Sendikalı olunca işten atılan işçiler için emsal karar: Hem tazminat hem işe iade hakkı kazandılar
Mehmet MENEKŞE
AMASYA - Bursa’da Orakçı Makina’da çalışan 11 işçi, Eylül 2022'de Türk Metal sendikasına üye oldukları ve örgütlenme çalışması yürüttükleri gerekçesiyle işten çıkarıldı. İşçilerden Ramazan Aktuğ ve Yüksel Kargın, iş mahkemesine dava açtı. Bursa 7'nci İş Mahkemesi, işçi Ramazan Aktuğ'u haklı bularak, işyerindeki çalışma süresi 6 ayın altında olmasına rağmen işe iadesine ve 12 aylık ücreti tutarında sendikal tazminat ödenmesine karar verdi. Bursa 11'inci İş Mahkemesi de Yüksel Kargın'a sendikal tazminat ödenerek işe iade edilmesine hükmetti.
Ancak Orakçı Makina, kararlara itiraz etti. Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 12'nci Hukuk Dairesi Ramazan Aktuğ için, Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 9'uncu Hukuk Dairesi oy birliğiyle yerel mahkemelerin kararını onadı ve itirazları reddetti. Ramazan Aktuğ 14 Ekim’de Orakçı Makinde işbaşı yapacak, Yüksel Kargın ise tebligatın eline ulaşmasının ardından işe dönüş işlemlerine başlayacak.
'EMSAL BİR KARAR'
Artı Gerçek'e konuşan işçilerin avukatı Kemal Özgür Yetkin, "Verilen bu karar emsal bir karardır. Sendikalı bir işçi bir gün bile çalışsa sendikal nedenlerle işten çıkarıldıysa ve mahkemede bunu kanıtlarsa tazminat 12 ay üzerinden hesaplanacak" diyerek şöyle devam etti:
"Biz dosyayı Anayasa Mahkemesine taşıyacağız. Yasa en az 12 ay diyor, bu 18-20 ay da olabilir. Aradan iki yıl geçmiş ve enflasyonist bir ortamda o günün birim ücretleriyle yapılan hesaplama işçinin zararına işliyor. Sendikal tazminat davalarında sendikal hakkın korunması anlamında bu aldığımız sonuç emsal bir karar olacak. Ramazan Aktuğ 6 ayın altında bir kıdemi olmasına rağmen işe iade ve 12 aylık bir tazminat kararı verildi. Anayasanın 51’inci maddesi, Türk Ceza Kanunun ilgili maddeleri doğrultusunda sendikal hakkın kullanılmasına engel olmak suçlaması ile işveren hakkında Bursa Savcılığına suç duyurusunda da bulunmuştuk, bu konuda soruşturma devam ediyor. TCK 118’e göre altı aydan iki yıla kadar hapis cezası öngörülüyor."
'İŞVERENLER YASALARA UYMALI'
Sendikal örgütlenmenin yasal bir hak olduğunu vurgulayan avukat Yetkin şöyle konuştu:
"Bu yasalar herkes için ve işverenlerin de bu yasalara saygılı olması gerekir. Avrupa’da sendikalaşma oranı en düşük ülkelerden biriyiz ve kuralsızlık her yerde yaşanıyor. İş kazaları konusunda Türkiye Avrupa’da birinci ve iş güvenliği ilkelerine uyulmuyor. Her yıl yüzlerce işçi iş kazalarında hayatını kaybediyor. İşverenlerin örgütlülüğe karşı olması, iş hukuku kurallarına tam uyulmaması, denetimin yetersiz olması iş güvenliği ve isçi sağlığını, sendikalaşmayı olumsuz etkiliyor. Çalışma Bakanlığı asli görevini yapsa mahkemelere gerek kalmayacak."
'İŞİME KAVUŞTUM AMA AİLEM DAĞILDI'
Artı Gerçek'e konuşan işçi Ramazan Aktuğ ise "Sendikalı olmak, örgütlü olmak yasalara göre bir hak ise suç olmamalı. Bunun için insanlar işlerini kaybetmemeli. İki yıl süren hukuk mücadelesi sonunda davayı kazandık, işime tekrar başlayacağım ve tazminat alacağım. İşveren 14 Ekim’de işe başlamamı istedi" deyip ekledi:
"İşsiz kaldıktan sonra maddi zorluklar yaşadım. Eşime ve iki çocuğuma bakamaz hale geldim, yuvam dağıldı. İşten çıkarıldığımı akşam eve gittiğimde SGK mesajıyla öğrendim. Mahkemeyi kazandım, adalet yerini buldu ama iki yıl önceki ücretlerle bize 6 bin TL üzerinden tazminat hesabı yapıldı. Bugün içinde bulunduğumuz ekonomik koşullara göre kıyasladığımızda elimize bir şey geçmedi. Bu işverene ceza değil de aslında bir ödül gibi oldu."