Turizmde gelir arttı, kişi başı harcama düştü

EKONOMİ - 2016 yılında çok zor günler geçiren turizm sektörü 2017 yılında özellikle Rus turistlerin geri dönmesi ile toparlandı. Turist sayısı ve gelirler önemli oranda artarken, kişi başı ortalama harcama ise düştü.

TÜİK'in açıkladığı rakamlara göre, ekim, kasım ve aralık aylarından oluşan dördüncü çeyrekte bir önceki yılın aynı çeyreğine göre turizm gelirleri yüzde 27,7 artarak 6 milyar 109 milyon dolara çıktı. Bu harcamaların 5 milyar 59 milyon dolarını kişisel harcamalar, 1 milyar 49 milyon dolarını ise paket tur harcamaları oluşturdu.

YILLIK BAZDA DURUM NE?

Turizm geliri 2017 yılının toplamında ise bir önceki yıla göre yüzde 18,9 artarak 26 milyar 283 milyon dolar oldu. Turist sayısı ise yüzde 23.1 artışla 31 milyon 365 bin kişiden 38 milyon 620 bin kişiye çıktı.

Gelirlerdeki ve sayıdaki artışa karşın geçtiğimiz yıl kişi başı ortalama harcama ise geriledi. 2016 yılında Türkiye'ye gelen bir turist ortalama 705 dolar harcarken, bu rakam 2017 yılında yüzde 3.4 düşüşle 681 dolara geriledi.

Öte yandan yurt dışını ziyaret eden vatandaş sayısı ise bir önceki yıla göre yüzde 12,6 artarak 8 milyon 886 bin 916 kişi oldu. Bunların kişi başı ortalama harcaması 578 dolar olarak gerçekleşti.

EN BÜYÜK KAYIP ODA FİYATLARINDA YAŞANDI

Türkiye'de otel dolulukları 2017'de Avrupa'daki en büyük artışı gösterdi. Oda fiyatlarında ise en büyük kayıp yaşandı. Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB), Avrupa'da otel doluluklarında yüzde 18 ile en yüksek artışı gösteren ülkenin Türkiye olduğunu açıkladı. Buna karşılık oda fiyatlarında en büyük kaybı yüzde 12.4 düşüş ve ortalama 66.8 euro ile Türkiye yaşadı.

TÜROB Başkanı Timur Bayındır, 2018'de turist sayısında artış beklediklerini belirterek, "Ancak fiyatlardaki yükseliş trendinin de bu kadar hızlı olmasını bekleyemeyiz. Fiyatlarda yükselme sağlamaya odaklanmamız lazım" dedi.

DOLULUK ARTTI, FİYATLAR GERİLEDİ

Konaklama sektörü 2017 yılını doluluklarda artış, fiyatlarda ise yine gerilemeyle kapattı. Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB), dünya çapında araştırma ve analiz şirketi STR'nin 2017 yılına ilişkin verilerini açıkladı. TÜROB'un açıklamasına göre, 2017 yılında Türkiye otellerinde ortalama doluluk oranları yüzde 18 artışla yüzde 60.2, İstanbul'da yüzde 26 artışla yüzde 62.6 ve Antalya'da yüzde 11.5 artışla yüzde 59.8 olarak gerçekleşti.

2017 yılında ADR (Average Daily Rate) olarak adlandırılan ortalama günlük satılan oda bedeli, Türkiye ortalamasında yüzde 12 gerilemeyle 66.8 euro, İstanbul'da yüzde 14 gerilemeyle 76.3 euro, Antalya'da yüzde 5.2 gerilemeyle 74.6 euro olarak gerçekleşti.

Toplam oda sayısı üzerinden odabaşı elde edilen gelirlerde ise (RevPAR) Türkiye ortalaması bir önceki yıla göre yüzde 3.3 artışla 40.2 euro, İstanbul yüzde 8.4 artışla 47.7 euro, Antalya yüzde 5.4 artışla 44.6 euroya ulaştı.

OTEL ODALARI EN ÇOK DOLAN ŞEHİR

2017 yılında otel doluluklarında en yüksek artışı gösteren ülke Türkiye oldu. Buna karşılık oda fiyatlarında (ADR) en büyük kaybı yaşayan ülke yüzde 12.4 düşüş ve ortalama 66.8 euro ile Türkiye oldu. Şehir bazında bakıldığında doluluk oranlarında en yüksek artış oranı yüzde 26 artış ve yüzde 62.5 dolulukla İstanbul'a ait olurken, oda fiyatlarında en büyük kaybı yaşayan Avrupa destinasyonu yüzdde 14 düşüş ve 76.3 euro fiyat ile İstanbul oldu.

2018 NASIL GEÇECEK?

2017 yılı rakamlarını değerlendiren TÜROB Başkanı Timur Bayındır, fiyatlardaki gerilemenin Türkiye'nin turizm gelirlerine olumsuz etkisinin etkisinin net olarak görüldüğüne işaret etti. 2018 beklentilerine de değinen Bayındır, "Henüz fiyatlarda arzu ettiğimiz seviyeye dönemesek de 2018 ve daha sonraki yıllar için umutlarımızın yeşerdiğini söyleyebilirim" dedi.

Bayındır, şunları söyledi:

"Uluslararası büyük fuarlardan edindiğimiz izlenimler 2018 yılına yönelik umutlarımızı artırıyor. Özellikle ana pazarımız durumunda olan ve Türk turizminin belkemiği diyebileceğimiz Avrupa pazarlarından gelen işaretler memnuniyet verici. Dolayısıyla 2018 yılında bir yükselme trendi başlayacaktır. Turist sayısında yine çift haneli artış yakalayabiliriz. Ancak fiyatlardaki yükseliş trendinin de bu kadar hızlı olmasını beklemek yanlış olur. 'Elimizdeki müşteriyi kaybetmeden fiyatlarımızı nasıl daha hızlı artırabiliriz' konusuna kafa yorrmalıyız. Turist sayısındaki artıştan daha çok, fiyatlarda yükselme sağlamaya odaklanmak lazım. 2018 yılının en önemli çalışması bu olmalı. Turizmcilerin de fiyat konusunda direnç göstermesi lazım. Fiyatları hızlı yükseltmeyelim ama bizi ve müşteriyi rahatsız etmeyecek normal yükselişlerle fiyatlarda da düzelme yoluna girmemiz lazım. Fiyatlar açısından artık daha aşağıya inmenin mümkün olmadığını belirtmek isterim."