TL'deki kayıp enflasyon beklentisini yükseltti

ARTI GERÇEK - Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya, bu yılın 4'üncü Enflasyon Raporu'nu İstanbul'da düzenlenen toplantıyla açıkladı. Merkez Bankası, enflasyon tahminlerinde, beklendiği gibi yukarı yönlü revizyona gitti.

Çetinkaya, enflasyonun 2017 yıl sonunda yüzde 9,8 olarak gerçekleşeceğini, 2018 yıl sonunda yüzde 7’ye, 2019 yıl sonunda ise yüzde 6'ya geriledikten sonra orta vadede yüzde 5 düzeyinde istikrar kazanacağını öngördüklerini kaydetti. Petrol fiyatı varsayımını 2017 için 53 dolara, 2018 için 56 dolara güncellediklerini paylaşan Çetinkaya, gıda enflasyonu tahminini ise 2017 sonu için yüzde 10, 2018 için yüzde 7 olarak belirlediklerini ifade etti.

HEDEF YÜZDE 5'E ÇEKMEK

Enflasyonu düşürmeye odaklı ve sıkı bir politika duruşu altında, enflasyonun yüzde 5 hedefini kademeli olarak yakınsayacağını öngördüklerini belirten Çetinkaya, bu çerçevede enflasyonun, yüzde 70 olasılıkla, 2017 yılı sonunda orta noktası yüzde 9,8 olmak üzere yüzde 9,3 ile yüzde 10,3 aralığında, 2018 yılı sonunda ise orta noktası yüzde 7 olmak üzere yüzde 5,5 ile yüzde 8,5 aralığında gerçekleşeceğini tahmin ettiklerini ifade ederek, şunları söyledi:

"2017 yıl sonu enflasyon tahminini Temmuz Enflasyon Raporu’na göre 1,1 puan yukarı yönlü güncelledik. Tahminler üzerinde etkili olan en önemli unsur Türk lirasındaki değer kaybı ile petrol ve diğer emtia fiyatlarındaki artışın etkisiyle Türk lirası cinsi ithalat fiyatlarında yapılan yukarı yönlü güncelleme oldu. Bu gelişme 2017 yıl sonu enflasyon tahminini 0,5 puan yukarı çekti. İktisadi faaliyet görünümündeki iyileşmeye bağlı olarak bir önceki rapor dönemine göre yukarı yönlü güncellenen çıktı açığı, 2017 yıl sonu tahminine 0,4 puan yükseltici yönde etki yaptı. Ayrıca, üçüncü çeyrekteki enflasyon gerçekleşmelerinin Temmuz Enflasyon Raporu’ndaki tahminlerin üzerinde olması ve enflasyon ana eğilimindeki yükseliş, 2017 yıl sonu enflasyon tahminini 0,2 puan arttırıcı yönde etkiledi."

2018 TÜKETİCİ ENFLASYON TAHMİNİ YÜZDE 7

2018 yıl sonu tüketici enflasyon tahminini ise Temmuz Enflasyon Raporu’na göre 0,6 puan yukarı yönlü güncellediklerini anlatan Çetinkaya, "Özellikle petrol fiyatlarındaki artışa bağlı olarak Türk Lirası cinsi ithalat fiyatları varsayımındaki güncelleme enflasyon tahminini 0,4 puan yukarı çekti. Öte yandan çıktı açığındaki yukarı yönlü güncelleme 2018 yıl sonu enflasyon tahminine 0,1 puan yukarı yönde etki yaptı. Ayrıca, enflasyonun ana eğilimindeki artışın 2018 yıl sonu enflasyon tahminini 0,1 puan artırıcı etkisi oldu. Böylece Temmuz Enflasyon Raporu’nda yüzde 6,4 olarak açıklanan 2018 yıl sonu tüketici enflasyon tahminini yüzde 7’ye yükselttik" dedi.

DESTEKLEYİCİ TEDBİRLER PARASAL AKTARIM MEKANİZMASINI GECİKTİRDİ

Çetinkaya, konuşmasında öne çıkan "ikna edici" ifadesinin sayısal karşılığının ne olduğuna ilişkin soruyu, "Burada, ekonomik aktörlerin beklentileri, para politikası açısından çok kritik unsurdur. Bu anlamda, öncelikle beklentileri bizim para politikamızın etkinliğini artırabilecek noktaya getirebilmek, ardından olabildiğince uzun süre orada çıpalayabilmek para politikasının temel hedeflerinden birisidir. İkna edicinin anlamı, bizim güçlü bir düzeltme trendine inanmamız ama eş zamanlı olarak piyasa aktörlerinde de bu inancın yerleşmeye başladığını görmemizdir." şeklinde yanıtladı.

Son toplantıda neden faiz artırmadıklarına da değinen Çetinkaya, para politikası sıkı duruşunu 2017 boyunca ocak ayından itibaren koruduklarını, nisanda ilave bir adım attıklarını kaydetti.

Çetinkaya, bu yıl birçok destekleyici tedbirin parasal aktarım mekanizmasını geciktirdiğini vurgulayarak, "Önümüzdeki dönemde kredilerdeki normalleşmenin gerçekleşmesi bu anlamda para politikası duruşunun sıkılığı açısından en önemli faktör olarak önümüzde duruyor." dedi.

EKİM ENFLASYONUNDA YUKARI YÖNLÜ SÜRPRİZ BEKLENTİSİ

Ekim ayı enflasyon gerçekleşmesi ve enflasyon patikasına ilişkin Çetinkaya, bu dönemde bir yandan Türk Lirası'nın değer kaybettiğini, diğer yandan da petrol fiyatlarında hızlı yükseliş gözlendiğini ve bir anlamda maliyet unsurlarının etkili olduğunu söyledi.

Çetinkaya, beyaz eşya ve mobilyada vergi indirimlerinin sona erdiğini ve giyim fiyatlarındaki yöntem değişikliğinin çekirdek enflasyonu önemli ölçüde etkilediğini belirterek, şunları kaydetti:

"Bu yüzden cuma günü açıklanacak ekim ayı enflasyonunda bir miktar yukarı yönlü sürpriz ihtimali var. Kasım ayına baktığımızda baz etkisini görüyoruz. Geçtiğimiz yıl kasım ayındaki işlenmemiş gıda bazı oldukça düşük, neredeyse sıfıra yakın bir seviyedeydi. Bir yandan da gıda fiyatları açısından tarla ve sera geçişinin olduğu bir dönem. Bir miktar fiyatlarda da bunu erken görmeye başladık. Bu yüzden kasım ayında da bir miktar risklerin olduğunu söyleyebiliriz. Ancak burada gıda tarafı başta olmak üzere alınmakta olan tedbirler ve diğer para politikası tedbirleri etkisini gösterecektir. Aralık ayında ise baz etkilerinin lehte çalışacağı bir ay karşımıza çıkıyor. İşlenmemiş gıdadan gelen bir baz etkisi var. Geçtiğimiz yıl otomobil ve tütünde vergi ayarlamalarından kaynaklı güçlü baz etkileri enflasyonda düşüş için önemli bir alan oluşturuyor. Bu düşüş sürecinin aralık ayından itibaren başlayarak devam etmesini bekliyoruz."

PARA POLİTİKASININ GEREKTİRDİĞİ TÜM ADIMLARI ATACAĞIZ

Para politikası adımlarının her zaman bir ödünleşim olduğundan bahseden Çetinkaya, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Biz, net olarak şunu ifade ediyoruz; Türkiye'de büyüme, finansal istikrar, kapsayıcı ve kaliteli kalkınma dahil tüm unsurların çok kritik bir bileşimi fiyat istikrarıdır. O yüzden yüzde 5 hedefine ne kadar erken varılabilirse ülke açısından bu kritik unsurların elde edilmesinde en önemli katkılardan birisi olacaktır. Bu çerçevede biz riskleri de dikkate alarak temkinli bir patika ortaya koyuyoruz. Çünkü para politikasının mutlaka oluşturacağı sonuçlar var ama bir yandan yapısal unsurlarda da önemli adımların gelmesi, bu süreçte para politikasını desteklemesi gerekiyor ki sadece hedefe varmakla kalmayalım, kalıcı olarak ulaşalım."

Türkiye'nin enflasyon hedeflemesi döneminde iki unsurun bulunduğunu anlatan Çetinkaya, bunlardan birinin çekirdek enflasyon başta olmak üzere para politikası ile bağlantılı simge olduğunu söyledi.

Çetinkaya, diğer bir unsurun ise oynaklık olduğu bilgisini vererek, bu oynaklık kalemlerinin temelini gıda fiyatları, kur şokları ve yönetilen/yönlendirilen fiyatlar oluşturduğunu ifade etti.