SAVAŞ BİR ERKEKLİK SORUNU MUDUR?

Artı Gerçek - Savaş bir erkeklik sorunu olabilir mi? Birinci Dünya Savaşı'nda çok bilinen "shell shock"un neden Türkçe karşılığı yok? Osmanlı askerleri, bir top mermisinin siperlere düşmesinden kaynaklanan psikosomatik hastalıklar yaşamamışlar mıydı? "Millete Deva Olmak" kitabının yazarı tarihçi Yücel Yanıkdağ, Erol Köroğlu ile Sözün Yarısı’nda "mermi şoku", savaş esirleri ve psikiyatri ile milliyetçiliğin ilişkisini, aşık olduğu metin olan Mehmed Fasih'in "Kanlısırt Günlüğü" üzerinden anlattı.

Yanıkdağ, “Shell Shock” teriminin askerlerin arasından çıktığını, terimin 1917’de yasaklandığını aktardı. “Askerlere, mermi şoku olarak teşhis koymak yasaklandı çünkü bu terimi kullandıklarında savaş, bu psikolojik soruna yol açmış gibi gözükecekti. Psikolojik sorunlar yüzünden bir asker savaşamayacak duruma gelirse burada bir tazminat, bir emeklilik sorusu da var”

1915 Çanakkale Savaşı’nda savaşan ve genç bir subay olan Mehmet Fasih Bey’in savaş sırasında tuttuğu günlüklerden oluşan “Kanlısırt Günlüğü” adlı kitabın konuşulduğu programda tarihçi Yücel Yanıkdağ, savaşın gerçek yüzünü ortaya koyan bir kitap olduğu için kahramanlık hikayesi olarak değil tarih yazımı olarak bakmak gerektiğini ifade etti.

Kitapta subayların anılarından yola çıkarak savaşta askerlerin mermi şoku yaşadığı anların da anlatıldığını söyleyen Yücel Yanıkdağ, tedavisinde elektroşok kullanımının askerler üzerindeki etkilerini anlattı.

“Millete deva olmak, Osmanlı Savaş Esirleri Tıp ve Milliyetçilik 1914-1939” adlı Yücel Yanıkdağ’ın kitabına da yer verilen programda Yanıkdağ’ın yeni kitap çalışmasında 1. Dünya Savaşı'nı duygular tarihi, toplumsal cinsiyet ve erkeklik maskülinite üzerinden incelediği bir çalışma içinde olduğu belirtildi.