EYT'de 15 maddelik emeklilik süreci
Artı Gerçek - Çalışma Bakanı Vedat Bilgin'in 16 Aralık'ta sona erecek bütçe görüşmelerinin ardından EYT düzenlemesini kamuoyu ile paylaşması bekleniyor. Sosyal güvenlik uzmanı Özgür Erdursun, tv100'deki yazısında başvuru sürecini, tazminat, işten ayrılma ve tekrar çalışma koşullarını ve neler yapılması gerektiğini yazdı.
1- EYT’li olup olmadığınızı öğrenin.
2- Hangi statüden emekli olacağınızı son 2 bin 520 gün bildirilen primlerinize göre (SSK, BAĞ-KUR, Emekli Sandığında) daha fazla gününüz varsa öğrenin ve en çok prim hangi statüdeyse hesaplayın.
3- Hangi statüden SSK, BAĞ-KUR, Emekli Sandığı, Banka Sandığı emekli olacaksanız emeklilik için prim gününüz ve sigortalılık sürenizi tespit edin.
4- Prim gün sayısı eksiklerinizi SGK’ya borçlanma imkânınız varsa borçlanma ile (doğum, askerlik, yurt dışı borçlanması gibi 5510 SK. Madde 41) eksik günlerinizi tamamlayın, borçlanma hakkınız yoksa ya da borçlanma ile prim gün sayınızı tamamlayamıyorsanız, eksik günleri nasıl tamamlayacağınızı öğrenin ve eksik primlerinizi tamamlayın.
5- Sigortalı sürenizi 18 yaş baz alınarak kadınlar 20, erkekler 25 yıllık sigortalılık sürenizi tespit edin, erkeklerde 25 yıl tamamlanmıyorsa sigorta öncesi süreler için SGK’ya borçlanma hakkınız varsa borçlanma yapın ve sigortalık sürenizi tamamlayın.
6- EYT yasasının çıkması ile yasanın yürürlük tarihinde emeklik için çalışmıyorsanız SGK’ya Tahsis Talebi için müracaatta bulunun, isterseniz e-devlet üzerinden ya da Tahsis Talep Formunuzu doldurup iadeli taahhütlü posta ile emeklilik müracaatında bulunabilirsiniz.
7- Çalışıyorsanız öncelikle emekliliği hak ettiğinizi belgelendirecek yazıyı SGK’dan alın ve işverene teslim edin.
8- İşveren kod: 8 ile emeklilik nedeniyle işten çıkışınızı yapmalı.
9- İşten çıkışınız yapıldıktan sonra emeklilik için bağlı bulunduğunuz il, ilçe Sosyal Güvenlik Kurumuna Tahsis Talep (emeklilik) başvurusunda bulunun, e-devlet ya da iadeli taahhütlü posta ile emeklilik Tahsis Talep Formunuzu doldurup, müracaatta bulunun.
10- Son çalıştığınız iş yerinde bir yıl ve üzerinde çalışmalarınız varsa gün, ay, yıl olarak kıdem tazminatınızı ve kullanmadığınız yıllık izin, sosyal haklarınızı talep edeceksiniz. Kıdem tazminatının taksitle ödenmesi konusunda işverenin size yazılı talepte bulunması gerekir. Bunu kabul etmezseniz tazminatınızın peşin ödenmesi gerekir. Taksitli tazminatı kabul ederseniz, taksitlere mevduata uygulanan en yüksek faizin uygulanarak size ödenmesi gerekir.
11- İşverenle emeklilik sonrasında çalışıp çalışmayacağınız konusunu konuşun, emeklilik sonrası tekrar çalışacaksanız, emeklilik sonrasında işveren tekrar sigorta işe girişinizi SGK’ya SGDP ile (Sosyal Güvenlik Destek Primi) bildirecek.
12- Artık siz emekli olmuş, tazminatınızı almış ve emekli olarak tekrar işe başlayan kişi olacaksınız.
13- Emekli olduktan sonra çalışanların emekli aylıklarından mevcut yasalarımıza göre kesinti yapılmaz.
14- Emekli olduktan sonra tüm tazminat ve yasal haklarınızı aldıktan sonra tekrar çalışmak istemiyor ve kendi adınıza şahıs işletmesi açmak ya da şirket kurmak, şirket ortağı almak istiyorsanız bunları yapabilirsiniz, emekli olduğunuz için BAĞ-KUR primi ödemezsiniz. Ayrıca emekli aylığınızdan mevcut yasalarımıza göre kesinti yapılmaz.
15- Şahıs işletmeniz, şirket ortaklığınız, Esnaf Odasına, Ticaret Sicile, Ziraat Odasına kaydınız var ve emekli olmuşsanız bu faaliyetlere devam edebilirsiniz. Bu durumda BAĞ-KUR primi ödemezsiniz, emekli aylığınızdan mevcut yasalarımıza göre kesinti olmaz.