Uzmanlar beklenenden yüksek gelen enflasyon verisini yorumladı: Tahminlerde bile özgür değiliz
ARTI GERÇEK - Uzmanlar, kasım ayında beklentilerin üzerinde gelen ve yılın zirvesini göre enflasyon verilerini değerlendirdi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, enflasyon kasım ayında aylık yüzde 2,30, yıllık yüzde 14,03 arttı. Ekonomistlerin beklentisi yıllık bazda yüzde 12,7, aylık bazda ise yüzde 1,1 artış yönündeydi.
Enflasyon Araştırma Grubu (ENAGrup) her zaman olduğu günlük fiyatlar genel seviyesi ölçümlerinden hesapladığı fiyat endekslerindeki değişimlerini hem ürün hem de ürün grubu kapsamında Kasım 2020 dönemi için hesapladı.
Kasım 2020 dönemi enflasyon oranı yüzde 3,43 olarak gerçekleşti. Bu oran Türkiye ekonomisi enflasyon oranlarının artık yapışkan bir şekilde yukarılarda konumlandığını gösteriyor.
Öte yandan, Kasım'da 2020 yılının en yüksek seviyesine çıkan enflasyon verilerinin ardından gözler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'na (TCMB) çevrilmiş durumda.
Sosyal medya hesabı üzerinden bugün açıklanan enflasyon verilerini değerlendiren Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan da, enflasyonun gıda, petrol fiyatlarındaki artış ve döviz kurundaki etkilerin yansımasıyla yıllık yüzde 14,03 ile piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleştiğini belirtti.
Enflasyon verisinin beklentilerin üzerinde geldiğini ifade eden Elvan, "Kasım enflasyonu gıda, petrol fiyatlarındaki artış ve döviz kurundaki etkilerin yansımasıyla yıllık yüzde 14,03 ile piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Yüksek enflasyonun vatandaşımız üzerindeki etkilerini en aza indirmek için tüm gücümüzle çalışıyoruz. Enflasyonist beklentilerin iyi yönetilmesi ve fiyat istikrarının tesisi için, para ve maliye politikası araçlarımızı eşgüdüm içinde kullanacağız" açıklamasında bulundu.
Uzmanlar 2020 yılında zirve yapan kasım enflasyonu ile ilgili şu değerlendirmelerde bulundu:
EĞİLMEZ: TAHMİNLERDE BİLE ÖZGÜR DEĞİLİZ
İktisatçı Mahfi Eğilmez, "TÜFE'de kasım ayı piyasa tahmini yüzde 1,2 idi. Gerçekleşme yüzde 2,3 olarak açıklandı. Piyasanın böyle düşük tahminde bulunmasının TÜİK'in davranışını tahmin ederek görüş bildirmesinden kaynaklandığını düşünüyorum. Bu eğilim bize tahminlerimizde bile özgür olmadığımızı gösteriyor" değerlendirmesi yaptı.
TÜFE'de Kasım ayı piyasa tahmini % 1,2 idi. Gerçekleşme % 2,3 olarak açıklandı. Piyasanın böyle düşük tahminde bulunmasının TÜİK'in davranışını tahmin ederek görüş bildirmesinden kaynaklandığını düşünüyorum. Bu eğilim bize tahminlerimizde bile özgür olmadığımızı gösteriyor.
— Mahfi Eğilmez (@mahfiegilmez) December 3, 2020
Eğilmez, alternatif enflasyon hesaplama yöntemine de dikkat çekerek, "ENAGRUP Kasım ayı Tüketici Fiyat Endeksi'nin yüzde 3,43 arttığını açıkladı. TÜİK'in açıkladığı yüzde 2,3'e göre 1,13 puan yukarıda" dedi.
ENAGRUP Kasım ayı Tüketici Fiyat Endeksinin % 3,43 arttığını açıkladı. TÜİK'in açıkladığı % 2,3'e göre 1,13 puan yukarıda. https://t.co/u82QC77swx
— Mahfi Eğilmez (@mahfiegilmez) December 3, 2020
SÖNMEZ: ENFLASYON DOLUDİZGİN...
Ekonomist Mustafa Sönmez, "Enflasyon doludizgin! Kasım fiyatları yüzde 2,3 artarken yıllık tüketici enflasyonu yüzde 14’ü geçti. Kasımda gıda ve ulaştırma maddelerinin fiyat artışı yüzde 4'ü geçmiş görünüyor. Yıllık tüketici fiyatları yüzde 14’ü geçerken gıdada yüzde 21'i aştı, ulaştırmada yüzde 19’a yakın. Bu da hissedilen enflasyonun yüzde 20’ye yaklaşması demek.
Enflasyon doludizgin!
— Mustafa Sönmez (@mustfsnmz) December 3, 2020
Kasım fiyatları %2.3 artarken yıllık tüketici enflasyonu yüzde 14’ü geçti.
Kasım’da gıda ve ulaştırma maddelerinin fiyat artışı yüzde 4 ü geçmiş görünüyor. pic.twitter.com/e5pgnjvcjp
Sanayici ya da üretici fiyatları kasımda yüzde 4'ün üstünde arttı ve yıllığı yüzde 23’ü geçti. En yüksek artış yüzde 5'e yakın olarak ara mallarında gerçekleşti. Sanayici fiyatlarında yıllık artış yüzde 23’ü geçerken ara mallarında yüzde 30'un üzerinde. Sanayicinin zamları, ileride tüketiciye yansıtılabildiği ölçüde tüketici fiyatları hızlanacak" değerlendirmelerinde bulundu.
Sanayici fiyatlarında yıllık artış %23’ü geçerken ara mallarında %30 un üzerinde.
— Mustafa Sönmez (@mustfsnmz) December 3, 2020
Sanayicinin zamları, ileride tüketiciye yansıtılabildiği ölçüde tüketici fiyatları hızlanacak. pic.twitter.com/7AikpgkQ0x
KARA: ENFLASYON GÜMBÜR GÜMBÜR GELDİ
Prof. Dr. Yalçın Karatepe, "Şimdi birisi çıkıp "bakın faiz arttı ardından enflasyon arttı" der mi? :)" yorumu yaptı. Karatepe, "TÜFE yıllık yüzde 14,03 artmış ancak vatandaşın daha fazla maruz kaldığı gıda ve alkolsüz içecekler yüzde 21,08, ulaştırma yüzde 18,67 ve çeşitli mal ve hizmetler ise yüzde 29,42 artmış" dedi.
Şimdi birisi çıkıp "bakın faiz arttı ardından enflasyon arttı” der mi? :)
— Yalçın Karatepe (@ykaratepe) December 3, 2020
Merkez Bankası eski Başekonomisti Hakan Kara ise, "Enflasyon gümbür gümbür geldi" dedi.
Ekonomist Murat Kubilay, "Bir aylık enflasyon: yüzde 2,20 1 yıllık enflasyon: yüzde 14,03 Ocak 2003'ten beri birikimli enflasyon: yüzde 440 2003'teki 100 TL'nin bugünkü satın alma gücü: 19 TL. 1970'te dünyada başlayan yüksek enflasyon furyasını geride bırakamayan Lübnan, Arjantin ve İran gibi birkaç ülkeden biriyiz" ifadelerini kullandı.
DEMİRTAŞ: HANİ FAİZ ENFLASYONUN SEBEBİYDİ?
1 aylık enflasyon: %2,20
— Dr. M. Murat Kubilay (@mmkubilay) December 3, 2020
1 yıllık enflasyon: %14,03
Ocak 2003'ten beri birikimli enflasyon: %440
2003'teki 100 TL'nin bugünkü satın alma gücü: 19 TL.
1970'te dünyada başlayan yüksek enflasyon furyasını geride bırakamayan Lübnan, Arjantin ve İran gibi birkaç ülkeden biriyiz. https://t.co/PpgeDxiRJT
Prof. Dr. Özgür Demirtaş, "Hani faiz enflasyonun sebebi idi? Hani? Aylarca faiz düşük tutuldu ve enflasyon patladı. Bugün açıklanan enflasyon bile yüzde 14,03" diye yazdı.
Hani:
— Özgür Demirtaş (@ProfDemirtas) December 3, 2020
Faiz Enflasyonun sebebi idi ? Hani ?
Aylarca faiz düşük tutuldu ve Enflasyon Patladı.
Bugün açıklanan enflasyon bile %14.03 ...
YILMAZ: MERKEZ BANKASI SABIRLI OLMALI
CHP'li Faiz Öztrak, "Kasımda aylık enflasyon rekor kırdı. TÜİK rakamlarına göre bile bu yıl, son 18 yılın en yüksek kasım enflasyonu geldi. Bağımsız araştırmacıların rakamları bunun çok üstünde. TÜİK'e göre son üç ayda gerçekleşen enflasyon yüzde 5,5. ENAG'a göre aynı dönemde gerçekleşen enflasyon yüzde 9,9" dedi.
Kasım'da aylık enflasyon rekor kırdı.
— Faik Öztrak (@faikoztrak) December 3, 2020
TÜİK rakamlarına göre bile bu yıl, son 18 yılın en yüksek Kasım enflasyonu geldi.
Bağımsız araştırmacıların rakamları bunun çok üstünde.
TÜİK'e göre son 3 ayda gerçekleşen enflasyon %5,5.
ENAG'a göre aynı dönemde gerçekleşen enflasyon %9,9. pic.twitter.com/HUyK1S6XGF
İyi Parti'li Durmuş Yılmaz, "Kasım aylık TÜFE yüzde 2,3, yılllık yüzde 14.03; ÜFE aylık yüzde 4,08, yıllık yüzde 23,11 artış açıklandı. Tüm mal ve hizmet gruplarına yayılan bir fiyat artışı ve önceki aylarda görülmeyen güçlü bir kur geçişkenliği var. Merkez Bankası sabırlı olmalı, Para Politikası Kurulu (PPK) da uygun politika tepkisini vermekten çekinmemeli" değerlendirmesi yaptı.
Kasım aylık TÜFE %2.3, yılllık %14.03; ÜFE aylık %4.08, yıllık % 23.11 artış açıklandı. Tüm mal ve hizmet gruplarına yayılan bir fiyat artışı ve önceki aylarda görülmeyen güçlü bir kur geçişkenliği var. MB sabırlı olmalı, ppk da uygun politika tepkisini vermekten çekinmemeli.
— Durmuş Yılmaz (@DurmusYillmaz) December 3, 2020