Doğalgaz savaşları büyüyor
Gazprom’dan Batı’nın petrol kartına misilleme, İngiltere grev sesleriyle çınlıyor, Çin mali açıkta rekor kırdı… Türkiye’de milyonların beklediği asgari ücret nihayet açıklandı, EYT’de umutlar 2023’e kaldı. Hepsi ve daha fazlası Ekonomi Bülteni'nde...
Artı Gerçek - Japonya’da çekirdek tüketici enflasyonu kasım ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,7 arttı. Bir önceki ay çekirdek enflasyon yüzde 3,6 olmuştu. Açıklanan veriyle piyasa beklentisi uyumlu. Japonya'da manşet enflasyon da kasımda, 3,7'den 3,8'e yükseldi. Bu oran son 31 yılın en yüksek enflasyonu olarak kayıtlara geçti. Kasım ayında gıda fiyatları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6,9 arttı.
GAZPROM’DAN TAVAN FİYAT MİSİLLEMESİ
Rus enerji şirketi Gazprom, Alman Wintershall ve Avusturyalı OMV şirketiyle bulunduğu bazı ortak projelerden aldığı doğalgaza belirlenecek fiyattan fazla ödemeyecek. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in imzaladığı kararnameyle, Batılı ülkelerin Rus enerji sektörüne yönelik bazı yaptırımlarına ilişkin karşı yaptırım kararı alındı. Gazprom’un OMV ve Wintershall ile Rusya’da ortak faaliyet gösterdiği bazı doğalgaz sahalarını kapsayan kararnameye göre, Rus şirket buradan aldığı doğalgaza Rus hükümetinin belirleyeceği tavan fiyattan fazla ödeme yapmayacak. Karşı yaptırımların Urengoy ve Yujno-Russkoye gaz sahalarını kapsadığı ifade edilen kararnamede, Rus hükümetine de söz konusu tavan fiyatı 10 gün içerisinde belirleme talimatı verildi.
AB’DEN DOĞALGAZA TAVAN FİYAT: 180 EURO
Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin enerji bakanları, Avrupa'daki enerji krizine karşı alınacak önlemleri ve ithal doğalgaza uygulanacak tavan fiyatı görüşmek üzere Brüksel'de toplandı. Toplantının ardından yapılan açıklamada, üye ülkelerin aşırı yüksek gaz fiyatlarını sınırlamak için geçici bir mekanizma üzerinde anlaştıkları belirtildi. Yapılan açıklamada tavan fiyatın Avrupa'da derinliği en fazla olan Hollanda merkezli sanal doğalgaz ticaret noktası TTF'de işlem gören vadeli gaz kontratının 3 iş günü boyunca 180 euroyu aşması ve aynı dönemde Avrupa'da sıvılaştırılmış doğalgazın (LNG) megavatsaat fiyatının küresel piyasaların 35 euro üzerine çıkması durumunda yürürlüğe gireceği belirtildi.
İNGİLTERE’DE GREV DALGASI BÜYÜYOR: SAĞLIK ÇALIŞANLARI DA GREVDE
Artan enflasyon karşısında ücretlerin hızla erimesi nedeniyle İngiltere’de aralık ayı adeta grev alanına göndü. Demiryolu işlerinin ardından sağlık çalışanları, özellikle hemşire ve paramedikler greve gitti. İlk grev 15 Aralık'ta yapılmıştı. Hükümetle uzlaşma sağlanamadığı için on binlerce hemşire, ikinci kez bir günlük iş bırakma eylemi başlattı. Ülke çapında 300 binden fazla üyesi bulunun ve hemşireleri temsil eden RCN (Royal College of Nursing) sendikası, yüzde 19'luk maaş zammı talebinde bulunurken, hükümet söz konusu talebin karşılanamaz olduğunu savunuyor.
ÇİN’DE MALİ AÇIK REKOR KIRDI
Çin'in geniş bütçe açığı, harcamalar artarken yavaşlayan ekonomi ve Covid Zero politikaları nedeniyle hükümet gelirlerinin daralmaya devam etmesi nedeniyle bu yıl şimdiye kadar rekor kırdı. Maliye Bakanlığı verilerine göre, artan mali açık ocak-kasım döneminde 7,75 trilyon yuan (1,1 trilyon dolar) oldu. Geniş mali dengenin, temel genel kamu bütçelerini ve hükümetin tüm seviyeleri için fon bütçelerini içerdiği belirtildi. Yılın ilk on bir ayında genel kamu geliri yüzde 3 daralarak 18,55 trilyon yuan oldu.
ASGARİ ÜCRET BELLİ OLDU: 8500 LİRA
2023 asgari ücreti, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından 8 bin 506 TL olarak açıklandı. Bu yüzde 54,66'lık bir artışa denk geliyor. Türk-İş asgari ücret açıklamasına katılmadı. Erdoğan, "Yapılan bir dizi toplantı sonunda çalışan ve işveren tarafları maalesef ortak bir rakam üzerinde anlaşamamışlardır" dedi. Ayrıca beklenmedik bir tablo ile karşılaşılması durumunda geçen sene olduğu gibi ara düzenleme yapılabileceği sinyalini verdi.
MERKEZ BANKASI FAİZİ YÜZDE 9’DA TUTMAYA DEVAM KARARI ALDI
Merkez Bankası faiz kararını açıkladı. Piyasa beklentisine uygun olarak faiz oranı değiştirilmedi ve yüzde 9'da sabit tutuldu. Merkez Bankası'nın kasım ayındaki Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısının ardından yapılan açıklamada, yeni faiz indirimi kararlarının alınmayacağı mesajı verilmişti. Açıklamada "Kurul, mevcut politika faizinin küresel talebe ilişkin artan riskleri dikkate alarak yeterli düzeyde olduğunu değerlendirmiş, ağustos ayında başlatılan faiz indirim döngüsünün sonlandırılmasına karar vermiştir" denilmişti.
YILBAŞINDA DOĞALGAZ VE ELEKTRİĞE ZAM YOK
Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimi için geri sayım başlarken, hükümet elektrik ve doğalgaz zammını askıya aldı. Gazetecilerin "Doğalgaz ve elektriğe zam gelecek mi?" sorusuna yanıt veren Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez "Arkadaşlar şu anda çalışıyorlar, ilk değerlendirmelere göre yılbaşında herhangi bir zam söz konusu değil. Kısa süre içerisinde takvimi açıklayacağız inşallah" dedi. Dönmez, elektrikte de şu anda zam öngörmediklerini ifade etti.
EYT DÜZENLENMESİ 2023’E KALDI
Milyonların beklediği emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesi TBMM'nin tatil kararı almasıyla 2023'e kaldı. Muhalefetin itirazlarına rağmen AK Parti´nin kabul edilen grup önerisine göre; gündemin ön sıralarına alınan tekliflerin 20, 21, 22 ve 23 Aralık günü tamamlanması, bu tekliflerin tamamlanması halinde, TBMM'nin 27, 28 ve 29 Aralık 2022 Salı, Çarşamba ve Perşembe günleri toplanmaması şeklindeki önerileri kabul edildi. Bu karara göre; TBMM 26 Aralık Pazartesi'nden başlayarak 3 Ocak Salı gününe kadar yasama faaliyetlerine ara verecek.
EV SAHİPLERİNİN SAYISI AZALMAYA DEVAM EDİYOR
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) tarafından, Türkiye'de 2010-2021 yılları arasındaki konut sahipliği oranı araştırıldı. Akademisyenler Seyfettin Gürsel, Gökhan Şahin Güneş ve Mehmet Cem Şahin yönetimindeki akademik araştırmaya göre, 2010’da yüzde 59 olan konut sahipliği oranı 2021 yılında yüzde 55,5’e geriledi. Farklı gelir gruplarının konut sahiplik oranları incelendiğinde, bu oranın en düşük gelir grubunda yüzde 51,3’ten 46’ya (5,3 puan), orta gelir grubunda yüzde 58,5’ten 52,8’e (5,7 puan), en yüksek gelir grubunda ise yüzde 70,4’ten 66,1’e (4,3 puan) düştüğü görüldü.
HAZIRLAYAN: MÜHDAN SAĞLAM