AYM: Vergi borcuna haciz mülkiyet hakkı ihlalidir

ARTI GERÇEK- Anayasa Mahkemesi(AYM), vergi borcu nedeniyle taşınmaza haciz konulmasına ilişkin 'mülkiyet hakkı ihlali kararı' verdi.

Bursa'da Güven Bostan isimli bir öğretmen 2007 yılında A.G. Eğitim Hizmeti Ticaret Limitet Şirketi'ne yüzde 20 hisse ile ortak oldu. 2009 yılnda ise Bursa şirkete vergi borçlarıyla ilgili ödeme istenildi. Bostan ise şirketle bir ilişkisinin olmadığını öne sürerek Bursa 1. Vergi Mahkemesi'ne başvurdu. Mahkeme ise bazı ödeme emirlerinin usüle uygun tebliğ edilmediğini kabul etti. Bir kısmının ise ödenmesi gerektiğine karar verdi. Bostan karar sonrası 312 bin 134 TL ödeme yaptı.

Ancak Bursa Vergi Dairesi Başkanlığı 2014 yılında borçaların tamamının ödenmediği gerekçesiyle Osmangazi ilçesinde bulunan Demirtaş köyündeki evi haczetti.

Bostan bu karar üzerine vergi borcunun tamamını ödediğini ve alınan kararın usülsüz olduğunu savundu. Mahkeme ise cevabında kendisine borcunun kapandığına dair herhangi bir belge verilmediğini ve ödemelerin tamamının gerçekleştirilmediğini öne sürdü. Bu süreçte ise şirket borçların yapılandırması için başvuru yaptı ve borçlar için 18 aylık yapılandırma gerçekleştirdi. Fakat haciz işlemi kaldırılmadı.

Bursa 2. İdare Mahkemesi ise vergi borcu yapılandırılmışken haciz işleminin uygulanamayacağını belirterek, Bostan'ın talebini kabul etti. Ancak Bursa Bölge İdare Mahkemesi yapılandırma kapsamındaki borcun 4. taksitinin ödenmediği gerekçesiyle evin haczini uygun gördü. Bostan ise borcun ödendiğini söyleyerek itiraz ettti. Ancak kabul görmedi. Bostan, haciz kararlarında evin değerinin borcun değerinden fazla olması durumunda borçluya yeni bir ev alacak kadar bir miktarın bırakılması gerektiği gerekçesiyle, evin 'haline münasip ev' kapsamında incelenmediği itirazı yaptı.Ancak bu savunması da karar üzerine etkili olmadı.

Bostan, bunun üzerine AYM'ye 2016 yılında ödenmeyen vergi borcunun karşılığında evine yapılan haczin mülkiyet hakkını ihlal durumunu oluşturduğunu öne sürerek başvuru yaptı.

'KAMU YARARI İLE BİREYSEL HAKLAR ARASINDA ADİL DENGE KURULMALI'

Yüksek Mahkeme, Anayasa'nın 13. maddesinde yer alan, "Temel hak ve hürriyetler, özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabilir. Bu sınırlamalar, Anayasanın sözüne ve ruhuna, demokratik toplum düzeninin ve lâik Cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük ilkesine aykırı olamaz" ifadesine işaret etti.

Mahkeme, alınan kararın ölçülü olup olmadığına bakılması gerektiğini belirterek, "Kamu yararı ile mülkiyet hakkı arasında bir adil dengenin olması gerekir" dedi.

Yüksek Mahkeme verdiği karar neticesinde Bostan'ın borcuna karşılık yapılan haciz işleminin ölçülü olmadığını belirterek mülkiyet hakkının ihlal edildiğine hükmetti.