En golcü kaleciler
Üç direk arasındaki yalnızlardır kaleciler. Tüm maç destan yazarlar, bir hatalarıyla rezil olurlar. Aradan yıllar geçer; kurtardıklarıyla değil yedikleriyle anılırlar. Bir de golcü eldivenler vardır. Meslektaşlarını, duran toplarda pusuya düşüren; son dakikada kullanılan bir kornerde fileleri bulan, tesadüfen kaleden vurduğu top bir şekilde ağlarla buluşan…
Duydunuz mu bilmem, Şili’den gelen bir haber yabancı ajansları süslüyor. Lig maçında bir file bekçisi kendi kalesinden vurduğu topla meslektaşını avlamış. Yine aynı haberlere göre Cobresal’da oynayan Arjantinli Leandro Requena tam 101 metreden attığı bu golle dünya rekoru kırmış…
İzlediğinizde görüyorsunuz, Requena biraz şansının biraz da Colo-Colo’nun kalesini koruyan Brayan Cortes’in yardımıyla tabelayı değiştirmiş. Oysa tarihte bazı file bekçileri var ki onlar top tutmak dışında ayrıca attıkları gollerle ünlendiler. Gelin bir yolculuğa çıkalım, kimi golcü eldivenleri hatırlayalım…
131 GOL ATAN KALECİ
Futbol tarihinin en skorer kalecisi Rogerio Ceni. Artık emekliliğin tadını çıkaran Brezilyalı, kariyerine tam 131 gol sıkıştırmıştı. Evet, yanlış duymadınız tam 131 gol!
1973’te doğan efsane eldiven, özdeşleşeceği Sao Paulo’ya 17’sinde gelmişti. İlk yılları bekleyerek geçmişti. 20’sine kadar da fırsat gelmeyecekti. 1997, onun için ilklerin yılıydı. Önce kaleyi teslim almış, ardından siftah yapmıştı. Millî takımın da kadrosuna alınan Ceni, leblebi gibi gol atıyordu. Kaptanlığa getirilmesine şaşıran yoktu.
2005-2007 arası onun için rüya gibiydi. 2005’te Güney Amerika'nın Şampiyonlar Ligi olan Libertadores Kupası'nı kaldıran Ceni, iki hafta sonra da kulüp tarihinin en çok sahne alan futbolcusu olmuştu. O güne özel sahaya 618 numaralı formayla çıkan deneyimli yıldız, aynı sene FIFA Kulüpler Dünya Kupası'nın yarı finalinde gol atıyor, finalinde de sahanın en iyi oyuncusu seçiliyordu. Söylemeye gerek yok, kupa yine onun ellerinde yükseliyordu.
20 Ağustos 2006'daki Cruzeiro maçında iki defa ağları sarsarak Paraguaylı meslektaşı Jose Luis Chilavert'in tarihin en golcü kaleci apoletini sökmüştü. Aynı mücadelede asıl görevini de unutmamış, bir de penaltı kurtarmıştı.
2009'da idmanda ciddi bir sakatlık geçiren eldivenin 10 ay sahalardan uzak kalması bekleniyordu. Kim bilir belki de futbola olan aşkı onu çimlere erken döndürüyordu. 27 Mart 2011'de dalya derken, kariyerinin 100. golünü formasını uzun süre sallayarak kutlayan file bekçisi, dört kusur ay sonra da Sao Paulo formasıyla 1000. kez sahne alıyordu. Sonra yine ameliyat masasındaydı; o rekorlara doymasa da vücudu artık yeter diyordu. Yarım sene süren bekleyiş, yine golle bitmişti!
2013'te sihrini hafiften yitiren Ceni, üst üste penaltılar kaçırıyordu. Bir keresinde de şüphesiz mevkisinin en iyilerinden Manuel Neuer'i geçememişti. Ryan Giggs'e ait bir kulüpte elde edilen çok galibiyet sayısını geçen file bekçisi, ardından bir kulüp formasıyla en çok frikik golü atan futbolcu olmuştu.
Millî takım kariyeri deseniz genelde yedekti. Yine de 1997 Konfederasyon Kupası ve 2002 Dünya Kupası'nın muzaffer kadrolarında kendisine yer bulmuş; 2015’te de kariyerine nokta koymuştu. Artık 50 yaşında olan Sambacı, Guinness Rekorlar Kitabı'nda ayrıca iki başlıkta daha inceleniyor. Tarihin en çok gol atan kalecisi, ayrıca bir kulüp için en fazla oynayan ve en fazla kaptan olarak sahaya çıkan futbolcu olarak da biliniyor.
MESLEKTAŞLARINA ACIMAYANLAR
İkinci sırada başka bir Güney Amerikalı bulunuyor. Paraguaylı Jose Luis Chilavert 22 yıllık kariyerinde 62 defa ağları sarsarken, milli maçlarda da 8 gole imza atmıştı. Tarihin hat-trick yapan tek eldiveni de olan oyuncu, 1998 Dünya Kupası'nda Bulgaristan karşısında neredeyse ağları buluyordu...
Velez Sarsfield'da oynarken 1996’da River Plate'e kendi yarı sahasından attığı bir gol var ki o topa öyle vurmayı düşünecek bırakın kaleciyi, futbolcu sayısı iki elin parmaklarını geçmezdi ya neyse…
Meksikalı Jorge Campos, Kolombiyalı Rene Higuita gibi bir döneme damgasını vuran çılgın kalecilerin de dahil olduğu golcü eldivenler listesindeki bir ismi belki de en çok biz biliyoruz: Dimitar Ivankov. Levski Sofya'da kendisini ispatladıktan sonra Kayseri'ye taşınan Bulgar file bekçisi, hepsi penaltıdan olmak üzere tam 42 gole imza atmıştı. Millî takımın da kalesini yıllarca koruyan futbolcu, penaltılara kalan 2008 yılındaki Türkiye Kupası finalinde beyaz noktadan iki defa ağları sarsmış; Kayserispor, Gençlerbirliği'ni devirip mutlu sona ulaşmıştı.
Aynı yıl Bursaspor'a transfer olan Ivankov, yeşil-beyazlıların futbol tarihimizin beşinci şampiyonu olarak taçlandığı 2009-2010 sezonunda dört defa ağları sarsmış, önemli de kurtarışlar yapmıştı.
Türkiye'nin en golcü kalecisi, penaltı ustası Metin Akçevre'yi hatırlıyor musunuz... Bir zamanlar Beşiktaş kalesini koruyan başarılı eldiven, yedisi en üst seviyede olmak üzere toplam 19 defa meslektaşlarını üzmüştü. Yine bir dönem Türkiye’de top koşturan Sinan Bolat'ın, 2009'da Şampiyonlar Ligi'nde oynanan AZ Alkmaar maçının uzatmalarında attığı kafa golüyle Standart Liege'in grubunu üçüncü bitirerek, Avrupa Ligi vizesi almasını sağladığını anımsatmalı.
Requena belki bir daha ağları bulur da Ceni’nin gol rekoru kırılmaz demeli ve müsaadenizle son sözü Eduardo Galeano söylemeli. O bahsettiğim Chilavert mucizesini üstat bakın nasıl kaleme almış. Bir kalecinin attığı gol bundan daha güzel yazılabilir mi…
“1996 yazının sonunda Jose Luis Chilavert, Buenos Aires'te tarihi bir gol attı. Chilavert 60 metreden vurdu: Top bulutları geçiyor, birden aşağı doğru süzülerek kaleye giriyordu.
Gazeteciler bu vuruşun sırrını öğrenmek istediler: Top bu inanılmaz rotayı nasıl çizmişti? Nasıl o yükseklikten kaleye inmişti?
'Çünkü bir meleğe çarptı' diye açıkladı Chilavert.
Kimse topta kan lekesi var mı diye bakmadı. Biz de böylece meleklerin bize benzeyip benzemediğini öğrenme şansını kaçırdık.”
Ali Murat Hamarat: Spor tarihçisi, spor yazarı. BirGün gazetesi yazarı. İstanbul Üniversitesi'nde hukuk okuyup bir dönem asistanlık yaptıktan sonra gazeteciliğe Taraf'ta başladı. Eurosport'un internet sitesinde genel yayın yönetmenliği yaptı. Radyo ve televizyona programlar hazırladı. 2017'den beri tarih Dergisi'nde yayın kurulu üyesi.