun kalıcı olarak belini kırmamız mümkün değil.

‘ALBAYRAK'IN GÖREVDEN ALINMASIYLA DÜZELMİYOR’

İlla faizleri yüz 17-18'lere çekmemiz gerekiyor. Böyle bir ortamda da dünyada en ufak bir sarsıntı olduğu zaman daha da fazla hissediyoruz. Çünkü gelişmekte olan ülkelerdeki yükselen piyasa ülkelerinde Türkiye her zaman en riskli ülkeler arasında. Bu grupta Arjantin yok, Arjantin bir alt grupta. Türkiye bu grupta maalesef Güney Afrika ile uzunca yıllar çekişti çekişti son iki yılda ise tek başına farkı aştı ve lider hale geldi. Berat Albayrak'ın görevden alınmasıyla düzelmiyor, kamu borçları çok arttı, Merkez Bankası rezervleri buharlaştı.

'ALBAYRAK BİRKAÇ DAHA KALSAYDI 70 CENTE MUHTAÇ KALACAKTIK'

Konut kredisi satın aldınız ve bir ev satın aldınız güzel 95 milyar dolarlık bir eviniz var. Ama o esnada başka borçlarınız var ve kredi aldınız bir de konut kredisinin borçları var ikisini birden denkleştiremiyorsunuz ve eksi 45 milyar dolar kalıyor. Bizdeki durum böyle. Kasada eksi rakamlar maddi dünyada görülemezler. Yükümlülükler daha uzun vadedir, varlıklar ise şuanda duruyor. Bunları döndürebilirseniz idare edersiniz ama döndüremezsiniz geçtiğimiz haftalarda olduğu gibi küresel piyasalarda bir sarsıntı yaşarsanız ekside olmanın zararını o anda görürsünüz. Hiç tartışmaya açık bir yanı yok çok net Merkez Bankası'nın rezervleri eksi. Cumhuriyet tarihinde hiçbir zaman görülmediği bir şekilde ekside. Bu ülke iki büyük savaş gördü, 70'lerin sonunda ödemeler krizi geçirdik ki Albayrak birkaç daha görevde kalsaydı muhtemelen o 70 cente muhtaç olmakla özdeşleşmiş şeyi bizde yaşayacaktık.

‘BERAT ALBAYRAK TEKRAR OYUNA DAHİL OLMAYA ÇALIŞABİLİR’

Benzer bir süreci daha önce yaşayan Tansu Çiller'in bile 15 Temmuz'dan sonra sürpriz bir şekilde oyuna döndüğünü gördüğümüz için, Albayrak'ın da belki bir kaç ay içinde olmasa da uzun yıllar sonra tekrar oyuna geri dönmeye çalışabileceğini düşünüyorum. Kısa vadede canı sıkkın şuan amma zamanla dolar kuru ne zaman yükselir ve bak benden dolayı değilmiş diyerek yeniden dönebilir.