Dolar neden yükseliyor?
Dolar/TL yükselişine ara vermeden devam ederken, kur gece yarısı 4.80 seviyesini aştı. Dolar/TL dün gece illikit piyasada yeni zirve olan 4.82 seviyesini geçti.
Tokyo'daki Credit Agricole CIB Döviz Birimi İdari Direktörü Yuji Saito, Türk Lirası'nda gece saatlerindeki sert düşüşe ilişkin, "TL, işlemlerin New York'tan Tokyo'ya geçmesiyle birlikte 'zararı durdur' emirlerinin tetiklenmesi etkilenmiş olabilir" değerlendirmesinde bulundu.
Bu sabah 4.76 seviyesinden güne başlayan kur, şu sıralar 4.78 seviyesinden işlem görüyor. Piyasa, Merkez Bankası'nın ne zaman aksiyon alacağını merak ediyor...
Devlet Bahçeli'nin erken seçimi işaret ettiği 17 Nisan salı günkü grup toplantısından sonra dolar 4.10 seviyesindeydi. Bir gün sonra Bahçeli, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşerek seçimin tarihini 24 Haziran 2018 olarak açıkladı. Bu kararı piyasa ilk başta olumlu karşıladı. Öyle ki dolar üç kuruş gerileyerek 4.07'ye kadar indi.
Ancak, ne olduysa bundan sonra oldu. Türkiye iç siyasetinde bir belirsizlik başladı. Seçimlere hangi partinin katılıp katılamayacağı merak konusu oldu. Seçim vaatlerinden dolayı mali disiplinden ciddi anlamda ödünler verildi.
MALİ DİSİPLİN BOZULUYOR
Emekliye iki bayramda 1000'er TL, benzinde ÖTV ayarı gibi adımlar Maliye'yi zorlamaya başladı.
ABD'nin Çin ile ticaret savaşında attığı karşılıklı adımlar doları küresel ölçekte güçlendirdi.
Merkez Bankası'nın kura müdahalesinin gecikmesi artışın bu denli olmasının sebeplerinden biri olarak yorumlanıyor.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları Fitch ve S&P'den art arda Türkiye için uyarı açıklamaları yapılmaya başladı. Tüm bu gelişmelerle birlikte Türk Lirası dolar karşısında son üç haftada yüzde 18 değer kaybetti.
Türk Lirası yıl başından bu yana ise yüzde 20'den fazla değer kaybetti ve gelişen piyasa para birimleri arasında dolara karşı en kötü performans gösteren para birimlerinden biri oldu.
MERKEZ MÜDAHALEDE GECİKİYOR
Dolar 4.8213, euro 5.6837, sterlin 6.5404 lira ile yeni rekor seviyelere yükselirken uzmanlar Merkez Bankası'nın bir an önce adım atması gerektiğini, adım gelmezse kurda baskının devam edebileceğini belirtiyor.
Gedik Yatırım Algoritmik İşlemler Müdür Yardımcısı Gizmen Nalbantlı, Merkez Bankası müdahale etmedikçe kurdaki yükselişin devam edeceğini söyledi. Nalbantlı, dış borç ve özel sektörün borcunda ciddi sıkıntılar olduğunu ifade ediyor.
Nalbantlı, "Özellikle dış borç ve reel sektör döviz borcu tarafında çok ciddi sıkıntılar var. Son kur hareketi reel sektör net döviz borcunu 167 milyar TL artırdı. Bir yıl içinde ödenmesi gereken borç 200 milyar dolar. 1 Ocak itibarıyla 605 milyar TL değerinde olan dış borcumuz 18 Mayıs itibarıyla 718 milyar TL tutarında. Borçların GSYH oranı ise 2001 krizi seviyesinin üzerine çıkmış durumda. Kurdaki yükselişin önüne geçmek için Merkez Bankası’nın ciddi bir faiz artışı yapması gerekiyor. Geçtiğimiz hafta yapılan Erdoğan ve Çetinkaya görüşmesi sonrası bir hamle gelecek beklentisi ile dolarda sert aşağı hareket görülmüş, hamle gelmeyince kur yeniden yükselmişti. Siyasi cephenin faizleri indireceğiz söylemleri devam ettiği sürece kurdaki yükseliş maalesef durmayacaktır" dedi.
BÜTÇE ENDİŞE KONUSU
Meksa Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Figen Özavcı Gümülcineli, kurun 4.82'ye kadar yükselmesinde etkili olan gelişmeleri şöyle sıraladı:
"Bütçe tarafımız çok kuvvetliydi. Şimdi verilen teşvikler ve benzer adımlarla en güçlü kalemimiz olan bütçe konusunda endişeler oldu. Fiyat istikrarına yönelik endişeler de var. İçeride TCMB'nin bağımsızlığını sorgulatacak tarzda açıklamalar oldu. Mali disiplinde bozulma, fiyat istikrarına ilişkin tedirginliklerin yanı sıra yüksek jeopolitik riskler, OHAL süreci de yatırımcılarda tedirginliğe neden oluyor."
Özavcı, Merkez Bankası'ndan her geçen gün daha fazla faiz artışı beklendiğini, bu nedenle bir an önce harekete geçilmesi gerektiğini belirtti. Özavcı "Merkez Bankası bundan iki hafta önce 100 - 150 baz puanlık artışla piyasayı sakinleştirebilecekken her geçen gün Merkez Bankası'ndan beklenen faiz artırım miktarı giderek artıyor" dedi.
PİYASANIN ÜZERİNDE TCMB BASKISI ARTIYOR
GCM Menkul Değerler Araştırma Uzmanı Enver Erkan da, kurda yaşanan sert düşüşün devam edebileceğini belirterek, "Piyasanın faiz artış beklentileri artarken Merkez Bankası’ndan gelebilecek hamlenin bilinmemesi ve ortada da fiyatlama dinamiklerini değiştirecek bir aksiyon olmaması kurda yükselişin önüne geçilememesine neden olmaktadır. İçeride TL’nin kuvvetlenmesini sağlayacak adımlar gerekirken, ABD tahvil piyasasındaki satışlar kura yükseliş olarak yansıyabilir. Bu kapsamda, Merkez Bankası kaynaklı katalist haber akışı söz konusu olmazsa TL’de de değer kaybı eğilimi devam edebilir" dedi. (EKONOMİ SERVİSİ)
