İsrail, Türkiye'den bir şirketi Hayfa Limanı ihalesinde nasıl diskalifiye etti?

Türkiye ile İsrail arasındaki siyasi gerilim yerini normalleşme sürecine bırakırken, Tel Aviv Yönetimi ilginç bir adım attı. Gözler, İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un mart ayında Türkiye’ye yapacağı ziyaretteyken, İsrail Hükümeti, bir Türk şirketinin ihaleye katılımını engelledi.

Türkiye’nin yurtdışında faaliyet gösteren en büyük liman firmalarından Yıldırım Holding, 2020 yılında İsrail’in dünyaya açılan kapısı Hayfa Limanı’nın özelleştirilmesi için teklif vermişti. Ekim 2020’de Hayfa Limanı ile Çinlilerin ilgilendiğini, ABD’nin devreye girmesiyle yeni konsorsiyumlar kurulduğu ortaya çıkmıştı. O konsorsiyumlardan biri İsrail’in siyasi ve ekonomik ilişkiler kurmaya başladığı Birleşik Arap Emirlikleri’nin kamuya ait şirketi DP World, diğeri ise Yıldırım Holding’in başını çektiği grup.

İKİNCİ TEKLİF BAE’Lİ DP WORLD’DEN

Dünya gazetesinde yer alan habere göre, BAE merkezli DP World, İsrailli işadamı Shlomi Fogel’e ait Israel Shipyards Industries adlı firma ile bir ortaklık yaptı ve bu ortaklıkla teklif verdi. Türk şirketi Yıldırım Holding’in konsorsiyumunda ise ABD’li GreaStone Logistics, İsrailli işadamı Eli Tilles gibi firmalar bulunuyordu.

BAE ile artan olumlu gelişmelerin de etkisiyle ihalenin DP World’e verileceğinin sinyali geçen yıl verilmişti. Şubat 2021’de Dünya gazetesinde "İsrail, Hayfa’da Türklere negatif ayrımcılık yapıyor" başlığıyla duyurulan yazıda, İsrail yönetiminin bir onay süreci başlattığını, Dubaili şirkete onay verdiğini yazmıştık. Ancak Türk firmanın olduğu konsorsiyum bu süreçten maruz bırakılmıştı.

ULAŞTIRMA BAKANI, İSRAİL’E MEKTUP YAZMIŞTI

Haberin ardından Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu’nun, İsrail Ulaştırma Bakanı Miri Regev'e, "Hayfa Limanı'nın özelleştirme ihalesi" ile ilgili talepler içeren bir mektup gönderdiği iddiası da İsrail basınında yer almıştı.

İddia edilen mektupta Karaismailoğlu, İsrailli mevkidaşı Regev'i, iş insanı Yüksel Yıldırım'ın sahibi olduğu, uluslararası liman işletmecisi Yılport'a, ihaleye girebilmesi için "adil bir fırsat" tanımaya çağırmıştı. Süreç, dün tamamlandı ve Türk şirketi ve bulunduğu konsorsiyum diskalifiye edildi.

İhale komisyonu, Türk şirketlerinin bulunduğu konsorsiyuma yaptığı diskalifiye bildiriminde, ulusal güvenlik endişelerini dile getirdi. Açıklamayı Hükümete bağlı Devlet Şirketleri Kurumu'nun da başkanı olan Maliye Bakanlığı üst yöneticisi Ram Belinkov yaptı. İsrail Milli Güvenlik Kurulu, Devlet Şirketleri İhale Komitesi'nin, Yılport'un ihaleye katılımını kabul etmesine rağmen, "bir Türk firmasının stratejik varlık içeren bir ihaleye teklif vermesine izin verme konusundaki çekincelerini" dile getirmişti.