PROSTAT HASTALIKLARININ TANI VE TEDAVİSİ

Artı Gerçek - Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Turgut Öztutgan'ın sunduğu Tıp Masası’nın bu haftaki konusu Prostat Sağlığı oldu.

Programın daimi konuğu Üroloji Uzmanı Doç. Dr. Sercan Yılmaz sadece erkeklerde bulunan ancak sağlıklı olma durumu erkeğin cinsel partnerini de ilgilendiren bir organ olan prostatın üreme ile ilgili fonksiyonlarından bahsettikten sonra, prostatın enfeksiyonu, iyi huylu büyümesi (BPH) ve kötü huylu büyümesi (Prostat Kanseri)'nin nasıl belirti verdiğini anlattı.

Doç. Dr. Sercan Yılmaz prostat hastalıklarına tanı koyma sürecinde PSA (prostat spesifik antijen), parmakla prostat muayenesi (rektal tuşe), prostat ultrasonu ve gerekli durumlarda prostat MRI incelemesinin önemini anlatırken erkeklerin mahremiyet kaygısı nedeniyle kaçındığı rektal tuşe ile konusunda uzman bir hekim tarafından prostat tümöründen şüphelenildiğinde kanserler için söylenen “erken teşhis hayat kurtarır” lafının gerçek olduğunun altını çizdi.

İnsanların üreyebilmesi için olmazsa olmaz olan erkek spermlerinin, erkekteki genetik kodu taşıyan ve kadındaki yumurtayla birleşmeyi sağlayacak olan yapı taşları olduğunu söyleyen Yılmaz, "spermlerin üretildiği yer testisler, testiste sperm üretildikten sonra kadının rahmine geçecek sürede hayatta kalmasını sağlayan bir besin maddesi lazım. İşte prostat, salgıladığı meni dediğimiz sıvı ile bu spermin hayatta kalmasını sağlayan besin maddelerini ve birtakım çok hayati enzimleri içeriyor. Dolayısıyla bir erkeğin üreyebiliyor olmasını sağlayan testisten sonraki en önemli ikinci organ prostattır" dedi.

Belli bir yaştan sonra prostat rahatsızlığı denilen, prostatın büyümesine bağlı olarak birtakım şikayetlerin ortaya çıkabileceğini söyleyen Yılmaz, "Prostat idrar kesesine komşu olarak idrar kanalının etrafını yumruk sarar gibi saran bir organ. Bu organ idrar kanalını sardığı için idrar kanalı ile ilişkili bir görevi olması lazım. Menimizde seminal vezikül dediğimiz veziküllerde biriktiği için o keseciklerde biriken sıvıyı oluşturan yegane faktörler prostattan üretilen meni sıvısı ve testislerden gelen sperm. Zamanla, bu organ idrar kanalını sardığı için işeme problemleri ortaya çıkarıyor." dedi.

Prostat enfeksiyonlarının idrar kanalı enfeksiyonu ile ilişkili olduğunu söyleyen Yılmaz, prostat çok kanlanan bir organ olduğu için enfeksiyonlarının da çok ateşli geçtiğini ve idrar yaparken yanma yaşandığını söyledi.

"Sık sık idrara gitme ve idrarı tam boşaltamama enfeksiyona yatkınlığa neden oluyor" diyen Yılmaz, idrar tahlili yapılmasının tanı koymada öncelikli yöntem olduğunu belirtti. "İdrar tahlilinin ardından kan değerlerine bakıyoruz, kanda Prostat Spesifik Antijen diye prostata özgü oldu bildiğimiz kan değerine, PSA değerine bakıyoruz, ultrasonla prostat boyutunu ve idrar kesesini değerlendirmek istiyoruz Bir de işeme testi dediğimiz ismi idrar akım hızına bakıyoruz, idrar kesesinde işeme sonrasında ne kadar idrar kaldığına bakıyoruz. Bunlar prostatın değerlendirilmesi için yeterli ve her yerde yapılabilen tahliller" dedi.

Muayenenin her zaman kan tahlilinden sonra yapıldığını söyleyen Yılmaz, hastaların en çok çekindiği kısmın muayene olduğunu söyledi, "Yalnızca muayene ile prostat kanseri tanısı koyduğumuz, kanserden kurtardığımız onlarca, yüzlerce hastamız var." dedi.

Yılmaz, prostatın tedavisinden sonra, idrar kesesinin duvarlarında oluşan problemlerin geri dönüşsüz olduğunu, idrar kesesi bozulmadan tedavi edilmesi gerektiğini, aksi durumda böbrek yetmezliğine kadar gidebileceğini söyledi.

Prostatın iyi ve kötü huylu büyümesini de değerlendiren Yılmaz, bir prostatın kanserli olup olmadığını anlamanın en güncel yolun prostat biyopsisi olduğunu belirtti, 45 yaş üzeri erkeklerin yılda bir kere rutin kontrollerini aksatmaması uyarısında bulundu.