Urfa'da pamuk üretimi yüzde 20 azaldı: 'Taban fiyat en az 25 TL olmalı'
Pamuk üretiminin önemli merkezlerinden Urfa'da çiftçiler zor durumda. Üreticiler, girdi maliyetlerinin yüzde 300 artmasıyla pamuk ekmekten vazgeçmeye başladı. Bir kilo pamuğun maliyetinin 17 TL olduğuna dikkat çeken çiftçiler, en az 25 TL fiyat bekliyor.
Ali GÜZEL
URFA - Pamuk üreticileri artan maliyetlerden dertli. Mazot, gübre ve ilaç maliyetleri katlanırken, pamuk fiyatı üreticileri memnun etmiyor. Pamuk eken çiftçi sayısı giderek azalıyor.
Artı Gerçek'e konuşan Urfa Ziraat Odası İl Koordinatörü Hikmet İpar "Geçen yıl fiyat dibe inince bazı üreticiler pamuktan imtina etti ve hububata yönelme oldu. Geçen yıla göre kıyasladığımızda Urfa'da pamuk üretimi yaklaşık yüzde 20 düştü diyebiliriz. Fiyatlar geçen seneki gibi seyretmeye devam ederse 2024'te pamuktan kaçış oranı geçen yıla oranla yüzde 50'yi bulabilir. Yani çiftçi zararına pamuk ekmekten vazgeçer" uyarısında bulundu.
'SADECE MAZOTA DÖRT AYDA YÜZDE 98 ZAM GELDİ'
Girdi maliyetlerindeki artışa dikkat çeken İpar "Son dört ayı baz alırsak sadece mazota yüzde 98 civarında bir zam gelmiş. Çiftçi zaten geçen yıl zarar etmişti ve şu an piyasada pamuğun fiyatı geçen yıla göre yüzde 15 artmış. Girdi maliyetleri yüzde 100 arttı ama pamuk fiyatlarındaki artışın çok düşük bir seviyede kalması çiftçiyi perişan etti. Şu an pamukta son iki yılın fiyatlarının da altındayız" diye konuştu.
ÜRETİMİN AZALMASI TEKSTİL SEKTÖRÜNÜ ETKİLİYOR
Pamukta yaşanan sorunun tekstil sektörünü de dar boğaza soktuğunu dile getiren İpar, şu değerlendirmede bulundu:
"Türkiye'de tüketilen pamuk, üretilen pamuğun en az iki katı. Bu şekilde devam ederse tekstil sektörü kullandığı pamuğun yüzde 70 ila 80'ini dışarıdan alacak. Bu, içerideki paranın dışarıya gitmesi ve dışarıdaki çiftçinin desteklenmesi demek. Tekstil ürünlerinde fiyatlara yansıması olacaktır. Bununla birlikte istihdama da olumsuz etki yapacaktır. Çünkü pamuk toplayan insanların iş alanları da ekim alanlarıyla birlikte daralacak.
BİR KİLO PAMUĞUN MALİYETİ 17 TL
Pamukla ilgili bu yıl açıklanacak fiyatın 25 TL'nin üzerinde olması gerekiyor ki piyasada bir canlılık olsun. Kaldı ki bu fiyatı geçen yıl bekliyorduk. Eğer pamuk enflasyona göre gitmiş olsaydı en az 30 TL olurdu. Bugün hesapladığımızda Urfa'da bir kilo pamuğun ortalama maliyeti 17 TL civarında. Çiftçi bu parayı altı ay öncesinden toprağa gömmüş. Bu parayı dövize yatırsa altı ay içinde en kötü ihtimal yüzde 30 civarında kâr payı elde edecek."
'EMEĞİMİZİN KARŞILIĞINI ALAMIYORUZ'
Son birkaç yıldır girdi maliyetlerinden çok şikayetçi olduklarını belirten üreticilerden İsmail Doğan, "Mazot, ilaç ve gübre maliyetleri çok yükseldi. Özellikle bu sene çok yüksek oldu. Mayıs ayından bu yana pamuk tarlasında çalışıyoruz. Tarlayı sürme, ilaçlama ve ekim gibi farklı aşamalar var. Bunların her biri ayrı bir masraf, ayrı bir emek ve alın teri. Son birkaç yıldan beri bu emeklerimizin karşılığını alamıyoruz. Maliyetleri hesapladığımız zaman biz bu işin altından kalkamıyoruz. Özellikle Tarım ve Orman Bakanlığına sesleniyorum: Emeğimizin karşılığını verin. Emeğimizin karşılığını vermezseniz yarın bu çiftçi küser" dedi.
'KOMŞUM TARLASINI EKEMEZ HALE GELDİ"
Maliyetlerden dolayı çiftçilerin tarlasına ürün ekemeyecek hale geldiğini vurgulayan Ahmet Doğan ise şunları anlattı:
"Geçen yıl 12 ile 13 TL'ye aldığımız gübreyi şu an 20 TL'ye alıyoruz ama pamuğun fiyatı 14 ile 16 TL civarında. Bu pamuk için çok düşük bir fiyat. Sıcak günlerde herkes klima altında otururken biz tarlada çalışıyoruz. Otunu toplayan, ilacını serpen ve sulamasını yapan var. Yani bu güneşin altında bu emeklere yazık değil mi? Biz de pamuğun fazla fiyata gitmesini istemeyiz. Keşke gübre fiyatları 8-9 TL olsaydı ve pamuk 15 TL'den kurtarsaydı, çiftçi olarak bundan memnun olurduk. Benim komşum şu an ekemez hale geldi ve tarlası boş, ekemedi. 'Zararına mı ekeceğim?' dedi. Çiftçi bu duruma gelmesin. Pamuğun otunu toplayacak işçi bulamıyoruz. Fazla kazanamadığın zaman işçiye de fazla veremiyorsun. Bazen pamukta hastalık oluyor, fiyatlar yüksek olduğu için ilaç da serpemiyoruz. Maliyetlere göre pamuğun taban fiyatının 25 TL olması lazım. Bu belki çiftçiyi ayağa kaldırır."
'BİR LİTRE MAZOT BİR KİLO PAMUĞA EŞİT OLMALI'
Maliyetler nedeniyle son iki yıldır çiftçinin bittiğini söyleyen Mehmet Doğan ise "Son iki yılda mazot, gübre ve ilaç maliyeti yüzde 300 artarken pamuk neden 14-15 TL? Aradaki fark bayağı çok, çiftçi ekemeyecek duruma geldi. İki yıl önce pamuk 17-18 TL'yken mazot 6 TL idi, şu an 40 TL. Birden bire fırlaması çiftçiyi tamamen bitirdi. Bin 500 TL'ye aldığımız ilaç şu an 5 bin TL'den aşağı değil. Gerçekten çiftçilikten bıktık. Böyle giderse kimse ekmeyecek. Biz pamuğun yükselmesini istemiyoruz, girdileri düşürsünler. Beklentimiz taban fiyatının 25 ile 30 TL'den aşağı olmaması. Bir litre mazotun bir kilogram pamuğa eşit olması lazım" çağrısı yaptı.
