Jeopolitik riskler sürüyor: Dolar 14,65 seviyesini test etti, borsa yükselişte

+GERÇEK - Jeopolitik gelişmelere yönelik haber akışı risk iştahını baskılamayı sürdürürken, Türkiye özelinde ise savaşın ekonomik etkileri ve enflasyon kaygıları ön planda. Dolar/TL, Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesiyle geçen hafta 14,62'ye ulaşan yükselişinin ardından 14'ün altına gerilemiş, ardından yeniden yükselişe geçmişti.

Kur bir hafta sonra bugün 14,65 seviyelerini test etti. Dolar/TL yüzde 1 yükselişle 14,64 seviyesinde yer aldı. Euro/TL ise 16,02'den el değiştiriyor.

Enerjisinin neredeyse tamamını ithal eden Türkiye için enerji maliyeti Rusya krizinin ilk ve en belirgin etkisin yaşandığı alan oldu. Yüzde 50'yi aşan ve önümüzdeki aylarda yüzde 65'e doğru yükselmesi beklenen enflasyon ve enerji maliyetlerindeki rekor artış ekonomi politikalarına ilişkin endişeleri artırıyor.

Analistler, Rusya-Ukrayna savaşı ve bu paralelde uygulanan yaptırımların ekonomik etkilerine yönelik endişelerle piyasalarda risk iştahının düşük seyrettiğini belirterek, güvenli liman olan emtia piyasalarına yönelimin devam edebileceğini aktardı.

Dün, ABD Başkanı Joe Biden, Rusya'dan petrol, sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ve kömürün ithalatını yasaklayan kararnameyi imzalamasının ardından Brent petrolün varil fiyatı Temmuz 2018'den bu yana en yüksek seviye olan 131,1 dolar seviyelerini test ederken, bugün 129,3 dolar seviyelerinde hareket ediyor.

RUS RUBLESİ DÜŞÜŞLE AÇILDI

Rus rublesi Moskova'da yeniden başlayan işlemlerde dolar karşısında yüzde 8 düşerek 113.88'den işlem gördü.

Bu arada Rusya Dışişleri Bakanlığı ekonomik işbirliği direktörü, Batılı devletlerin getirdiği yaptırımların ardından Rusya'nın rezervlerinden ve dışarıya yapılacak ödemelerde dolar kullanımını azalttığını söyledi

Ukrayna işgali nedeniyle batılı ülkelerin sert finansal yaptırımları ile karşılaşan ve ekonomisi sarsılan Rusya, ekonomideki son durum nedeniyle döviz alım satımına sınırlama getirdi. Rusya Merkez Bankası, yabancı para cinsinden satışları 9 Mart-9 Eylül tarihleri arasında askıya aldığını duyurdu.

Rusya Merkez Bankası, döviz rezervlerinin büyük bir bölümünün dondurulmasına sebep olan yaptırımlar nedeniyle para birimi kontrollerinin sıkılaştırıldığını açıkladı.

DÖVİZ SATIŞI YASAKLANDI

Rusya Merkez Bankası'ndan yapılan yazılı açıklamaya göre bankaların 9 Mart-9 Eylül tarihleri arasında döviz cinsinden satış yapamayacakları, döviz mevduat sahiplerinin para çekme limitlerinin de maksimum 10 bin dolar olacak şekilde düzenlendiği belirtildi. Mevduat sahipleri 10 bin doların üstündeki rakamları Rus rublesi olarak çekebilecek.

Rusya Merkez Bankası’nın bu kararının ardından dövizin kara borsaya düşebileceğinden endişe ediliyor. Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra böylesine katı para birimi kontrollerinin Rusya’da ilk defa yaşandığı belirtiliyor.

SAVAŞTAN SONRA YÜZDE 60 DEĞER KAYBETTİ

Bu sırada Rus Rublesi’ndeki değer kaybı da sürdü. Ruble geçen haftaki kapanışının neredeyse yüzde 20 altında.

Dolar/ruble kuru 128 seviyesinde seyrederken halihazırda alış ve satış fiyatları arasındaki makasın oldukça yüksek olduğu belirtiliyordu. Ayrıca Ruslar’ın bir süredir dövize erişimi oldukça zorlaşmıştı.

Rusya’nın Ukrayna işgali başlamadan önce 1 dolar 80 Ruble civarındaydı. İşgal sonrası rubledeki değer kaybı yüzde 60 oldu. Rubledeki değer kaybında savaşın yarattığı ekonomik belirsizliklerin yanı sıra batılı ülkelerin Rusya’ya uyguladığı sert ekonomik yaptırımlar etkili oldu.

Rus bankaları küresel sistemden dışlanırken son olarak dün ABD ve İngiltere, Rusya’nın petrol ihracatına ambargo koymuştu.