'Duble MTV'de AYM kararı tartışılıyor: 20 yıl önceki iptal kararı emsal teşkil eder mi?
Artı Gerçek - Motorlu Taşıtlar Vergisi'nin (MTV) 2023 yılı sonuna kadar bir kereye mahsus olmak üzere tüm araçlar için iki katına çıkarılmasını düzenleyen kanun, 'ek vergi'ye ilişkin anayasal tartışmalara kapı araladı.
AKP'nin 3 Nisan 2003'te Meclis'e sunduğu ve CHP'li iki milletvekili tarafından itiraz edilmesi sonucu 'duble MTV'nin Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) verdiği iptal kararı, 'Emsal teşkil eder mi?' sorusunu akıllara getirdi. AYM, iptal kararını Anayasa'nın 2,10 ve 73. maddelerine dayandırmıştı. AYM, kararında Anayasa maddelerine ilişkin şu ifadelere yer verilmişti:
MADDE 2
"Hukuk devleti, insan haklarına dayanan, bu hak ve özgürlükleri koruyup güçlendiren, eylem ve işlemleri hukuka uygun olan, her alanda adaletli bir hukuk düzeni kurup bunu geliştirerek sürdüren, Anayasa'ya aykırı durum ve tutumlardan kaçınan, hukuku tüm devlet organlarına egemen kılan, Anayasa ve yasalarla kendini bağlı sayan, yargı denetimine açık, Anayasa'nın ve yasaların üstünde yasa koyucunun da bozamayacağı temel hukuk ilkeleri bulunduğu bilincinde olan devlettir."
MADDE 10
"Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir."
MADDE 73
"Anayasa'nın 73. maddesinde, herkesin kamu giderlerini karşılamak üzere mali gücüne göre vergi ödemekle yükümlü bulunduğu, vergi yükünün adaletli ve dengeli dağılımının, maliye politikasının sosyal amacı olduğu, vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerin kanunla konulacağı, değiştirileceği veya kaldırılacağı öngörülmüştür."
'OLAĞANÜSTÜ DURUM' AYRINTISI
AYM'nin ilgili kararında 'olağanüstü durumların gerçekleşmesi halinde bunun hukuka uygun olacağı' kanaati yer alıyor. Uzmanlar, iktidarın 'duble MTV' iptali tartışmalarında 6 Şubat Maraş merkezli depremlerini 'olağanüstü durum' olarak gerekçe olarak gösterebileceğini söylüyor.
'DEPREM NEDENİYLE 'ANAYASAYA UYGUN' OLDUĞU SÖYLENEBİLİR'
Sosyal medya hesabından konuya ilişkin AYM kararını paylaşan Ankara Bilim Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Avukat Doç. Dr. Serkan Ağar, şu ifadeleri kullandı:
"Anayasa Mahkemesi ek MTV ile ilgili verdiği bir iptal kararında olağanüstü durumların gerçekleşmesi halinde bunun hukuka uygun olacağı kanaatindedir. Yaşadığımız elim deprem hadisesi nedeniyle torba kanunla getirilen ek MTV düzenlemesinin anayasaya uygun olduğu söylenebilir."
Anayasa Mahkemesi ek MTV ile ilgili verdiği bir iptal kararında olağanüstü durumların gerçekleşmesi halinde bunun hukuka uygun olacağı kanaatindedir. Yaşadığımız elim deprem hadisesi nedeniyle torba kanunla getirilen ek MTV düzenlemesinin anayasaya uygun olduğu söylenebilir. pic.twitter.com/IhZqDQ6FcQ
— Serkan Ağar (@serkan1agar) July 6, 2023
Sosyal medyada 'Vergi Hukukçusu' adlı hesabından paylaşım yapan Avukat Mehmet Bozkurt da "20 yıl önce 2003 yılı Temmuz ayında getirilen Ek MTV düzenlemesi Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmişti. Ancak iptal gerekçesi olağanüstü bir durum olmaksızın ek vergi tahakkuk ettirilemezdi. Şimdi deprem nedeniyle ek vergi düzenlemesi yapılmaktadır" dedi.
20 yıl önce 2003 yılı Temmuz ayında getirilen Ek MTV düzenlemesi Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmişti.
— Vergi Hukukçusu (@vergihukukcu) July 5, 2023
Ancak iptal gerekçesi olağanüstü bir durum olmaksızın ek vergi tahakkuk ettirilemezdi.
Şimdi deprem nedeniyle ek vergi düzenlemesi yapılmaktadır.
AYM E:2003/73 K:2003/86 pic.twitter.com/zkIa7VGa7U
'DEPREM GEREKÇESİ YETERLİ DEĞİL'
Murat Batı ise dün T24'te yayımlanan yazısında depremin gerekçe olarak gösterilebileceği tartışmalarına ilişkin şunları söyledi:
"Ek MTV’nin Kanun Teklifi gerekçesinde sadece deprem nedeniyle ortaya çıkan zararı gerekçe göstermesi getirilecek olan ek MTV’nin meşru amacının yeterli olmadığı kanaatindeyim. AYM’nin 2003/73 esas sayılı kararında da vurguladığı üzere malî güç nazara alınmaksızın ve olağanüstü bir durum da olmaksızın ikinci kez vergi tahakkuk ve tahsil edilmek suretiyle vergi yükü araç sahipleri aleyhine ağırlaştırılmaktadır.
Bu noktada araç sahibi olan herkesten alınan bu ek MTV’nin mali güç kavramına da aykırılık oluşturmaktadır. Şöyle ki bir tür servet vergisi mahiyetinde olan bu ek vergi için tek kriter sadece MTV kapsamındaki bir araca sahip olunması kâfi gelmekte bu kişilerin sahip olduğu ekonomik değerler dikkate alınmamaktadır.
Bu noktada mevcut ek MTV’nin belirlilik, mali güç ve meşru amaç konusunda ele alınıp tekrardan değerlendirilmesi gerekmektedir. Hatta mevcut Kanun Teklifinden çıkartılması yerinde olacaktır."
'CHP DERHAL İPTAL DAVASI AÇMAK ZORUNDA'
Avukat Adnan Ulutaş da şu değerlendirmelerde bulundu:
"Bu ek vergiler ve harçlara yüzde elli zam ANAYASAYA AYKIRIDIR! 2003’de CHP böyle zammı AYM'ye götürmüş ve iptal ettirmişti! Şimdi CHP derhal bu KDV,MTV, HARÇLARA GETİRİLEN ZAMMIN iptali için AYM’ye yürütmeyi durdurmalı iptal davası açmak zorundadır!" (HABER MERKEZİ)
Bu ek vergiler ve harçlara yüzde elli zam ANAYASAYA AYKIRIDIR!
— Av.Adnan Ulutaş (@Avadnanulutas) July 7, 2023
2003’de CHP böyle zammı @AYMBASKANLIGI’na götürmüş ve iptal ettirmişti!
Şimdi @herkesicinCHP derhal bu KDV,MTV, HARÇLARA GETİRİLEN ZAMMIN iptali için AYM’ye yürütmeyi durdurmalı iptal davası açmak zorundadır!@Akparti
Hangi araç sahibi ne kadar motorlu taşıtlar vergisi ödeyecek?
Memur maaşı zammı teklifi yeni vergilerle geldi: Ek motorlu taşıtlar vergisi ödenecek
