MMO: Her gün en az 5 emekçi iş kazaları sonucu hayatını kaybediyor

ARTI GERÇEK- Makine Mühendisleri Odası (MMO) Yönetim Kurulu Başkanı Yunus Yener, her gün 5 işçinin iş cinayetlerinde yaşamını yitirdiğini, 30 emekçinin ise meslek hastalığına bağlı yaşamını yitirdiğini fakat SGK raporlarında kaydının geçmediğini belirtti.

"Denetimsizlik de İş Cinayetleri de Sürüyor" başlıklı bir basın açıklaması yapan Yener, peş peşe gelen iş cinayetleri nedeniyle açıklama yapma ihtiyacı duyduklarını ifade ederek, "Bugün bu açıklamayı yapmamızın nedeni, 20 Şubat 2021 tarihinde Bursa İnegöl’de bir mobilya fabrikasında meydana gelen buhar kazanı patlaması sonucu bir emekçinin hayatını kaybetmesi, Elazığ’ın Palu ilçesinde 19 Şubat 2021 tarihinde bir maden ocağında, asansör olarak kullanılan vagonun halatının kopması sonucu iki emekçinin hayatını kaybetmesi, Balıkesir Gönen İlçesi’nde 13 Şubat tarihinde bir döküm fabrikasındaki patlamada yaralanan makina mühendisi Hakan Arslan’ın hayatını kaybetmesidir. Hakan Arslan Makina Mühendisleri Odası üyesi değildir ve işe girerken işyeri Makina Mühendisleri Odası kayıt belgesini istemesi gerektiği halde bu belgeyi istememiştir" dedi.

‘HABERİMİZ BİLE OLMUYOR’

"Her gün en az 5 emekçi iş kazaları sonucu hayatını kaybediyor, her gün 30 emekçinin meslek hastalığı sonucu hayatını kaybettiğinden haberimiz bile olmuyor" diyen Yener, SGK’nin 2019 yılında yayımladığı istatistiklerde 1.149 emekçinin yaşamını yitirdiğini, İSİG Meclisi’nin 2020 yılına dair verisinin ise 2.427 kişi olduğunu ve 741 ölümün Coronavirus nedeniyle yaşandığını hatırlattı.

‘EN UCUZ FİYATI VEREN FİRMALARA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İŞİ İHALE EDİLMEKTEDİR’

İş kazalarına teknik bir açıklama yapılabileceğini fakat denetim ve önlemlerin piyasaya göre belirlendiğini kaydeden Yener, "Öyle ki 6331 sayılı İş Sağlığı Güvenliği Kanununda işçi sağlığı ve güvenliğinin sağlanması işi piyasa şartlarına bırakılmıştır, Ortak Sağlık Güvenlik Birimleri (OSGB) denilen Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş olan şirketlerden en ucuz fiyatı veren firmalara iş sağlığı ve güvenliği işi ihale edilmektedir. OSGB’ler periyodik olarak yenilenen ihaleleri yeniden alabilmek için genellikle işyerlerinde işverenin önlem alması için öneride bulunmamakta ya da önlem alınmasa da ısrarcı olmamaktadırlar. Dolayısı ile iş kazaları ve ölümler azalmamaktadır. Ölüm meydana geldiğinde genellikle iş güvenliği uzmanından hesap sorulmakta,  işverenlere yaptırım uygulanmamaktadır.  Bilindiği üzere 301 kişinin hayatını kaybettiği iş cinayetinde bile tutuklu kimse kalmamıştır" dedi.

‘HER BİN İŞYERİNDEN YANLIZCA 1,6’SI İSİG YÖNÜNDEN DENETLENMİŞTİR’

Yener, Türkiye’de 2 milyona yakın işyeri olduğuna dikkat çekerek Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın 2019 yılındaki yaptığı denetimlerin 3 bin 88 olduğunu belirtti. Yener, "Her bin işyerinden yanlızca 1,6’sı İSİG yönünden denetlenmiştir. Bu koşullarda işyerlerinde İSİG’in sağlanması mümkün müdür?" sorusunu yöneltti.

Yener, iş cinayetlerinin meydana gelmemesi için önerilerini şöyle sıraladı: 

• 6331 sayılı İş Sağlığı Güvenliği Kanunu ile Türk Ceza Kanunu yeniden düzenlenmelidir, İSİG’nin sağlanmasının işveren yükümlülüğü olduğu gerçeğinden hareketle iş güvenliği uzmanları, işyeri hekimlerinin 'rehber-danışman' olduğu, dolayısı ile kazalar ve meslek hastalıklarından yalnızca işverenler ya da işveren vekilleri yargılanmalıdır.
• Basınçlı kaplar, kaldırma araçları vb. araçların periyodik kontrolleri kamusal bir hizmettir ve kamusal anlayışla düzenlenmeli ve usulüne göre yapılıp yapılmadığının izlenmesinde Makina Mühendisleri Odası yetkilendirilmelidir.
• İşyerleri İSİG yönünden denetlenmelidir.
• Denetimler sonucunda İSİG yönünden tespit edilen eksiklikler için, mutlaka etkili idari para cezaları uygulanmalıdır.
• Özel sektörde Mühendislik-Mimarlık hizmetlerinin Meslek Odasına kayıtlı mühendis ve mimarlarca yürütülmesi zorunludur; işverenlerce işe alımlarda, meslek odası kayıt belgesi aranmalıdır. Özel sektörün, kamu ile her türlü ilişkisinde, hangi kamu kurumu tarafından yapılırsa yapılsın, denetimlerde ve SGK bildirimlerinde Oda kayıt belgesi mutlaka istenmelidir.
• Yılda yaklaşık olarak 10.000 emekçinin öldüğü meslek hastalıklarının tespit edilmesi için kararlı ve ısrarcı olunmalıdır.