Konutun yanına yaklaşılmıyor, EYT belirsizliği sürüyor
Resmi verilere göre, konut fiyatlarındaki yıllık artış yüzde 190'ı bulurken, EYT düzenlemesine ilişkin AKP üst yönetiminden farklı açıklamalar geliyor... Avrupa ve ABD ise faizde frene basmaya başladı... Ekonomideki gelişmeler Ekonomi Bülteni'nde...
Artı Gerçek - ABD Merkez Bankası (Fed) yılın son toplantısında da faiz trendini sürdürdü, ancak bu kez vites düşürerek, 75 baz puan yerine 50 baz puanlık artışa gitti. Böylece faiz 2007’den bu yana en yüksek seviyesine ulaşarak 4,25-4,50 aralığına yükseldi. Federal Açık Piyasa Komitesinin (FOMC) maksimum istihdam ve uzun vadede yüzde 2 enflasyon elde etmeyi amaçladığı vurgulanan açıklamada, bu hedeflerin desteklenmesi için federal fon oranının yüzde 4,25-4,50 aralığına yükseltilmesine karar verildiği ifade edildi. Piyasa beklentileri de Fed'in politika faizini 50 baz puan artırması yönündeydi.
İNGİLTERE'DE ENFLASYON TAHMİNLERİN ALTINDA KALDI
İngiltere İstatistik Ofisi'nin verilerine göre enflasyon kasımda yıllık yüzde 11,1'den yüzde 10,7'ye geriledi. Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin beklentisi yüzde 10,9'du. Yavaşlamada benzin, giyim ve ikinci el araç maliyetlerindeki gerileme etkili oldu. Çekirdek enflasyon ekimdeki yüzde 6,5 artış sonrası kasımda yüzde 6,3'e geriledi. Hizmet enflasyonu yüzde 6,3 ile 30 yılın zirvesinde kaldı.
AVRUPA MERKEZ BANKASI FAİZ ARTIRIMINI SÜRDÜRDÜ
Avrupa Merkez Bankası (ECB), 2022'nin son toplantısında faizlerde 50 baz puanlık artışa gitti. Ana refinansman oranı yüzde 2,5, marjinal borç verme imkanı yüzde 2,75 ve mevduat faizi yüzde 2 seviyesine yükseldi. Bu kararla ECB dördüncü kez faiz artırımına gitmiş oldu. Bankanın bu adımı, piyasa aktörlerinin beklentisiyle uyumluydu. Böylece ECB, varlık alım programı portföyünün mart başından itibaren ölçülü ve öngörülebilir bir hızda düşeceğini açıkladı. Varlık alım portföyündeki düşüş 2023'ün ikinci çeyreğinin sonuna kadar aylık bazda ortalama 15 milyar euro olacak.
EURO BÖLGESİ ENFLASYONUNA GÜNCELLEME
Eurostat verilerine göre 19 üyeli Euro Bölgesi'nde kasım ayı enflasyonu yüzde 10'dan yüzde 10,1'e yenilendi. Yukarı yönlü revizyon, Avrupa Merkez Bankası'nın enflasyonla mücadelede şahin planlarını teyit eti. Enflasyonda 1,5 yıl sonra görülen ilk yavaşlama, Avrupa Merkez Bankası'nın bu hafta faiz artış hızında frene basmasına neden olmuş ve ECB 50 baz puanlık faiz artışı yapmıştı. ECB, 2025'e enflasyonun kadar yüzde 2'lik hedefin üzerinde kalacağı öngörüsüyle önümüzdeki yıl da faiz artırımını sürdüreceği mesajı vermişti. Euro bölgesinde kasım enflasyonu; Macaristan'da yüzde 23,1, Letonya'da yüzde 21,7, Almanya ve Hollanda'da yüzde 11,3, Avusturya'da yüzde 11,2, Yunanistan'da yüzde 8,8, Fransa'da yüzde 7,1 ve İspanya'da yüzde 6,7 oldu.
ÇİN EKONOMİK AKTİVİTESİNDE YAVAŞLAMA
Covid salgınının önüne geçmek için uygulanan tedbirler Çin'in sanayi üretiminde büyümenin daha da ivme kaybetmesine ve perakende satışların mayıs ayından bu yana görülen en büyük düşüşü yaşamasına yol açtı. Ulusal İstatistik Bürosu verilerine göre kasım ayında sanayi üretimi geçen yılın aynı ayına göre sadece yüzde 2,2 arttı. Ekonomistler üretimin yüzde 3,6 büyümesini bekliyorlardı. Ekim ayında üretim yüzde 5,0 büyümüştü. Perakende satışlar ise kasım ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5,9 daraldı. Satışlar bir önceki aya göreyüzde 0,15 düştü. Analistler, perakende satışların geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,7 ve ekim ayına göre yüzde 0,5 düşmesini bekliyordu.
KONUT FİYATLARINDA YILLIK ARTIŞ YÜZDE 190
Merkez Bankası, ekim ayına ilişkin Konut Fiyat Endeksi (KFE) verilerini açıkladı. Ekimde bir önceki aya göre yüzde 5,4 oranında yükselen KFE, bir önceki yılın aynı ayına göreyse yüzde 188,2 oranında arttı. Enflasyondan arındırılmış artış yüz 56,3 olarak hesaplandı. Eylül ayında yıllık artış yüzde 189,09 ile rekor kırmıştı. Türkiye genelinde yeni konutlarda fiyatlar yıllık olarak yüzde 177,4 artarken, yeni olmayan konutlarda yüzde 190'lık yıllık artış görüldü. Türkiye genelinde ortalama birim fiyat metrekare başına 16 bin 563 TL'ye çıktı.
MERKEZ BANKASI BEKLENTİ ANKETİ: DOLAR 22,7, ENFLASYON YÜZDE 35
Merkez Bankası'nın düzenlediği 'piyasa katılımcıları anketi'nin aralık sonuçları açıklandı. Ankete reel ve finansal sektör temsilcileriyle profesyonellerden oluşan 44 kişi katıldı. Katılımcıların cari yıl sonu tüketici enflasyonu (TÜFE) beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 68,06 iken, bu anket döneminde yüzde 66,80 oldu. 12 ay sonrası TÜFE beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 37,47 iken bu anket döneminde yüzde 34,92'e geriledi. 24 ay sonrası enflasyon beklentisi ise aynı anket dönemlerinde sırasıyla yüzde 20,76 ve yüzde 20,56 olarak gerçekleşti. Piyasa katılımcılarının yıl sonu dolar/TL beklentisi ise 19,54'ten 18,78'e geriledi. 12 ay sonrası için dolar/TL kuru beklentisi 23,35 seviyesinden 22,77 seviyesine çekildi.
İLACA YÜZDE 36 ZAM
Sağlık Bakanlığı'nın piyasadaki ilaç sıkıntısına çözümü, şubatta yapılaması gereken zammı öne çekmek oldu. Cumhurbaşkanı kararıyla, ilaç fiyatlarını belirleyen euro değeri yüzde 36,77 oranında artırıldı. Artışla, fiyat korumalı ürünlerde barem değeri 37,10, diğer ürünlerde ise 19,39 TL oldu. Zam 15 Aralık’tan itibaren geçerli.
EYT UMUDU OCAK AYINA KALDI
Emeklilikte yaşa takılanlara (EYT) yönelik düzenlemede son aşamaya gelindi. En büyük soru işareti, emeklilik için yaş şartının getirilip getirilmeyeceği. AKP yöneticileri ve bakanlardan bu yönde farklı açıklamalar da gelmeye devam ediyor. AKP Grup Başkanvekili Numan Kurtulmuş, "EYT ile ilgili nihai noktaya geliyoruz. Yaş sınırıyla ilgili de bakanlığımız çalışıyor. Popülizm değil, doğru olanı yapmaya çalışıyoruz" derken, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'in son açıklaması ise “İstifade edecek insanların tamamını kapsayacak bir düzenlemeyi hayata geçireceğiz” oldu. EYT'nin Meclis görüşmelerinin ise ocak ayına kalacağı belirtiliyor.
TÜSİAD’DAN HÜKÜMETE ELEŞTİRİ
TÜSİAD Yüksek İstişare Konseyi (YİK) hafta içi Ankara'da toplandı. TÜSİAD YİK Başkanı Tuncay Özilhan, cari açıktan kredi ve yatırım iklimine kadar pek çok konuda hükümete öneri ve eleştirilerde bulundu. Özilhan, ekonomik büyüme ile enflasyon arasında bir denge kurulmazsa kalıcı bir büyümenin zorlaşacağını ifade ederek, önceliğin tek haneli enflasyon hedefine verilmesi gerektiğini söyledi.
HAZIRLAYAN: MÜHDAN SAĞLAM