Türk Lirası'nda değer kaybı hızlandı: Dolar 16, euro 17 TL seviyesini geçti
+GERÇEK - Dolar/TL 10 günlük yükselişin ardından 16' TL'yi buldu. Dün, gün içi en yüksek seviye 15.9955'yi gördü. Bu sabah saatlerinde 16 lirayı aşan dolar, 16,03 liradan işlem görüyor. Euro/TL de bu sabah 17,11 seviyelerine yükselerek artış trendini sürdürüyor.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) mevcut döviz politikasını sürdürebilmek için her gün daha fazla dövize ihtiyaç duymasına karşın rezervlerinin erimeye devam etmesi piyasanın kamu kontrollü olarak tanımladığı kur politikasındaki sürdürülebilirliğin sorgulanmasının ana nedeni. TCMB'nin swap hariç rezervleri de eksi 52 milyar dolara kadar gerilemiş durumda.
Merkez Bankası, doların 16 lirayı aşmaması için kamu bankaları aracılığıyla rezervlerinden döviz satarak örtülü müdahalede bulunuyordu. Piyasalarda kur başta olmak üzere ekonomi politikalarının sürdürülebilirliği sorgulanmaya devam ediliyor.
Bankacılar kurda dün 16’ya yakın seviyelerden başlayan ve 15.7’e kadar devam eden düşüşün kabine toplantısında kamuya yeni döviz kazandırabilecek enflasyon korumalı tahvil gibi bir ürün açıklanacağı beklentisiyle oluştuğunu ve bu beklentinin gerçekleşmemesi sonrası kurda yine dün akşam saatlerinde yükseliş yaşandığını belirtti.
REZERV ENDİŞESİ
Bankacılar kamu kontrollü olarak tanımladığı döviz politikasında son dönemde rezerv kayıplarının hızlandığına dikkat çekiyor. Analistler yüksek enerji ithalatı başta olmak üzere döviz dengesini zorlayan birçok gelişme olduğunu ve bu kapsamda kur politikasının sürdürülebilirliğinin piyasalardaki ana endişe kaynağı olduğuna dikkat çekiyorlar.
Merkez Bankası’nın (TCMB) toplam rezervi 13 Mayıs itibarıyla 102 milyar doların altına, uluslararası net rezervler ise 11.5 milyar dolara geriledi. Swap hariç rezervler ise aynı dönemde eksi 52 milyar dolara kadar gerileyerek daha önce büyük siyasi ve ekonomik değişimleri beraberinde getiren eksi 60 milyar dolara bir kez daha yaklaştı.
GÜNLÜK 0,5 MİLYAR DOLARLIK KAYIP
TCMB ihracatçı döviz gelirlerinin yüzde 40’ını, hizmet ihracatı döviz gelirlerinin bir kısmını ve kur korumalı mevduat (KKM) uygulamasının döviz kısmını rezervlerine katsa da bankanın rezervleri aynı oranda artmıyor. Aradaki fark kurda hükümetin tanımıyla "istikrar" için kullanılıyor.
TCMB resmi olarak kurdaki müdahalelerini kabul etmezken hareketleri dalgalı kur rejimi olarak nitelendiriyor.
Reuters’ın hesaplamalarına başvurduğu üç işlemci de TCMB’nin günlük rezerv kaybının son 1 ayda günde 0.5 milyar doların üzerine çıkarak belirgin hızlandığını belirttiler. Bu kapsamda bu hafta açıklanacak net rezervin 10 milyar dolara veya bir miktar altına gerilemesi bekleniyor.
TL, dolar karşısında ay başından beri yaklaşık yüzde 8 değer kaybı yaşadı. TL’deki değer kaybının devamına kamunun izin verip vermeyeceği piyasalardaki ana gündem maddesi konumunda.
Bu kapsamda piyasalarda kısa vadeli yüksek getirili bir bono, enflasyona endeksli tahvil gibi adımlarla dövize olan talebin düşürülüp düşürülemeyeceği ve yurtdışından kamuya yeni döviz kaynağı sağlanıp sağlanamayacağı takip ediliyor.
Suudi Arabistan veliaht prensi Muhammed bin Salman’ın aralarında Türkiye’nin bulunduğu bölge ülkelerine yakında planladığı ziyaret de dış kaynak temini için izleniyor.
CDS’LER 14 YILIN ZİRVESİNDE
Türkiye’nin beş yıl vadeli borcunu iflasa karşı korumanın maliyetini gösteren CDS’ler geçen hafta 724 puanı aşarak Refinitiv verilerine göre 2008’den bu yana rekor seviyeye çıktı. CDS dün günü 700/707 seviyesinden tamamladı. Bankacılar, CDS yükselişinin Hazine’nin dolar borçlanma maliyetlerini çift haneye yaklaştırdığına dikkat çekiyorlar.
Bugün mayıs ayı borçlanma programının son ihaleleri iç piyasada takip edilirken hafta boyunca TCMB faiz kararı, Moody’s Türkiye olası not değerlendirmesi ve Davos zirvesi izlenecek gündem maddeleri arasında yer alıyor.
TÜRKİYE'YE SERMAYE GİRİŞİ DÜŞÜYOR, PORTFÖY YATIRIMCISI KAÇIYOR
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) TBMM Grubu’nun haftalık ekonomi raporuna göre Türkiye’ye gelen yabancı sermaye miktarı üç ayda sadece 2 milyar dolar olarak gerçekleşirken, bunun 1.1 milyar dolarını vatandaşlık alabilmek için gayrimenkul satışları oluşturdu. Üretime yönelik gelen doğrudan yatırım girişi ise geçen yıla göre düştü. Türkiye’ye yönelik portföy yatırımları da Hazine’nin 5 milyar dolarlık yurtdışı tahvil borçlanmalarına karşın net olarak 2 milyar dolar azaldı.
Merkez Bankası verilerinin değerlendirildiği raporda, yabancı yatırımcıların Türkiye’deki hisse senedi ve borçlanma araçları piyasalarından hızla çıkmaya devam ettiklerini gösterdiğine de işaret edildi. Rapora göre yabancı yatırımcılar, 6-13 Mayıs haftasında da kur ve fiyat hareketlerinden arındırıldığında Türkiye’deki hisse senedi ve iç borçlanma kâğıtları portföylerini net olarak 1.1 milyar dolar azalttı.
Yabancılar 1 Ocak - 13 Mayıs günleri arasında ise net olarak 3.6 milyar dolarlık hisse senedi ve iç borçlanma kâğıdı sattı. Türk bankalarına swap yoluyla borç vermeyip aksine borç alan yabancı bankaların Türkiye’deki bankalara olan swap borçları ise 4.4 milyar dolara çıktı. Türkiye’den net çıkış 8 milyar doları buldu.
Yabancıların 1 Ocak - 13 Mayıs döneminde hisse senedi, iç borçlanma kâğıdı, banka mevduatı ve swap’lardan oluşan sıcak para stoku, kur ve fiyat hareketlerinden arındırılmamış olarak 10.3 milyar dolar azalarak 44.4 milyar dolara geriledi.
