Dolarda yukarı yönlü F-35 tansiyonu
Dolar geçen haftaki dalgalı seyrini seçim sonrasına da taşıdı. Dün akşam 5.42'ye kadar gerileyen kur F-35'lere ilişkin yeni haber akışının etkisiyle 5.58 seviyesinde.
ARTI GERÇEK - Yerel seçimlerin ardından İstanbul'a ilişkin itirazlar belirsizliğe neden olurken, yön arayışında olan dolar/TL 5.57 bandında işlem görüyor.
Güne yükselişle başlayan kur 5.5915'a kadar yükseldikten sonra bir miktar geri çekilse de tekrar 5.58 civarına geri döndü. Euro/TL de yüzde 1,40 artışla 6.26'dan alıcı buldu. Dışarıda ise dolar endeksi 97.340'da yukarı yönlü.
Seçim gecesi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ekonomiyi önceleyen ve 4,5 yıllık seçimsiz dönem vurgusu yaptığı açıklaması pozitif algılansa da, İstanbul'da sonucun hala belli olmaması ekonomiye odaklanmanın gecikeceği algısına neden oluyor.
F-35 EKİPMANLARININ TÜRKİYE'YE TESLİMATI DURDURULDU
Bu arada TL üzerinde başlıca baskı unsuru olan S-400/F-35 geriliminde ABD ilk somut adımı attı ve F-35 savaş uçaklarının operasyonel kapasiteye ulaşmasını sağlayacak ekipmanların Türkiye'ye teslimatını durdurdu. Konunun, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun NATO zirvesi için bu hafta Washington'a yapacağı ziyarette ele alınması bekleniyor.
Ankara'nın Rus yapımı S-400 hava savunma sistemlerini satın almasına karşı çıkan ABD, F-35 savaş uçağında kullanılan ekipmanların Türkiye'ye tedariğini durdurarak şu ana kadarki ilk somut adımını attı. Konu hakkında bilgi sahibi ancak adının açıklanmasını istemeyen iki kaynak, ABD'li yetkililerin Türk mevkidaşlarına F-35 uçaklarının kullanılması için gereken ekipmanı artık teslim alamayacakları bilgisini verdiğini belirtti. Pentagon da ekipmanın teslimatının durdurulduğu bilgisini doğruladı.
TESLİMATIN DURDURULDUĞUNU PENTAGON DA DOĞRULADI
Pentagon Sözcüsü Hava Yarbay Mike Andrews, "Türkiye S-400'ü teslim almaktan vazgeçene kadar F-35'lerin operasyonel kapasiteye ulaşmasını sağlayacak teslimat ve faaliyetler askıya alındı" ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve diğer yetkililer Türkiye'nin S-400 füzelerini satın almak için anlaşma yaptığını ve bundan vazgeçmeyeceğini belirterek, şu anda füzelerin Türkiye'ye teslim tarihinin görüşüldüğünü belirtmişlerdi. ABD'li yetkililer ise Türkiye'nin hem S-400'e hem de F-35'lere aynı anda sahip olamayacağını söylüyor.
F-35 savaş uçağı projesinin ana ortakları arasında bulunan Türkiye'deki bazı savunma sanayi şirketleri uçağın parçalarını üretiyorlar. Reuters geçen hafta Washington'un Türkiye'yi F-35 tedarik zincirinden çıkarmanın yollarını incelediğini belirtmişti. Türkiye F-35'in gövde, iniş takımı ve kokpit gösterge parçalarını üretiyor. F-35'in karmaşık küresel üretim ve tedarik zinciri planları hakkında bilgi sahibi kaynaklar, Türkiye'nin projede vazgeçilemez bir rolü olmadığını belirtmişlerdi.
REFORM TAKVİMİNİN AÇIKLANMASINI BEKLİYORUZ
Bir bankanın Hazine yetkilisi, "Piyasada seçimlerin ardından yakından izlenen ve yön belirleyici bir kaç konu var. Dört yıl seçimsiz dönem söylemi var; piyasanın öngörüsü de şu an için yerel seçimlerin bir erken genel seçimi tetiklemeyeceği yönünde. Ancak yine de seçim sonuçlarının AK Parti'de bir değişim yaratıp yaratmayacağını izleyeceğiz. Önümüzdeki hafta yapısal reform takviminin açıklanmasını bekliyoruz. Bu açıklamada kısa vadede popülist adımlara mı yoksa uzun vadeli yapısal adımlara mı odaklanılacağı önemli" dedi ve ekledi:
"Bir diğer konu ise Türkiye ABD ilişkileri. ABD dün, F-35 savaş uçağında kullanılan ekipmanların Türkiye'ye tedariğini durduracağını açıkladı. Tansiyon artıyor ve bu piyasalara yansıyor. Çok kritik bir konu ve TL'yi her iki yönlü sert ayrıştırma potansiyeli taşıyor. Son olarak dolarizasyon konusuna gelirsek dün uzun bir aradan sonra ilk kez bireysellerin döviz satışına geçtiğini gördük. Bunun devam edip etmeyeceğini izleyeceğiz."
İRAN PETROLÜNE VERİLEN MUAFİYET UZATILACAK MI?
Türkiye için ABD kaynaklı bir başka zorlayıcı başlık da İran petrolüne verilen muafiyetin uzatılıp uzatılmayacağı. Muafiyetin süresi Mayıs ayında sona erecekken, ABD İran yaptırımlarını genişletmek için hazırlık içinde.
Diğer taraftan küresel piyasaların izlediği başlıca gelişme kördüğüme dönen Brexit süreci. Son olarak dün İngiliz parlamentosu aralarında iptal ve yeni referandum seçeneklerinin de bulunduğu dört farklı teklifi reddetti. Başbakan Theresa May'in planını üç kez reddeden parlamento, geçtiğimiz haftalarda sekiz başka teklifi de reddetmişti.