8 yaşındaki çocuğun ölümünde İçişleri Bakanlığı'na tazminat cezası

Şırnak'ın İdil ilçesi Turgut Özal Mahallesi'nde 7 Mayıs 2016'da evinin bahçesinde oynarken bulduğu cismin patlaması sonucu yaşamını yitiren 8 yaşındaki Müslüm İlhan'ın ailesi, İçişleri Bakanlığı'na karşı açtığı tazminat davası sonuçlandı. Aile adına İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi Başkanı Abdullah Zeytun'un idarenin sorumluluğu bulunduğu gerekçesiyle Mardin 2'nci İdare Mahkemesi'ne yaptığı başvuru sonucunda açılan dava sonuçlandı.

Mahkeme, dava kapsamında Bakanlıktan savunma talep etti. İçişleri Bakanlığı'nın yaptığı savunmada, 5233 sayılı 'Terörle mücadeleden oluşan zararların karşılanması' hakkındaki kanunun uygulanması gerektiği, idarenin hukuki sorumluluğu için bir zararın varlığı ve idareye yüklenilebilir niteliğiyle birlikte zarar ile eylem arasında illiyet bağının bulunması gerektiği savunularak, idarenin kusurlu olmadığı, zarardan sorumlu tutulamayacağı ileri sürülerek davanın reddedilmesi istendi.

'İDARE ÖNLEMEKLE YÜKÜMLÜ'

Dosyayı inceleyen mahkeme, Anayasa'nın 2, 5 ve 125'inci maddelerine atıfta bulunarak, idarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolunun açık olduğunu belirtilerek, idarenin eylem ve işlemlerinden doğan zararı da ödemekle yükümlü olduğunu hatırlattı.

İdarenin hukuki sorumluluğuna da işaret eden mahkeme, yine Anayasa'nın 125'inci maddesi gereği 'hizmet kusuru' ve 'kusursuz sorumluluk' ilkelerince, zararların tazminin yanında idarenin faaliyet alanıyla ilgili önlemekle yükümlü olduğu halde önleyemediği bir takım zararları da nedensellik bağı aramadan, zararın tazmin etmesi gerektiğine işaret etti. Mahkeme, "Özel ve olağan dışı nitelikleri dikkate alarak, terör olaylarını önlemekle yükümlü olduğu halde önleyemeyen idarece, sosyal risk ilkesine göre tazminatın ödenmesinin sosyal devlet anlayışı gereğidir" dedi. 

İlhan'ın ölümüne sebep olan patlayıcının PKK'lilerce yerleştirildiğinin tespit edildiğini ileri süren mahkeme, İlhan'a ait bir kusur bulunmadığını gözeterek, 'sosyal risk' ilkesi uyarınca hakkaniyet gereği maddi ve manevi zararların karşılanması gerektiği sonucuna vardı.

İçişleri Bakanlığı'na maddi ve manevi tazminat talebiyle yapılan başvurunun Şırnak Valiliği'ne yönlendirilmesine ilişkin İller İdaresi Genel Müdürlüğü'nün yaptığı işlemin iptal edilmesi isteminin yürütülmesi zorunlu idari bir işlem niteliği bulunmadığı için iptal davasına konu olamayacağını belirten mahkeme, uyuşmazlık konusu işlemin iptali istemine ilişkin kısmında ise esasın inceleme olanağı bulunmadığını kaydetti.

BAKANLIK TAZMİNAT ÖDEYECEK

Davacıların destekten yoksun kalma tazminatının hesaplanması için hazırlanan bilirkişi raporuna idarenin itirazının kabul edilmediğini belirten mahkeme, hazırlanan bilirkişi raporu doğrultusunda kardeşler Musa ve Nesrin İlhan'a ilişkin maddi tazminat talepleri reddedilirken, anne ve baba İlhan'a 118 bin lira maddi tazminatın verilmesine hükmetti. Manevi tazminat talebini ayrıca değerlendiren mahkeme, İlhan ailesine 110 bin lira manevi tazminat verilmesini kararlaştırdı.

Mahkeme, sosyal risk gereği İçişleri Bakanlığı’nın maddi ve manevi olarak toplamda 228 bin lira tazminat ödemesine karar verdi. (Mezopotamya Ajansı)